تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)
,
شماره1,سال
15
,
بهار
1402
مکتب هنری مینی مالیسم، به عنوان یکی از مکاتب ادبی به بیان موقعیتهای کوتاه داستانی در متون نثر میپردازد. با گسترش رویکردهای متنوع روابط و مناسبات شعری در جامعه، این مکتب در شعر نیز به شکل قابل توجهی خود را نمایان ساخت. از این رو نه تنها میتوان مصادیق آن را در شعر کشف چکیده کامل
مکتب هنری مینی مالیسم، به عنوان یکی از مکاتب ادبی به بیان موقعیتهای کوتاه داستانی در متون نثر میپردازد. با گسترش رویکردهای متنوع روابط و مناسبات شعری در جامعه، این مکتب در شعر نیز به شکل قابل توجهی خود را نمایان ساخت. از این رو نه تنها میتوان مصادیق آن را در شعر کشف نمود، بلکه میتوان در مضمونی کوتاه به عظمت یک محتوای داستانی، که در قالب کلامی موجز مطرح شده است، نیز دست یافت. در پژوهش حاضر به روش توصیفی –تحلیلی و به روش کتابخانهای (مطالعات کتابها وپایان نامهها) به تبیین مفاهیم پرداخته شده است. با عنایت به عنوان پژوهش حاضر و تعمق در اشعار شفیعی کدکنی، میتوان دریافت که شعر وی، علاوه بر داشتن ارزشهای محتوایی و بیان آموزه های اخلاقی، سیاسی و اجتماعی، بابی را به روی مطالعۀ شعر مینی مال میگشاید که در خور تأمل است. شخصیت واحد، زمان و مکان محدود، گرایش رئالیستی و بیان دغدغههای بشری که از مؤلفههای مینی مال است، در شعر وی حضور پررنگ دارند. از این رو در پژوهش حاضر به نقد اشعار و افکار او بر مبنای روابط و مناسبات گستردۀ مینیمالیسم و شاخصههای متعدد آن میپردازیم، که مصادیقی چون کمینه گرایی، سادگی، گریز از تکلف و دغدغههای انسان معاصر شاخصترین رهاورد آن است. یافتههای این پژوهش حاکی از آن است که در اشعار شفیعی کدکنی گرایش به حجم کم، کمینه گرایی، دوری از پیرایههای زبانی، روی آوردن به رئالیسم، بیان اندیشههای جذاب وبا طراوت، حضور پررنگ دارند. این پژوهش به دنبال بررسی جلوه و جایگاه مینی مال در اشعار شاعر برجستۀ عصر معاصر شفیعی کدکنی است.
پرونده مقاله
تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)
,
شماره1,سال
9
,
بهار
1396
شیخ بهایی در اثر خود "پند اهل دانش و هوش به زبان گربه و موش" که داستانی است رمزی تمثیلی به مبارزه با خرافات می پردازد. هدف از این مقاله بررسی این اثر شیخ بهایی از دیدگاه خرافات است. به اعتقاد نگارنده شیخ بهایی در این اثرغیر مستقیم به مبارزه با خرافه های مرسوم در زمان خو چکیده کامل
شیخ بهایی در اثر خود "پند اهل دانش و هوش به زبان گربه و موش" که داستانی است رمزی تمثیلی به مبارزه با خرافات می پردازد. هدف از این مقاله بررسی این اثر شیخ بهایی از دیدگاه خرافات است. به اعتقاد نگارنده شیخ بهایی در این اثرغیر مستقیم به مبارزه با خرافه های مرسوم در زمان خود بخصوص در میان متصوفه پرداخته است. او در این اثر جوانان را به توجه به عقل و دوری از خرافات هدایت می کند. سعی نگارنده در این مقاله یافتن افکار خرافی و طبقه بندی آن و در پایان آشنایی با تفکر زمان وی و اهل تصوف و انحراف متصوفه از اسلام و مبارزه غیر مستقیم با این گونه تفکراست. تلاش وی برای توجه مردم و جوانان به عقل و عقل گرایی است که احتمالا در زمان او رو به افول بوده است.
پرونده مقاله
تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)
,
شماره4,سال
12
,
پاییز
1399
براساس رویکرد بینامتنیت در حوزه ادبیات هیچ متنی زاده نشده است؛ بلکه، بینامتنی از متون قبل از خود محسوب می شود. نظریۀ بینامتنیت از ارتباط بین متون سخن می گوید؛ ارتباطی که مکرر در آثار ادبی تکرار می شود. نظریه پردازان این حوزه چون بارت و کریستوا معتقدند که هیچ متن ناب و چکیده کامل
براساس رویکرد بینامتنیت در حوزه ادبیات هیچ متنی زاده نشده است؛ بلکه، بینامتنی از متون قبل از خود محسوب می شود. نظریۀ بینامتنیت از ارتباط بین متون سخن می گوید؛ ارتباطی که مکرر در آثار ادبی تکرار می شود. نظریه پردازان این حوزه چون بارت و کریستوا معتقدند که هیچ متن ناب و خالصی وجود ندارد و همۀ متون قبلاً متولد شده اند، و فقط شخص روایت کنندۀ آن فرق می کند. نگارندۀ مقاله بر آن است تا با روش تحلیلی-تطبیقی پس از تشریح نظریه بینامتنیت بر اساس این رویکرد به بررسی و تحلیل قابوس نامه عنصرالمعالی و بوستان سعدی بپردازد تا ضمن بیان وجوه اشتراک و عناصر تکرار شوندۀ این دو اثر مهم ادبی بر این نکته تأکید کند که طبق نظریه بینامتنیت هیچ متنی اصیل نیست. بوستان سعدی نیز از لحاظ محتوا واگویه ای از متون پیش از خود است. از جمله قابوس نامه عنصرالمعالی که هدف از این جستار بررسی آن است.
