چکیده زمینه و هدف: حضور فلزات سنگین در بخش های مختلف محیط زیست (از جمله خاک)، اثرات زیان بار را بر سلامت موجودات زنده به دنبال دارد. یکی از مهم ترین منابع انتشار این عناصر در محیط زیست، صنایع و معادن می باشند. لذا در تحقیق حاضر به ارزیابی تاثیر کارخانه ی آلومینای جاجرم در آلودگی خاک سطحی منطقه به عنصر سرب، پرداخته شده است. روش بررسی: نمونه برداری از خاک سطحی (عمق> 10 سانتی متر) با در نظر گرفتن جهت وزش باد غالب (شمال غربی جنوب شرقی) و فاصله از کارخانه، از 38 ایستگاه در محدوده ای به شعاع 10 کیلومتری اطراف کارخانه به اضافه یک ایستگاه شاهد در فاصله 20 کیلومتری کارخانه، در تابستان 1387 انجام شد. پس از آماده سازی نمونه ها، غلظت سرب توسط دستگاه جذب اتمی فیلیپس مدل 9400 PU اندازه گیری شد. یافته ها: مقایسه میانگین غلظت سرب در چهار جهت اصلی جغرافیایی کارخانه، مبین اختلاف معنی دار بین آن ها بود (05/0p < ) که علی رغم جهت وزش باد غالب، بیش ترین میانگین غلظت سرب در جهت شمال کارخانه (34/27 میلی گرم بر کیلوگرم) و کم ترین آن در جهت جنوب کارخانه (40/9 میلی گرم بر کیلوگرم) مشاهده شد. همچنین بررسی همبستگی غلظت سرب در خاک سطحی منطقه با فاصله از کارخانه (در چهار جهت اصلی) بیان گر ارتباط مثبت و معنی دار بین دو فاکتور مذکور در جهت شرق کارخانه بود. نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که کارخانه ی آلومینای جاجرم تاثیری بر آلودگی خاک سطحی منطقه به عنصر سرب ندارد. پرونده مقاله