-
مقاله
1 - اثر خشکسالی بر کیفیت منابع آبهای سطحی استان گلستان جهت اهداف آبیاری، مطالعه موردی: رودخانه گرگانرودجغرافیای طبیعی , شماره 2 , سال 13 , تابستان 1399در این مطالعه، قسمتی از حوزه آبخیز گرگانرود برای ارزیابی اثر خشکسالی بر روی 13 پارامتر فیزیکوشیمیایی آب انتخاب شد. پس از جمعآوری آمار ایستگاههای هواشناسی و هیدرومتری در یک دوره 43 ساله (1393-1350)، با استفاده از روش شاخص بارندگی استاندارد و میانگین متحرک، دوره خشکسالی چکیده کاملدر این مطالعه، قسمتی از حوزه آبخیز گرگانرود برای ارزیابی اثر خشکسالی بر روی 13 پارامتر فیزیکوشیمیایی آب انتخاب شد. پس از جمعآوری آمار ایستگاههای هواشناسی و هیدرومتری در یک دوره 43 ساله (1393-1350)، با استفاده از روش شاخص بارندگی استاندارد و میانگین متحرک، دوره خشکسالی شاخص 5 ساله تعیین شد. سپس با استفاده از آمار ایستگاههای هیدرومتری موجود، پارامترهای کیفی آب برای یک دوره طولانیمدت و یک دوره خشکسالی شاخص تهیه شد. میانگین غلظت اکثر آنیونها و کاتیونها، هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم از بالادست به پاییندست رودخانه روند افزایشی داشته به طوریکه این افزایش در ایستگاه انتهایی گرگانرود حدود 7 برابر سرشاخههای آن در دوره خشکسالی است. میانگین اکثر آنیونها، کاتیونها، هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم در دوره خشکسالی نسبت به دوره طولانیمدت افزایش یافته است. بر اساس دیاگرام ویلکوکس، کیفیت آب کشاورزی در جهت جریان آّب رودخانه کاهش یافته به طوریکه رده آّب از C2S1 (مناسب برای کشاورزی) در بالادست جریان به C4S3 (مضر برای کشاورزی) در پاییندست تغییر یافته است. از اینرو میتوان نتیجه گرفت که وقوع دورههای خشکسالی تاثیر بسزایی بر روی فاکتورهای کیفی آب در مقایسه با دوره طولانیمدت دارد بطوریکه با کاهش میزان بارندگی و دبی رودخانه در دوره خشکسالی، کیفیت آب در بخش کشاورزی به شدت کاهش یافته است. پرونده مقاله -
مقاله
2 - هیدروشیمی و کیفیت آب رودخانه دوغ کلاله با استفاده از روشهای گرافیکی، تحلیل خوشهای و شاخصهای کیفیفصلنامه علمی مهندسی منابع آب , شماره 2 , سال 14 , تابستان 1400مقدمه و هدف: رودخانه دوغ یکی از سرشاخههای اصلی گرگانرود در شرق استان گلستان میباشد که نقش مهمی در تامین آب شرب شهر گنبد کاووس دارد. علاوه براین، یکی از منابع تامین کننده آب سد گلستان میباشد. از اینرو بررسی هیدروشیمی و کیفی آب این رودخانه در بخشهای چکیده کاملمقدمه و هدف: رودخانه دوغ یکی از سرشاخههای اصلی گرگانرود در شرق استان گلستان میباشد که نقش مهمی در تامین آب شرب شهر گنبد کاووس دارد. علاوه براین، یکی از منابع تامین کننده آب سد گلستان میباشد. از اینرو بررسی هیدروشیمی و کیفی آب این رودخانه در بخشهای شرب، کشاورزی و صنعت از اهمیت بالایی برخوردار است.
مواد و روش:در این پژوهش، جهت بررسی هیدروشیمی آب رودخانه دوغ از دیاگرامهای استیف، پایپر و گیبس استفادهشد. کیفیت آب در بخش کشاورزی با استفاده از معیار ویلکوکس، درصد سدیم، نسبت منیزیم و اندیس نفوذپذیری ارزیابی شد. جهت بررسی آب در بخش شرب از شاخص NSFWQI، نمودار شولر و استانداردهای کیفیت آب استفادهشد. در نهایت کیفیت آب به لحاظ صنعت با استفاده از شاخصهای خوردگی، لانژلیه و رایزنر ارزیابی شد.
یافتهها و نتیجهگیری: نتایج هیدروشیمیایی نشان داد که Ca-Mg-HCO3 رخساره غالب هیدروشیمیائی و واکنشآب-سنگ عامل اصلی در کنترل شیمی آب رودخانه دوغ میباشند. براساس شاخص NSFWQI و دیاگرام شولر آب رودخانه در رده قابل قبول برای شرب قرار میگیرد. اما باتوجه به استانداردهای کیفی آب شرب، دو پارامتر کدورت و کلیفرم مدفوعی بالاتر از حد مجاز میباشند. از این رو آب رودخانه دوغ در بخش شرب نیاز به دو تصفیه فیزیکی و میکروبی دارد. براساس نتایج حاصل از درصد سدیم، نسبت منیزیم، شاخص نفوذپذیری و دیاگرام ویلکوکس، کیفیت آب این رودخانه برای کشاورزی خوب ارزیابی شد و نیازی به اصلاح خاک بعد از مصرف آن ندارد. اگرچه از نظر شاخصهای مربوط به صنعت، آب تمایل نسبتا کمی به خورندگی دارد. اما استفاده از تجهیزات فلزی برای استحصال و انتقال آب بلامانع میباشد. پرونده مقاله