حق استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای برای ملتها در حقوق بین الملل با تاکید بر برجام
محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللیپروین پورسعید 1 , پیمان حکیم زاده خوئی 2
1 - کارشناسی ارشد حقوق بین الملل، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران.
2 - استادیار گروه حقوق بین الملل، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.نویسنده مسئول
کلید واژه: برجام, حقوق بین الملل, انرژی هسته ای, استفاده صلح‌آمیز,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: انرژی هسته ای از زمان کشف تاکنون همواره از دو جهت کاربرد نظامی، و استفاده صلح آمیـــز مورد توجه حقوقدانان و سیاستمداران بوده است. علیرغم صراحت مقررات معاهده جهانی منع گســترش سلاح هــای هسته ای، بر حق لاینفک و بدون تبعیض تمامی کشورها مبنی بر استفــاده صلح آمیز از انرژی هسته ای در تمام جوانب آن؛ برخی کشــورهای هسته ای و حامیان آن‌ها در دهه های اخیر از طریق ارائه تفاسیر حقوقـــی و انجام ترتیبات و اقدامات بین المللی تلاش کرده اند قلمرو برخورداری از این حق را برای کشور ایران به بهانه جلوگیری از اشاعه تسلیحات هسته ای محدود نمایند. هدف تحقیق حاضر این است که ضمن مطالعه ی حق کشورها مبنی بر استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای؛ برنامه ی جامع اقدام مشترک (برجام) را که جهت جلوگیری از دست یابی ایران به سلاح هسته ای، طرح ریزی و اجرا شده است را مورد بررسی قرار دهد.روش: تحقیق حاضر به روش کتابخانه ای گردآوری شده است. همچنین سایت ها و مقالات الکترونیکی جهت به دست آوردن مستندات، مطالب و اطلاعات مورد استفاده قرار گرفتند.یافته ها و نتایج: نگرانی جامعه ی بین الملل از دستیابی ایران به سلاح هسته ای موجب مذاکرات طولانی و دامنه داری با ایران شد که نهایتاً منجر به طرح موافقتنامه برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) گردید. برجام حاصل تلاش گروه موسوم به 1+5 است که حاوی محدودیت های فراوانی بر برنامه ها و فعالیت های هسته‌ای صلح آمیز ایران است. در قبال محدودیت های ذکر شده در برجام، تعهداتی نیز بر عهده ی گروه 1+5 گذاشته شده است که در مرحله ی اجرا محدودیت ها بر علیه ایران به تمام و کمال اجرا شده است اما در مورد تعهدات مذکور کشـــور آمریکا به طور یک جانبه از برجام خارج شد و دیگر کشورها نیز تا کنون به تعهدات خود پایبند نبوده اند.
Nuclear energy has always been of interest to lawyers and politicians in two ways of military use, and peaceful use since its discovery. Not with standing the provisions of the Global Compact on the Prohibition of Local Weapons, the Inalienable Right to Economic Non Discrimination The peaceful use of nuclear energy at all Some aspects of the nuclear states and their supporters in recent decades have been addressed through legal interpretations and they have tried to make arrangements and international actions restrict the scope of this right under the pretext of preventing the proliferation of nuclear weapons. One of these efforts is the Comprehensive Plan of Action Agreement which has imposed restrictions on Iran's peaceful nuclear programs and activities. The present article examines the concept of the right to peaceful use, its features and international efforts to limit it by emphasizing the provisions of the Comprehensive Plan of Action .
_||_