گویش لمزانی در فاصلۀ بین گویش پسکرانهای استان هرمزگان؛ یعنی خانوادۀ گویشهای لارستانی و گویش کرانههای خلیج فارس؛ یعنی گویش بندری واقع شده است. گویش این شهر و بخش مهران از خانوادۀ گویشهای لارستانی است که به علت بکرماندن منطقه، بسیاری از ویژگیهای فارسی کهن در آن پو چکیده کامل
گویش لمزانی در فاصلۀ بین گویش پسکرانهای استان هرمزگان؛ یعنی خانوادۀ گویشهای لارستانی و گویش کرانههای خلیج فارس؛ یعنی گویش بندری واقع شده است. گویش این شهر و بخش مهران از خانوادۀ گویشهای لارستانی است که به علت بکرماندن منطقه، بسیاری از ویژگیهای فارسی کهن در آن پویا و زنده است. یکی از جنبههای حائز اهمیت این پژوهش آن است که گویش لمزانی از یک سو به گویشهای جنوب فارس؛ یعنی دری لارستانی تعلّق دارد و از سویی دیگر، مردم این منطقه به عنوان آخرین گویشوران لارستانی با بندریزبانها در ارتباط و تعامل مستقیم هستند و از این رهگذر، توصیف مشخصههای دستوری و صرفی این گویش میتواند در شناخت بهتر گویشهای کرانهای و پسکرانهای هرمزگان سهمی بسزا داشته باشد. مواد زبانی و دادههای گویشی این پژوهش، طی ده سال تهیه شده است و برای تلفظ صحیح و رفع خطاهای آوایی، از افراد کهنسال و میانسال کمک گرفته شده است و در نهایت، پژوهشگر با استفاده از شمّ زبانی خود به تجزیه و تحلیل دادهها پرداخته است. برآیند نهایی تحقیق نشان میدهد که تداول برخی ساختهای کهن فعلی، ویژگی ارگاتیو، نقش برجسته و تمایزی تکیه در تصریف افعال، وجود نداشتن ساخت آینده، استفاده از بن گذشته در ساخت حال مستمر و استعمال وندهای کهن فارسی، از مشخصههای این گویش است.
پرونده مقاله
ترکیب واقعیتهای زندگی با سنّتها، عقاید و خیالپردازیهای زیاده از حدّ مردمان منطقۀ کارائیب که مخلوطی از باورهای بردههای سیاه آفریقا با رسوم سرخپوستان پیش از کلمب بود، موجب پیدایش سبک نویسندگی رئالیسم جادویی شد. امّا با وجود منتسببودن این مکتب داستاننویسی به آمریکا چکیده کامل
ترکیب واقعیتهای زندگی با سنّتها، عقاید و خیالپردازیهای زیاده از حدّ مردمان منطقۀ کارائیب که مخلوطی از باورهای بردههای سیاه آفریقا با رسوم سرخپوستان پیش از کلمب بود، موجب پیدایش سبک نویسندگی رئالیسم جادویی شد. امّا با وجود منتسببودن این مکتب داستاننویسی به آمریکای لاتین و گابریل گارسیا مارکز کلمبیایی، نمیتوان این سبک نویسندگی را تنها مختص این منطقه دانست؛ چرا که گوشههایی از رگههای اولیّۀ این فن نویسندگی را باید در ادبیات مشرق زمین از جمله ادبیّات محلی و بومی مناطق کُردنشین جستجو کرد. کتابمتن کُردی یا داستانهای کهن کُردی که روژی لیسکوی، نویسنده و محقق فرانسوی، گردآوری کرده است، یکی از آثار کُردی است که بدون شک همانند دیگر آثار شرقی، سرمنشأ سبک رئالیسم جادویی قرار گرفته است. از این رو، نوشتار حاضر بر آن است که چگونگی پیوند تکنیکهای سبک نویسندگی رئالیسم جادویی را با داستانهای کُردی با تکیه بر کتاب روژی لیسکوی بررسی و تحلیل کند. یافتههای اولیّۀ پژوهش نشان میدهد که بسیاری از مؤلفههای رئالیسم جادویی در این کتاب به کار رفته است و در کنار فانتزی و تخیل، به دور از هر گونه قضاوت و جهتگیری، واقعیتهای مهم و عمیق جامعۀ مناطق کُردنشین در فضایی خیالی و ناآشنا به تصویر کشیده شده است، به گونهای که گاهی مخاطب در تشخیص دنیای واقعی از فراواقعی دچار تردید و دوگانگی میشود و در این میان، چشماندازهای تازهای را فرا روی مخاطب میگشاید که در آنها، یک زیست انسانیِ آرمانی و به دور از هر گونه زشتی، پلشتی و ناامیدی متصوّر شده است.
