فهرست مقالات بهروز شیران


  • مقاله

    1 - ارزیابی و مقایسه کمیت و کیفیت ترکیبات مواد موثره گیاه دارویی(Zataria multiflora) و دو گونه از جنس Thymus در شرایط یکنواخت محیطی
    اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی , شماره 5 , سال 6 , زمستان 1397
    گیاهان Thymus و Zataria به دلیل داشتن متابولیت های ثانویه از جمله تیمول و کارواکرول، به صورت گسترده مصرف داروئی دارند. این تحقیق به منظور ارزیابی و مقایسه کمیت و کیفیت ماده موثره سه ژنوتیپ گونه آویشن شیرازی (Zataria multiflora)، آویشن دنایی(Thymus daenensis)و آویشن آرمن چکیده کامل
    گیاهان Thymus و Zataria به دلیل داشتن متابولیت های ثانویه از جمله تیمول و کارواکرول، به صورت گسترده مصرف داروئی دارند. این تحقیق به منظور ارزیابی و مقایسه کمیت و کیفیت ماده موثره سه ژنوتیپ گونه آویشن شیرازی (Zataria multiflora)، آویشن دنایی(Thymus daenensis)و آویشن آرمنیاکوس(Thymus armeniacus)در شرایط یکنواخت محیطی درسال 1395 در دانشگاه شهرکرد انجام گردید. در این راستا در شرایط گلدانی و در مرحله 50 درصد گلدهی سرشاخه های گلدار هر ژنوتیپ از بوته های دو ساله و از فاصله پنج سانتی متری سطح خاک برداشت و با استفاده از روش فضای فوقانی- کروماتوگرافی- طیف سنجی جرمی، آنالیز ترکیب‌های ماده موثره انجام شد. نتایج نشان داد غالب ترکیب‌های شناسایی شده از نوع ترکیب های منوترپنی بود. میانگین میزان تیمول و کارواکرول سه ژنوتیپ Zataria multiflora بیش از گونه‌های Thymus بود. ترکیبات آلفا-پینن و بتا-پینن تنها در سه گونه آویشن شیرازی مشاهده گردید. ترکیباتی همچون آلفا-تریپینول، لینالول و ترپپینولن گونه آویشن شیرازی بیش از دو گونهThymus می‌باشد. در مقابل ترکیبات بتا-بیسابولن، آلفا-ترپینن و پاراسمین تنها در گونه های Thymus وجود داشتند و در سه ژنوتیپ آویشن شیرازی دیده نشد. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - بررسی اثر تنش خشکی بلندمدت بر کمیت و کیفیت اسانس گونه‌های مختلف جنس Thymus spp
    اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی , شماره 5 , سال 3 , زمستان 1394
    گونه‌های جنس آویشن (Thymus L.) از مهم‌ترین گیاهان دارویی هستند که به‌دلیل سنتز متابولیت‌های ثانوی تیمول و کارواکرول، مصارف گسترده‌ دارویی دارند. در این تحقیق اثر تنش خشکی بر کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس هشت گونه از آویشن مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل با چکیده کامل
    گونه‌های جنس آویشن (Thymus L.) از مهم‌ترین گیاهان دارویی هستند که به‌دلیل سنتز متابولیت‌های ثانوی تیمول و کارواکرول، مصارف گسترده‌ دارویی دارند. در این تحقیق اثر تنش خشکی بر کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس هشت گونه از آویشن مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل با سه تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی در دو سطح آبیاری 25 و 50 درصد به‌ترتیب مربوط به تنش‌های خشکی ملایم و شدید نسبت به ظرفیت زراعی، در سال 1393 و در دانشگاه شهرکرد انجام شد. سرشاخه‌های گلدار گیاه از فاصله پنج سانتی‌متری سطح خاک گلدان برداشت و به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانس‌گیری و ترکیب‌های تشکیل‌دهنده‌ اسانس توسط دستگاه GC/MS شناسایی شدند. نتایج نشان داد تنش خشکی تاثیر معنی‌داری بر میزان بازده اسانس داشته و در بین گونه‌ها، به‌ترتیب گونه T. vulgaris از