In the past years, the use of cyberspace has increased day by day to the point that today, people create personality, gain experience and create memories in these spaces. This has created an emerging phenomenon of virtual space. This should be accepted that nowadays, cyberspace has become a virtual reality. A reality which has created cyberspace accessible as a new experience and opportunity. By using documentary and library methods and with an analytical look, this article seeks to describe the power of place in the form of a sense of place in the virtual age by examining different theoretical perspectives on space and cyberspace. The present article, while does not consider the advent of the digital age and the increasing expansion of cyberspace users as a threat to the sense of place, by using the content analysis method, analyzes the effect of cyberspace on identity and sense of place and provides a codified framework for the power of place in the virtual age. The results show that in the present age, virtual media has a direct effect on the sense of place. And despite the similarities between the components of sense of place in real places and virtual spaces, there are also differences; including indirect but powerful interactions and experiences, removal of temporal / spatial constraints, immersion instead of physical presence, and free and limitless communication in virtual media. پرونده مقاله

حس مکان از هر دو بعد فیزیکی و روانی به پیوند فرد با مکان منجر می‌شود و دلبستگی به مکان را در وی ایجاد می‌نماید. اگرچه موضوع حس مکان، موضوع تازه‌ای نمی‌باشد؛ در سال‌های اخیر لزوم توجه به آن از زوایای تازه‌ای مورد تاکید قرار گرفته است. جهان در عضر حاضر تجربه رشد و استفاده فراوان از رسانه‌های مجازی را شاهد است. این موضوع روی ابعاد متنوعی از زندگی تاثیرگذار می‌باشد، از جمله حس مکان. هدف این پژوهش تحلیل حس مکان در فضاهای عمومی در عصر رسانه‌های مجازی و ارائه یک مدل نظری مدون می‌باشد تا به وسیله آن بتوان به ارتقای حس مکان شهروندان در فضاهای عمومی کمک نمود. در پاسخ به پرسش اول- مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در حس مکان در فضاهای عمومی واقعی و مجازی کدامند- روش فراتحلیل کیفی استفاده می‌گردد. برای پاسخ به پرسش دوم- حس مکان استفاده‌کنندگان از فضای عمومی مرکز شهر رشت چگونه بوده و در دهه اخیر چه تغییری داشته است- نیز روش نظریه زمینه‌ای به‌کار برده می‌شود. نوآوری پژوهش هم از جنبه موضوع و هم روش پژوهش می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد گسترش فضاهای مجازی در تغییر حس مکان شهروندان در فضاهای اجتماعی عینی به طور موثری تأثیر داشته است. این تأثیر در هر سه بعد فعالیت، کالبد و معنا در فضاهای شهری وجود داشته و در غالب مؤلفه‌های مردم‌واری، معنا، کالبدی، عملکردی، زیست محیطی، هنر و زیبایی، غیرفیزیکی و فیزیکی به وقوع می‌پیوندد. فضای عمومی مرکز شهر رشت نیز در دهه اخیر شاهد دعوت‌کنندگی و مکث بیشتر و بروز رفتارهای جدید بوده است. مقولاتی از جمله پذیرش دیگری، هویت‌مندی، پاتوق و... علل و پیامدهای این موضوع را می‌سازند. همچنین گسترش رسانه‌های مجازی بر روابط متقابل افراد و فضا و از این‌رو حس مکان در یک مکان جغرافیایی موثر بوده و با قرارگرفتن در هسته مرکزی نظریه زمینه‌ای می‌تواند ارتباط بین مقولات و مفاهیم را قابل شناسایی نماید. پرونده مقاله

مقدمه: حس مکان مفهومی است که از هر دو بعد فیزیکی و روانی به پیوند فرد با مکان منجر می شود و دلبستگی به مکان را در وی ایجاد می نماید. به این ترتیب انسان خود را جزئی از مکان دانسته و در نتیجه مکان برای او مهم و قابل احترام می شود. یکی از مهم ترین موضوعاتی که سبب حضور در یک فضای عمومی می گردد "حس مکان" است. اکنون جهان تجربه شگفتی از رشد رسانه های مجازی را شاهد است که روی ابعاد متنوعی از زندگی بشر تاثیرگذار می باشد، از جمله موضوع دلبستگی و حس مکان.هدف: این پژوهش با هدف تحلیل حس مکان در فضای عمومی و مجازی در جستجوی یافتن یک چارچوب نظری مدون می باشد تا به وسیله آن هم به برنامه ریزان شهری و هم فعالان عرصه مجازی کمک نموده تا در ارتقای حس مکان موفق تر عمل نمایند.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش بر مبنای فراترکیب کیفی بوده و مقالات منتخب با استفاده از روش سندلوسکی و بارسو تحلیل می گردد. انتخاب مقالات بر اساس ارزیابی از طریق برنامه مهارت های ارزیابی حیاتی (CASP) صورت گرفته است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: مهم ترین فضای عمومی شهر رشت که در بافت مرکزی آن قرار دارد به عنوان نمونه موردی پژوهش انتخاب شده است. این منطقه دارای کاربری های واجد ارزش میراثی بوده و از این رو بافت ارزشمند تاریخی شهر رشت نیز می باشد. بافت مذکور علاوه بر این که واجد ارزش های نادر زیبایی شناختی و مهمترین مکان ایجاد و تداوم خاطرات جمعی و هویت بخشی شهر می باشد به عنوان قطب مهم فعالیت های تجاری، فرهنگی و تفریحی شهر نیز شناخته می شود.یافته ها: پرداختن به موضوع حس مکان در ارتباط با رسانه های مجازی و هویت اجتماعی در این رسانه ها موضوع جدیدی بوده و از روش مورد استفاده در این پژوهش برای به دست آوردن مهم ترین مولفه ها و شاخص های موضوع تحقیق نیز، پیشتر در مقاله ای استفاده نشده است. یافته ها نشان می دهد موضوع حس مکان در فضای مجازی به رسمیت شناخته شده و اشتراک زیادی با شاخص های گفته شده در بخش فضاهای عمومی دارد.نتایج: تحقیق حاضر در نهایت منجر به تبیین مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر حس مکان در فضاهای عمومی و مجازی گردید که در بخش فضای عمومی شامل: ابعاد کالبدی، عملکردی، معنا، هنر و زیبایی، زیست محیطی و مردم واری و در بخش مجازی شامل: دو بعد فیزیکی و غیرفیزیکی می باشد. پرونده مقاله