پرونده مقاله
زبان، یک نظام قراردادی(وضعی) منظّم از آواها و نشانههای کلامی و نوشتاری است و وسیلۀ برقراری ارتباط و تفهیم و تفاهم میان انسانهاست. بشر از زمانی که از توانایی زبان بهرهمند شد، به وجود زبانها و گویشهای مختلف پی برد. زبانشناسی، مطالعۀ علمی زبان انسان است. زبانشناسی عم چکیده کامل
زبان، یک نظام قراردادی(وضعی) منظّم از آواها و نشانههای کلامی و نوشتاری است و وسیلۀ برقراری ارتباط و تفهیم و تفاهم میان انسانهاست. بشر از زمانی که از توانایی زبان بهرهمند شد، به وجود زبانها و گویشهای مختلف پی برد. زبانشناسی، مطالعۀ علمی زبان انسان است. زبانشناسی عملی، نام شاخهای از دانش نوینی است که به بررسی شیوهها و تکنیکهای عملی پژوهشهای زبانی میپردازد و گویششناسی شاخهای از آن به شمار میرود. گویش لری کامفیروز متعلّق به شاخۀ زبانهای ایرانی جنوب غربی است و ساخت دستوری و واژگانی این گویش نشان میدهد که از فارسی میانه(پهلوی ساسانی) که خود دنبالۀ فارسی باستان است، منشعب شده است. کامفیروز یکی از مناطق وسیع شهرستان مرودشت در استان فارس است. پژوهش حاضر با تلفیقی از شیوۀ میدانی و توصیفی و با هدف تحلیل زبانشناختی انواع ضمیر در گویش لری کامفیروز فراهم آمده است. بررسیها نشان میدهد، انواع ضمیر در این گویش با فارسی معیار شباهتها و تفاوتهایی دارد؛ از جمله، برخی ضمیرهای این گویش با فارسی معیار یکسان است و برای بعضی از انواع ضمیرها از واژههای خاصی که مختص این گویش است استفاده میشود. گویشوران این گویش به جای ضمیر سوم شخص مفرد (او – وی) از /vo/ و به جای این و آن به ترتیب از /yo/ و /vo/ استفاده میکنند.
پرونده مقاله
لهجه ها و گویش های نواحی مختلف کشور از ارزش و اهمیت زیادی برخوردارند و با ثبت و ضبط آنها می توان از نابودیشان جلوگیری کرد. روستای دستجه از توابع شهرستان فسا با انبوه واژه های محلی، بهویژه در زمینۀ انواع فعل ها و کاربرد آن ها در زبان محاورۀ مردم، می تواند منبع چکیده کامل
لهجه ها و گویش های نواحی مختلف کشور از ارزش و اهمیت زیادی برخوردارند و با ثبت و ضبط آنها می توان از نابودیشان جلوگیری کرد. روستای دستجه از توابع شهرستان فسا با انبوه واژه های محلی، بهویژه در زمینۀ انواع فعل ها و کاربرد آن ها در زبان محاورۀ مردم، می تواند منبع خوبی برای پژوهشگران گویشهای محلی باشد و ضروری است به ثبت آن اهتمام ورزیده شود؛ فعل هایی که گاه به صورت ساده و گاه مرکّب با معناهای خاص به کار رفتهاند و حاصل فرهنگ و اندیشۀ خاص مردمانی هستند که در گذر زمان برای بیان مفاهیم ذهنی خویش به کار برده اند و در حال حاضر رو به فراموشی نهادهاند و اگر حفظ و جمع آوری آنها صورت نگیرد، دیرگاهی نمی پاید که به دست فراموشی سپرده می شوند. بر اساس این، پژوهش اخیر با هدف ثبت فعل های رایج در زبان مردم این محل در گفتگوهای روزانه و زبان شفاهی آنان انجام گرفته است تا قبل از کمرنگشدن کاربرد آنها به ثبت رسانده شوند.
پرونده مقاله
دشت روم یکی از دهستان های شهرستان یاسوج در استان کهگیلویه و بویراحمد است. گونۀ زبانی این دهستان-گویش لری- به دلایل متعدد، از جمله ارتباط اندک مردم آن با گویشوران فارسی معیار، تا حدودی دست نخورده باقی مانده است. این منطقه به دلیل آب و هوای مناسب، در گذشته محل ییلاق عشا چکیده کامل
دشت روم یکی از دهستان های شهرستان یاسوج در استان کهگیلویه و بویراحمد است. گونۀ زبانی این دهستان-گویش لری- به دلایل متعدد، از جمله ارتباط اندک مردم آن با گویشوران فارسی معیار، تا حدودی دست نخورده باقی مانده است. این منطقه به دلیل آب و هوای مناسب، در گذشته محل ییلاق عشایر دامدار بوده است، به همین سبب کاربرد واژه ها و اصطلاحات دامداری در این منطقه بسامد بالایی دارد. ولی در پی اجرای برنامۀ اسکان عشایر در دورۀ رضا شاه و کاهش دامداری متحرک، دشت روم اکنون به کمربندی از باغ های سیب و هلو تبدیل شده است و بیم آن می رود که واژگان و اصطلاحات دامداری به مرور زمان فراموش شود. با توجّه به این که مطالعه دربارۀ واژگان، اصطلاحات و تعابیر این گونۀ زبانی افزون بر فواید مردم شناسانه و زبان شناسانۀ آن ممکن است در حل برخی از مشکلات زبانی و معنایی متون کهن فارسی مفید و مؤثر باشد؛ در این جستار تلاش شده است که مهم ترین واژگان و اصطلاحات دامداری این روستا-که طی پژوهشی میدانی گردآوری شده و با منابع کتابخانه ای تکمیل گردیده است- به صورت موضوعی تدوین شود و افزون بر آن تا جای ممکن نیز ریشه یابی گردند. در مجموع، 150 واژه و اصطلاح به دست آمده که برخی از آنها بر پیوند مستقیم تر این گویش با زبان پارسی باستان و اساطیر کهن ایرانی دلالت دارد.
پرونده مقاله
گویش موسیرزی از گویشهای جنوب خراسان رضوی است که در روستایی به همین نام از توابع شهرستان گناباد تکلّم میشود. این پژوهش به دنبال آن است تا دریابد زبان فارسی معیار در مقایسه با برخی افعال مرکّب و پیشوندی موجود در گویش موسیرزی تا چه میزان خلأ واژگانی(lexical Gap) یا تصادف چکیده کامل
گویش موسیرزی از گویشهای جنوب خراسان رضوی است که در روستایی به همین نام از توابع شهرستان گناباد تکلّم میشود. این پژوهش به دنبال آن است تا دریابد زبان فارسی معیار در مقایسه با برخی افعال مرکّب و پیشوندی موجود در گویش موسیرزی تا چه میزان خلأ واژگانی(lexical Gap) یا تصادفی(accidental Gap) دارد. کاهش جمعیت بومی این منطقه به دلیل مهاجرت نسل جدید به شهرها و تغییر سبک زندگی باعث شده بسیاری از واژگان این گویش دستخوش فراموشی گردد، لذا تلاش شده است افعالی که در طول چهار دهۀ گذشته در بین نسل جدید ساکنان این منطقه کمتر به کار می روند، از این طریق ثبت و حفظ شوند. شیوۀ تحقیق، میدانی است و دادهها از طریق مصاحبه شفاهی با گویشوران بومی مسن جمع آوری شد. تعداد دادههای پژوهش به 93 مورد از افعال مرکّب، پیشوندی و عبارات فعلی محدود گردیده و از سایر مقولات واژگانی چشمپوشی شده است. بررسی نتایج نشان می دهد که بیشتر دادههای به دست آمده، معیار برابرنهاد در زبان فارسی ندارد و دارای خلأ واژگانی تصادفی است. طبق مشاهدات، گویش موسیرزی نسبت به زبان فارسی معیار در واژگانی که مربوط به روابط و تعاملات بین فردی و مرتبط با احساسات است با دامنۀ وسیعتر و پیچیده تری به کار میرود.
پرونده مقاله