خوانش عرفانی معراج در دیوان ملاپریشان

محورهای موضوعی : زبان، گویش ها و ادبیات کردی و لکی

علی فتح الهی ^{1 *} , مسعود سپهوندی ²

1 - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد

تاریخ دریافت : 1392/12/20 تاریخ پذیرش : 1393/06/26 تاریخ انتشار : 1393/12/28

کلید واژه: معراج, پیامبر اکرم(ص), ملاپریشان, قاب قوسین, خلع نعل,

چکیده مقاله :

ملاپریشان لرستانی شاعری توانا و از عرفای بزرگ نیمۀ دوم قرن هشتم هجری و از شاگردان و معاصران شیخ‌رجب بُرسی است. وی آشنایی عمیقی با مفاهیم کلامی و فلسفی داشته و از دانش وسیعی در عرصۀ هستی‌شناختی عرفانی بهره می‌برده است. کاربرد آیات، روایات، امثال، حکم و مصطلحات فلسفی‌عرفانی هم بیانگر احاطۀ او بر زبان و ادب عربی است و هم مبیّن شناخت ژرف او از این منابع. در این نوشتار، روایت عارفانۀ مبتنی‌بر مبانی قرآنی‌روایی ملاپریشان از واقعۀ عظیم معراج پیامبر(ص) را براساس اشعار مندرج در دیوان او باز می‌خوانیم و آن را با نگرش دیگر عرفای مسلمان مقایسه می‌کنیم. این پژوهش به‌روش کتابخانه‌ای و براساس تحلیل محتوا است. ملاپریشان نگرش شیعی خود از معراج را تبیین و ضمن تأویل موضوع، بر تقدم فضل حضرت رسول(ص)، تاکید کرده است. وی از سنت ادب ‌عرفانی فارسی تأثیر پذیرفته است

چکیده انگلیسی:

Mollaparishan lorestani, was a powerful poet, and one of the great poets of second half of the eighth century Hejria and one of the students of Sheikh Rajab Borsi. He has the special knowledge of discourse and philosophical contexts and he has splendid understanding of mystical ascension. The usage of philosophical examples and signs shows that he has the complete proficiency in Arabic language and literature. In this research, we read the narrative of Mollaparishan about the prophit's ascension to heaven, which is based on his poems to compare with other viewpoints regarding its contents. Mollaparishan has a Shia viewpoint, he emphasizes the virtue of the Prophet, and the tradition of Persian mystical literature affected him.