فهرست مقالات عبدالمجید لیاقت


  • مقاله

    1 - مدیریت بهره برداری از چاه‌های سطحی کشاورزی در اراضی شالیزاری
    حفاظت منابع آب و خاک (علمی - پژوهشی) , شماره 5 , سال 6 , زمستان 1395
    چاه های سطحی کشاورزی به عنوان منبع تامین آب آبیاری و مدیریت مناسب آنها برای تامین نیاز آبیاری اراضی شالیزاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. در این راستا تحقیقی با هدف توسعه مدل شبیه سازی بهره برداری از چاه‌های سطحی انجام گرفت. رویکرد این مدل بر حداکثر استفاده از آب ها چکیده کامل
    چاه های سطحی کشاورزی به عنوان منبع تامین آب آبیاری و مدیریت مناسب آنها برای تامین نیاز آبیاری اراضی شالیزاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. در این راستا تحقیقی با هدف توسعه مدل شبیه سازی بهره برداری از چاه‌های سطحی انجام گرفت. رویکرد این مدل بر حداکثر استفاده از آب های محلی موجود (باران، چاه سطحی، آببندان، ...) است. در مدل ارائه شده ابتدا بر اساس داده های ورودی و معادلات شبیه سازی، تبخیرتعرق گیاه، نیاز، دور و حجم آبیاری مورد نیاز، بار آبی در چاه سطحی و خاک به صورت روزانه محاسبه می شود. سپس با استفاده از برنامه آبیاری بدست آمده و محدودیت های برداشت از چاه سطحی (حداقل بار آبی مجاز در چاه)، روز های آبگیری از چاه سطحی، دبی پمپاژ، مدت زمان پمپاژ، ارتفاع غرقابی درمزرعه و مقدار رواناب محاسبه می شوند. همچنین شبیه سازی نوسانات سطح آب زیرزمینی در شرایط غیراشباع در خارج از فصل زراعی برنج، توسط مدل HYDRUS-1D صورت گرفت. طبق نتایج بدست آمده از اجرای مدل در اراضی شالیزاری موسسه تحقیقات برنج کشور در رشت برای سال آبی نرمال، از 10 نوبت آبیاری مورد نیاز، شش نوبت آن توسط چاه سطحی و چهار نوبت توسط کانال تامین شده است. بر اساس نتایج بدست آمده در اراضی شالیزاری مورد مطالعه، سطح آب زیرزمینی کم عمق در خارج از فصل زراعی برنج مجددا توسط بارندگی تغذیه گردیده است و از عمق 85/4 متری به عمق 82/1 متری صعود کرده است. بنابراین بهره برداری از چاه های سطحی در طول فصل زراعی برنج با رعایت حداقل بار آبی مجاز باعث افت محسوس آب زیرزمینی و ناپایداری نمی گردد. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - برآورد نیاز رطوبتی گونه‌های اقاقیا (Robinia pseudoacania) و آسمان‌دار (Ailanthus altissima Mill) به منظور جنگلکاری تحت تنش‌های مختلف آبی (مطالعه موردی شهرستان رباط‌کریم)
    حفاظت منابع آب و خاک (علمی - پژوهشی) , شماره 1 , سال 10 , بهار 1400
    ایجاد فضای سبز منوط به تامین آب بوده و رطوبت تخصیص یافته به آبیاری فضای سبز شهری، کمربندهای سبز و جنگل‌کاری‌ها در اقلیم‌های خشک و نیمه خشک دارای ارزش زیادی بوده و باید به صورت بهینه مورد مصرف قرار گیرد، به همین علت به منظور صرفه‌جویی در مصرف آب، کاشت گونه‌هایی که نیاز آ چکیده کامل
    ایجاد فضای سبز منوط به تامین آب بوده و رطوبت تخصیص یافته به آبیاری فضای سبز شهری، کمربندهای سبز و جنگل‌کاری‌ها در اقلیم‌های خشک و نیمه خشک دارای ارزش زیادی بوده و باید به صورت بهینه مورد مصرف قرار گیرد، به همین علت به منظور صرفه‌جویی در مصرف آب، کاشت گونه‌هایی که نیاز آبی کمتری دارند و در عین حال بازده رشد بهینه‌ای دارند، همواره به صورت سیاستی اجرایی در آمده است. هدف از انجام این تحقیق برآورد نیاز آبی گونه‌های درختی در عرصه و گلخانه تحت تنش‌های مختلف آبی است. این پژوهش در دو محیط گلخانه و عرصه صورت گرفته و نهال‌هایی از گونه‌های درختی اقاقیا (Robinia pseudoacania) و آسمان‌دار (Ailanthus altissima Mill)، در قالب طرح کاملاً تصادفی در عرصه و در داخل گلدان انجام شد. این پژوهش دارای دو مرحله است و هر مرحله شامل چندین فاز می‌باشد. در مرحله‌ی اول به ترتیب ظرفیت زراعی خاک، تعیین حد مجاز تقلیل رطوبت، تعیین نیاز آبی نهال‌ها از طریق تبخیر تعرق مورد بررسی قرار گرفت و عملا با تعیین نیاز آبی نهال‌ها، دور آبیاری نیز مشخص گردید. در مرحله دوم نهال‌های مورد بررسی تحت تنش‌های آبی 2، 4 و 6 روز بعد از فرا رسیدن نقطه حد مجاز تقلیل رطوبت (MAD) قرار گرفتند و در هر بازه‌ی زمانی، مشخصات ظاهری و فیزیکی نهال‌ها برداشت شد. بطور کلی نتایج این پژوهش نشان داده است که اقاقیا دارای شدت نیاز آبی و دور آبیاری بیشتری در عرصه و گلخانه نسبت به آسمان‌دار است. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - شبیه‌سازی عملکرد و تبخیر و تعرق ذرت علوفه‌ای با استفاده از مدل AquaCrop
    حفاظت منابع آب و خاک (علمی - پژوهشی) , شماره 5 , سال 4 , زمستان 1393
    استفاده از مدل‌های گیاهی هم‌چون مدل AquaCrop می‌تواند ابزاری مفید برای مدیریت کارآتر مصرف آب باشد که این مدل‌ها قبل از بکارگیری بایستی مورد ارزیابی قرار گیرند. در این پژوهش، دقت مدل AquaCrop در برآورد وزن تر اندام هوایی و تبخیر و تعرق ذرت در شرایط متفاوت بافت و حاصلخیزی چکیده کامل
    استفاده از مدل‌های گیاهی هم‌چون مدل AquaCrop می‌تواند ابزاری مفید برای مدیریت کارآتر مصرف آب باشد که این مدل‌ها قبل از بکارگیری بایستی مورد ارزیابی قرار گیرند. در این پژوهش، دقت مدل AquaCrop در برآورد وزن تر اندام هوایی و تبخیر و تعرق ذرت در شرایط متفاوت بافت و حاصلخیزی خاک مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تیمار بافت خاک (لوم رسی سیلتی، لوم و لومی شنی) و در سه سطح حاصلخیزی خاک (بدون افزودن کود، افزودن یک و دو درصد کود به خاک) و در سه تکرار در تابستان سال 1391 در منطقه جی و قهاب اصفهان اجرا شد. نتایج این تحقیق نشان داد که این مدل در پیش‌بینی وزن تر اندام هوایی ذرت علوفه‌ای بسیار کارآمد است. میانگین خطای نرمال شده (nRMSE) در برآورد وزن تر اندام هوایی ذرت در مرحله واسنجی و صحت سنجی به‌ترتیب 87/0% و 67/0% بدست آمد. پیش بینی تبخیر و تعرق ذرت در طول فصل رشد توسط مدل با میزان خطای بیشتری همراه بود. بیشینه و کمینه میانگین ریشه مربعات خطای مدل، در تیمارهای خاک لومی شنی با افزودن دو درصد کود (SLF2) و خاک لوم با افزودن یک درصد کود(LF1) به‌ترتیب برابر 88/0 و 42/1 میلی متر بر روز بدست آمد. نتایج این تحقیق نشان داد که میانگین مقادیر RMSE و nRMSE در شبیه‌سازی تبخیر و تعرق ذرت در خاک لوم شنی به ترتیب برابر 16/1 و 3/24% است که بیش‌تر از میانگین مقادیر RMSE و nRMSE در دو نوع خاک لوم رسی سیلتی و لوم -که به‌ترتیب برابر 08/1، 2/26% و 93/0، 4/20% است- می باشد. البته باید به این نکته توجه داشت که دقت مدل در پیش‌بینی تبخیر و تعرق در سطوح مختلف حاصلخیزی خاک بسته به بافت خاک متفاوت بود به‌طوری‌که در خاک لوم بیش‌ترین میزان خطا در تیمار بدون افزودن کود(97/0 میلی متر) و در خاک لوم شنی در تیمار با افزودن دو درصد کود(42/1 میلی متر) حاصل گردید. پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - Comprehensive Study of the Crop Water Productivity in Bushehr Province, Iran
    Journal of Water Sciences Research , شماره 5 , سال 8 , زمستان 2016
    Increasing population leads to intensification of water shortage problems in arid regions. Agriculture sector is the main user of water in Iran. Bushehr province with an arid and semiarid climate is located in the south of Iran. Improvement of water productivity (WP), t چکیده کامل
    Increasing population leads to intensification of water shortage problems in arid regions. Agriculture sector is the main user of water in Iran. Bushehr province with an arid and semiarid climate is located in the south of Iran. Improvement of water productivity (WP), the value or benefit derived from the use of water, is essential in the agriculture sector for achieving food security and sustainable development in the area. This study was carried out to investigate the agriculture water productivity of various crops in 161 fields with different irrigation systems. Results showed that the range of WPs in tomato, wheat, tobacco, watermelon, palm and lemon were 2.88-12.77 kg/m3, 0.21-0.45 kg/m3, 0.18-0.19 kg/m3, 2.67-7.73 kg/m3, 0.48-1.7 kg/m3 and 1.40-1.97 kg/m3, respectively. Use of localized irrigation systems has improved WP in most crops, especially in tomato and watermelon it has increased more than 4 times. In addition, results indicated that some crops, such as wheat, have a very low neat benefit and an economical water productivity (0-1.7 thousand Rial/m3). Considering severe water shortage problems in the study area, promotion of irrigation systems and adopting the optimum crop patterns based on the WP should be considered. پرونده مقاله

  • مقاله

    5 - تنش های زنده و غیرزنده در گیاهان زراعی و دارویی
    اکوفیزیولوژی و فیتوشیمی گیاهان دارویی و معطر , شماره 1 , سال 10 , بهار 1402
    زمانی که گیاهان در معرض انواع تنش های محیطی قرار می‌گیرند، سبب کاهش بهره وری محصولات کشاورزی می شود. تنش های محیطی بر دو نوع تنش های زنده و غیرزنده تقسیم بندی می شود. تنش‌های غیرزنده شامل تنش دما، سرما، اشعه ماوراء بنفش، شوری، غرقابی، خشکسالی (کم آبی) و فلزات سنگین است چکیده کامل
    زمانی که گیاهان در معرض انواع تنش های محیطی قرار می‌گیرند، سبب کاهش بهره وری محصولات کشاورزی می شود. تنش های محیطی بر دو نوع تنش های زنده و غیرزنده تقسیم بندی می شود. تنش‌های غیرزنده شامل تنش دما، سرما، اشعه ماوراء بنفش، شوری، غرقابی، خشکسالی (کم آبی) و فلزات سنگین است که منجر به از بین رفتن گیاهان زراعی در سطح جهان می شود. در حالی که تنش زنده به آسیب های ناشی از حشرات، گیاه خواران، نماتدها، قارچ ها، باکتری ها و علف های هرز اشاره دارد. گیاهان به همه این عوامل محیطی واکنش نشان می‌دهند. برای مقابله با این تنش ها استراتژی ها و راهکارهایی توسط گیاهان ایجاد می‌شود. گیاهان زمانی که تنش های محیطی فعال می شوند، پاسخ های سلولی لازم را ایجاد می کنند. تحقیقات متعددی برای تعیین و درک تحمل به تنش در گیاهان انجام شده است که برای درک پیچیدگی پاسخ گیاه به تنش های زنده و غیرزنده ضروری می باشد. پرونده مقاله