پرونده مقاله
پژوهشنامه نسخه شناسی متون نظم و نثر فارسی
,
شماره5,سال
4
,
زمستان
1398
میرزا محمّد حسین بن میرزا محمّد شریفی شیرازی متخلّص به عالی از شاعران قرن سیزده، دورۀ قاجار و از خاندان های معتبر شیراز است. دیوان اشعار بر جای مانده از وی در بردارندۀ 2101 بیت، در قالب قصیده، قطعه، غزل و رباعی است. قالب مسلّط دیوان اشعار عالی غزل و سبکِ رایج در دیوانش چکیده کامل
میرزا محمّد حسین بن میرزا محمّد شریفی شیرازی متخلّص به عالی از شاعران قرن سیزده، دورۀ قاجار و از خاندان های معتبر شیراز است. دیوان اشعار بر جای مانده از وی در بردارندۀ 2101 بیت، در قالب قصیده، قطعه، غزل و رباعی است. قالب مسلّط دیوان اشعار عالی غزل و سبکِ رایج در دیوانش بازگشت ادبی است. شعر عالی از ویژگی های فکری قرن سیزده که به طور کلی در ادبیات فارسی رواج داشته، برخوردار است؛ وی همان گونه که در زبان، پیرو قدما بوده در طرح موضوع و مضمون نیز مقلّد ایشان بوده است و می توان گفت که همچون معاصران خود به بازآفرینی مضامین و موضوعات قدما به زبان قدما مشغول بوده است؛ در قصایدش اندیشۀ ناصرخسرو؛ اخلاقیات، زهد، حکمت، پند و اندرز منعکس است و در غزل هایش از همان عشق و هجر مطرح شده از سوی حافظ و سعدی بار دیگر سخن می راند و اساساً عمدۀ درونمایۀ غزل هایش عشق و هجر است؛ همچنین مورد توّجه شاعری چون رهی معیّری بوده است. عالی از انواع موسیقی (بیرونی، کناری، درونی)، صنایع بدیعی و صورخیال در اشعارش بهره برده است تا شعری موزون و آهنگین و خیال انگیز و تاثیرگذار پدید آورد. شاعر، شیعه مذهبِ اثنی عشری و ارادتش به پیامبر و اهل بیت در اشعارش مشهود است. به استناد تذکره ها شاعر خوشنویس بوده و خود نیز به آن اشاره کرده است. این پژوهش ضمن بررسی ویژگی های سبکی؛ اعم از زبانی، ادبی و بویژه فکریِ شاعر، مختصری به زندگی نامه و تحلیل نسخۀ خطّی عالی نیز پرداخته است. روش به کار رفته در مقاله، توصیفی- تحلیلی است.
پرونده مقاله
چکیده شانه معناشناسی از علوم نوینی است که به بررسی تحول نشانهها در گفتمان برای دریافت سیر تحول معانی میپردازد. در این پژوهش به بررسی نظامهای متعدد گفتمانی در حکایت مرد بغدادی از مثنوی معنوی میپردازیم که بر اساس رابطۀ تعاملی، ادراکی، سیال و پدیداری با جهان شکل میگیر چکیده کامل
چکیده شانه معناشناسی از علوم نوینی است که به بررسی تحول نشانهها در گفتمان برای دریافت سیر تحول معانی میپردازد. در این پژوهش به بررسی نظامهای متعدد گفتمانی در حکایت مرد بغدادی از مثنوی معنوی میپردازیم که بر اساس رابطۀ تعاملی، ادراکی، سیال و پدیداری با جهان شکل میگیرد و سیر معانی در آن بر اساس تعامل سوژه با جهان هستی پدیدار میگردد. همچنین به بررسی ویژگیهای کنِشی یا شوِشی گفتمان میپردازیم. رویکرد این پژوهش، بررسی نشانهها نه بهصورت منفرد، بلکه در تعامل با مجموعهای از نشانههای دیگر است که موجب معناسازی نوین گفتمانی میشود. هـدف اصـلی ایـن پـژوهش، بررسی کارکردهای نشانهمعنایی است که سبب تداوم معنا و ماندگاری در گفتمان موردنظر مـیشـوند. این پژوهش به سؤالات زیر پاسخ داده است: فرایند تحول و طغیان نشانهها در گفتمان این حکایت مبتنی بر کدام شرایط گفتمانی رخ میدهد؟ چگونه تغییر شرایط کنشگر منجر به تولید معناهای سیال میگردد؟ روش این تحقیق، تحلیلی و توصیفی است. نتیجۀ این پژوهش نشان میدهد که مولانا چگونه با برهم زدن قواعد ثابت نشانهها، شکل تعینی گفتمان را متحول میسازد و جریان معانی را از وضعیت یکنواخت و برنامه محور به وضعیتی سیال و پرتلاطم تبدیل کرده و دنیایی جدید از نشانهها و معانی به تصویر میکشد.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد