حاصلخیزی خاک به‌عنوان یکی از عوامل موثر بر خصوصیات کمی و کیفی گیاهان زراعی و دارویی مطرح است. به منظور بررسی اثرورمی کمپوست و اسید هیومیک بر برخی خصوصیات کمی و کیفی گیاه مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایش گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط محیط طبیعی در دانشگاه پیام نور سبزوار انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل ورمی کمپوست در سه سطح (0، 25، 50 درصد حجمی) و اسید هیومیک در چهار سطح (0، 250، 500 و 750 میلی گرم در لیتر) بود. در این تحقیق، صفات ارتفاع گیاه، طول ریشه، تعداد انشعاب، وزن خشک برگ، ساقه و ریشه، نسبت وزن خشک برگ به ساقه، درصد اسانس و عملکرد اسانس اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که اثر ورمی کمپوست بر ارتفاع ساقه، تعداد انشعاب در متر مربع، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه و ریشه و نسبت وزن خشک برگ به ساقه گیاه معنی دار بود، اما این تیمار، تاثیر معنی داری بر درصد و عملکرد اسانس گیاه مرزه نداشت. بیشترین ارتفاع ساقه و وزن خشک برگ، ساقه و ریشه در تیمار 50 درصد حجمی ورمی کمپوست مشاهده شد. تاثیر سطوح مختلف اسید هیومیک نیز بر وزن خشک ساقه، وزن خشک ریشه و نسبت وزن خشک برگ به ساقه از نظر آماری معنی دار بود. به طور کلی نتایج تحقیق نشان داد که دو کود آلی مورد استفاده، اثر هم افزایی داشتند به گونه ای که بالاترین مقدار وزن خشک برگ، ساقه و ریشه و عملکرد اسانس در تیمار 50 درصد حجمی ورمی کمپوست و 750 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک حاصل شد. پرونده مقاله