زمینه و هدف: آلودگی ناشی از ترکیبات نفتی (PAHs) و فلزات سنگین به دلیل خاصیت تجمعی و سمیت بالا، باعث مشکلات عمده زیست محیطی می شود. این ترکیبات با آن که در هوا و آب ردیابی شده اند، اما خاک پذیرنده نهایی و اصلی به شمار می رود. شستشوى خاک با استفاده از سورفکتانت ها یک فن آورى فیزیکوشیمیایی با کارایی بالا جهت خروج فنانترن و کادمیوم از محیط خاکی و انتقال آن ها به فاز آبى می باشد. روش بررسی: در این مطالعه که در سال 1396 انجام شده است، کارایی فرایند با روش طراحی باکس بنکن به همراه روش پاسخ سطح برای طراحی آزمایش و بهینه سازی پارامترهایی چون غلظت سورفکتانت در محدوده mg/L 1000، 1500 و 2000، زمان شستشو برابر 2، 12 و 24 ساعت با نسبت حجم محلول سورفاکتانت به خاک (ml/g) (v/w) 10، 20 و 30 بررسی شد. به نمونه های خاک آلوده با غلظت های بالایی از فنانترن (mg/kg 500) و کادمیوم (mg/kg 80)، سورفکتانت Tween 80 و EDTA اضافه شد. غلظت نهایی فنانترن و کادمیوم توسط دستگاه HPLC و دستگاه طیف سنج جذب اتمی (ASS) سنجش شد. یافته ها: نتایج نشان داد کارایی فرایند در شرایط بهینه برای جداسازی 76% فنانترن و 81% کادمیوم در غلظت های جداگانه Tween 80 و EDTA به مقدار mg/L 2000 ، نسبت محلول سورفکتانت به خاک L/S (v/w) 30، زمان شستشو 2 ساعت به دست آمد. غلظت سورفکتانت (0001/0P<) تاثیرگزارترین متغیر است. بحث و نتیجه گیری: جداسازی فنانترن و کادمیوم از خاک از طریق فرایند شستشوی خاک به کمک سورفکتانت، روشی موثر در پاک سازی خاک های آلوده می باشد. پرونده مقاله