بیشترین میزان اسانس (69/2 درصد) و گونه T. migricus با بازده (49/0 درصد) از کمترین میزان برخوردار بود. بیشترین مقدار تیمول (85/42 و 41/42 درصد) به‌ترتیب متعلق به گونه‌های: T. daenensis و T. kotschyanus، بیشترین مقدار کارواکرول (9/28 درصد) در گونه‌T. armeniacus و ژرانیول با مقدار (38/41 درصد) در گونه‌ T. trautvetterii گزارش شد. درصد تیمول در شرایط تنش خشکی شدید نسبت به تنش ملایم در گونه‌های T.kotschyanus، T. migricus و T. vulgaris بدون تغییر و در گونه‌های T. daenensis، T. armeniacus و T. lancifolius کاهش نشان داد. در مجموع اعمال تنش خشکی شدید بسته به نوع گونه، موجب کاهش یا افزایش بازده اسانس گردید و در مقایسه با تیمول، کارواکرول در گونه‌های مورد بررسی تحت تاثیر تنش خشکی شدید قرار نگرفت. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - بررسی ویژگیهای فیزیولوژیکی و فیتوشیمیائی 4 گونه مختلف از جنس گیاه داروئی Alcea spp. جمع آوری شده از مناطق مرکزی ایران
    اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی , شماره 2 , سال 11 , تابستان 1402
    مطالعه اخیر با توجه به غنی بودن گیاه Alcea L.. از نظر متابولیت های ثانویه، با هدف اندازه گیری و مقایسه ترکیبات موثره و بررسی ارتباط بین این ترکیبات و خاصیت آنتی اکسیدانی، درگل و ریشه گیاه ختمی انجام گرفت. بذر 22 اکوتیپ مختلف از گیاه ختمی از استان‌های اصفهان، چهارمحال و چکیده کامل
    مطالعه اخیر با توجه به غنی بودن گیاه Alcea L.. از نظر متابولیت های ثانویه، با هدف اندازه گیری و مقایسه ترکیبات موثره و بررسی ارتباط بین این ترکیبات و خاصیت آنتی اکسیدانی، درگل و ریشه گیاه ختمی انجام گرفت. بذر 22 اکوتیپ مختلف از گیاه ختمی از استان‌های اصفهان، چهارمحال و بختیاری، لرستان و مرکزی جمع‌آوری و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد، در تابستان 1397،کشت گردید. نمونه‌های هرباریومی برای هر اکوتیپ تهیه و برای شناسایی به موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور منتقل شدند که نهایتا 4 گونه A. rufecense،A. schiraziana ، A.lavateriflora وA. rechingeri شناسائی گردید. صفات فیزیولوژیکی (درصد عصاره، موسیلاژ گل و موسیلاژ ریشه) اکوتیپ ها اندازه گیری شدند. صفات فیتوشیمیائی گل (محتوای فنول، فلاوونوئید، آنتوسیانین کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی) اکوتیپ‌ها نیز با روش اسپکتروفتومتری اندازه‌گیری گردیدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌ها حاکی از تفاوت‌ معنی‌دار بین گونه‌ها و اکوتیپ‌ها در سطح احتمال 1 درصد بود. نتایج مقایسه میانگین صفات بیشترین درصدعصاره، موسیلاژ، محتوای فنول و فلاوونوئید کل گل را در گونه A.rufecense و بیشترین موسیلاژ ریشه، محتوای آنتوسیانین کل و کمترین IC50 گل را در گونه A.lavateriflora، نشان داد. همچنین بیشترین درصد عصاره گل، موسیلاژ گل، موسیلاژ ریشه و محتوای فلاوونوئید کل گل به ترتیب در اکوتیپ هایSch6 ، Ruf1، Rec3 و Sch4 و بیشترین محتوای فنول و آنتوسیانین کل و کمترین IC50 گل در اکوتیپ Lav4مشاهده گردید. بنابراین می‌توان از مطالعات فیزیولوژکی و فیتوشیمیائی در کنار مطالعات مورفولوژیکی برای تشخیص دقیق‌تر گونه‌ها، استفاده نمود. همچنین مشخص گردید این گیاه منبع بسیار غنی و مقرون به صرفه‌ای از موسیلاژ و ترکیبات آنتی‌اکسیدان می‌باشد. که با انتخاب صحیح گونه و اکوتیپ می‌توان به بالاترین میزان ترکیبات یاد شده، دست یافت. پرونده مقاله