روانشناسی فرهنگی زن
,
شماره45,سال
12
,
پاییز
1399
هدف این پژوهش بررسی حضور، نمایش و جایگاه زن به مفهوم وسیع آن بر روی آثار و مواد فرهنگی باستانشناختی برجای مانده از دوران اشکانیان میباشد. جامعه پژوهش شامل نقش و نگار زنان بر روی آثار دوران اشکانی است. نمونه نگاره های زن بر اساس شواهد باستانشناختی میباشد. طرح تحقیق ت چکیده کامل
هدف این پژوهش بررسی حضور، نمایش و جایگاه زن به مفهوم وسیع آن بر روی آثار و مواد فرهنگی باستانشناختی برجای مانده از دوران اشکانیان میباشد. جامعه پژوهش شامل نقش و نگار زنان بر روی آثار دوران اشکانی است. نمونه نگاره های زن بر اساس شواهد باستانشناختی میباشد. طرح تحقیق توصیفی-تحلیلی و بر پایه تطبیق دادهها بهصورت کیفی است. گردآوری اطلاعات به روش کتابخانهای و موزهای با استفاده از منابع مکتوب و دیجیتال انجام شدهاست. نتایج نشان میدهند که در این دوره بیشتر از ادوار پیشین به شمایل نگاری زنان توجه شده و نسبت به دورههای قبل از خود به کلی متفاوت است. محصولات هنری به شدت التقاطی هستند و هیچ سبک خاصی در آنها به چشم نمیخورد. نوع پوشش رایج زنان دوره اشکانی در مناطق مختلف متفاوت است. وجود آثار بهجا مانده از نگاره زنان و ملکهها بر روی سکهها، نقوشبرجسته، سردیسها، نیمتنهها، پیکرکها، مجسمهها، نقاشیهایدیواری، آرایههای معماری، زینتآلات، ظروف و ریتونها بیانگر نقش و حضور سیاسی و اجتماعی زنان در این دوره میباشد. از سویی دیگر مقایسه آنها با دورههای مختلف راه را برای شناخت هر چه بیشتر بافت اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و سیاسی در دوره اشکانی هموار میکند.
پرونده مقاله
تدفین گورخمرهای از شیوه های رایج تدفین دوران اشکانی است. تاکنون گورستانهای متعددی از این دوران در نقاط مختلف کشف و حفاری گردیدهاند. لیکن در منطقه مریوان به دلیل عدم انجام بررسیها و مطالعات باستانشناسی هیچگونه اطلاعی از وضعیت تاریخی و باستانشناسی منطقه و وجود گورخم چکیده کامل
تدفین گورخمرهای از شیوه های رایج تدفین دوران اشکانی است. تاکنون گورستانهای متعددی از این دوران در نقاط مختلف کشف و حفاری گردیدهاند. لیکن در منطقه مریوان به دلیل عدم انجام بررسیها و مطالعات باستانشناسی هیچگونه اطلاعی از وضعیت تاریخی و باستانشناسی منطقه و وجود گورخمره در این ناحیه وجود نداشت. خوشبختانه با انجام عملیات پژوهشی تعدادی گورستان گورخمرهای با چند شیوه تدفین از دوران اشکانی کشف و شناسایی گردید که با مطالعه اولیه این مجموعه اطلاعات ارزشمندی در خصوص شیوههای تدفین و نگرش مذهبی اشکانیان کوچرو در حاشیه دریاچه زریبار حاصل آمد که در این مقاله به شرح آن خواهیم پرداخت.
پرونده مقاله
دشتهای واقع در میان ارتفاعات زاگرس مرکزی از نقطه نظر مطالعات باستان شناسی از اهمیت فوق العاده ای برخوردارند. دشت کنگاور به عنوان یک واحد در این محدوده جغرافیایی واقع شده است که از سمت شرق، غرب، جنوب و شمال غرب در میان ارتفاعات محصور شده است.این واحد از جهت مطالعات ب چکیده کامل
دشتهای واقع در میان ارتفاعات زاگرس مرکزی از نقطه نظر مطالعات باستان شناسی از اهمیت فوق العاده ای برخوردارند. دشت کنگاور به عنوان یک واحد در این محدوده جغرافیایی واقع شده است که از سمت شرق، غرب، جنوب و شمال غرب در میان ارتفاعات محصور شده است.این واحد از جهت مطالعات باستان شناسی از محلهای بسیار با اهمیت است. سابقه انجام نخستین بررسی جامع باستانشناسی در این دشت به سال ۱۳۵۴ شمسی باز می گردد. در بررسی مذکور تعداد ۱۷۰ اثر باستانی شناسایی و کرونولوژی منطقه پیشنهاد شد، لیکن تاکنون تغییراتی در آن بعمل آمده است. پس از آن در سال ۱۳۸۲ هیات بررسی و شناسایی باستان شناسی کنگاور به سرپرستی نگارنده مجدداً شهرستان گنگاور را مورد مطالعه قرار داد. مقاله پیش رو قصد دارد نتایج آخرین پژوهشها را ارایه نماید. در این بحث دوره های باستانشناسی دشت کنگاور از دوره مس و سنگ تا دوره دوره گودین III مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.
پرونده مقاله
شهرستان هرسین یکی از مناطق زاگرس مرکزی است که دارای شرایط جغرافیایی و زیستمحیطی مناسب مانند کوهها، درهها و منابع آبی فراوان برای تشکیل استقرار است. شواهد و یافتههای باستانشناسی نشان میدهند که در دورة اشکانی، این منطقه مسکونی بوده است. در پژوهش پیش رو، این منطقه ب چکیده کامل
شهرستان هرسین یکی از مناطق زاگرس مرکزی است که دارای شرایط جغرافیایی و زیستمحیطی مناسب مانند کوهها، درهها و منابع آبی فراوان برای تشکیل استقرار است. شواهد و یافتههای باستانشناسی نشان میدهند که در دورة اشکانی، این منطقه مسکونی بوده است. در پژوهش پیش رو، این منطقه به دقت مورد مطالعه قرار گرفت و تعداد ۳۰ محوطه شاخص اشکانی با سفالها و دادههای شاخص معرفی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در مجموع، تعداد ۳۵۰ قطعه سفال نمونهبرداری شد که ۲۵۰ قطعه مربوط به دورة اشکانی و مابقی مربوط به ادوار پیشین و پسین بودند. در این مقاله، اطلاعات موجود پیرامون سفالینههای اشکانی منطقه ارائه شده و سپس، از طریق مطالعات مقایسهای و گونهشناسی سفالها، مشخص شد که دادههای فرهنگی منطقه با نمونه سفالهای همزمان کدام مناطق زاگرس مرکزی شباهت دارند. ملاک شناسایی و طبقهبندی سفالها، طبقهبندی ارائه شده برای سفال اشکانی طبق نظر ارنی هرینک است. بر طبق مطالعات انجام شده، سفالهای اشکانی زاگرس مرکزی شامل گونههایی خاص هستند که در اکثر محوطههای اشکانی منطقه شناسایی شدهاند. مطالعة سفال اشکانی منطقه، نشان از همگونی سنت سفالگری منطقه با بسیاری از مناطق زاگرس مرکزی دارد که ارتباط فرهنگی و تجاری را میتوان حاصل این همگونی دانست. منطقة هرسین نیز از این رویه جدا نبوده و سفالهای آن با اکثر نقاط زاگرس مرکزی مشابه بودند. گونههای سفالی شاخص منطقه در دورة اشکانی را میتوان در چهار گروه ساده، جلینگی، منقوش و لعابدار طبقهبندی نمود.
پرونده مقاله
با توجه به اهمیت جغرافیای تاریخی غرب ایران، متاسفانه تاکنون کمتر به جغرافیای تاریخی منطقه زاگرس مرکزی پرداخته شده است. این منطقه بخش عمده استان کرمانشاه و بخشی از استانهای همجوار آن را تشکیل میدهد. آنچه به عنوان یک کلیت اساسی مطرح است اینکه این منطقه به عنوان خاستگا چکیده کامل
با توجه به اهمیت جغرافیای تاریخی غرب ایران، متاسفانه تاکنون کمتر به جغرافیای تاریخی منطقه زاگرس مرکزی پرداخته شده است. این منطقه بخش عمده استان کرمانشاه و بخشی از استانهای همجوار آن را تشکیل میدهد. آنچه به عنوان یک کلیت اساسی مطرح است اینکه این منطقه به عنوان خاستگاه اولین حکومت ایرانی یعنی مادها دانسته شده است و همدان به عنوان مرکز این حکومت از شهرت جهانی برخوردار است؛ لیکن در خصوص شهرهای دیگری که در این محدوده و خصوصاً در مسیر راه باستانی به سمت بابل قرار داشتهاند، کمتر نوشته شده است. در این مقاله منابع موجود در چهار دوره زمانی شامل جغرافیای تاریخی زاگرس مرکزی از آغاز تا دوره هخامنشی، دوران اشکانی و بالاخره جغرافیای تاریخی منطقه در دوران ساسانی مورد بررسی قرار میگیرند.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد