شهرهای جدید با رویکرد جذب جمعیت سرریز شهرهای بزرگ در فاصله نزدیک آن‌ها احداث شده¬اند که با تداوم فرآیند جذب جمعیت، این شهرها نیز گریبان¬گیر چالش¬های متعدد اقتصادی، اجتماعی، مدیریتی و زیست¬محیطی هستند که این مسائل آینده رشد و توسعه شهرهای جدید را در معرض شرایط نا¬متعادل و نا¬موزونی قرار خواهد داد. در این راستا، این مقاله کوشیده است با دیدگاه مبتنی بر منابع و تفکر راهبردی در تحلیل منابع و موانع، تبیین جایگاه و مزیت رقابتی و ارزیابی تناسب راهبردی منابع، نقشه راهبردی رشد و توسعه شهر جدید پردیس را تدوین و پیشنهاد نماید. روش مقاله توصیفی-تحلیلی است و به دلیل ماهیت راهبردی، دارای دستاورد (هدف)کاربردی است. داده¬های نظری با روش اسنادی و داده‌های تجربی با روش پیمایشی تهیه شده و در پردازش اطلاعات و تدوین نقشه راهبردی از مدل Meta-SWOT و تحلیلPESTEL بهره برده است. نتایج نشان می‌دهد منابع داخلی شهر جدید پردیس اهمیت یکسانی در رشد و توسعه آن ندارد؛ این شهر دارای چند قابلیت است که نسبت به سایر منابع داخلی، در رشد و توسعه آن باارزش، تقلید نشدنی، غیرقابل جایگزین و دارای تناسب راهبردی است؛ این عوامل وجود اولین پارک¬ علم و فناوری بین¬المللی ایران، آغاز عملیات احداث خط متروی تهران- پردیس، قطب صنایع تک، منطقه صنعتی خرمدشت و سیاه سنگ، قابلیت‌های گردشگری و توریستی و سرمایه¬گذاری بسیار زودبازده هستند؛ این محرک¬ها در رشد پایدار و پشتیبانی رشد و توسعه شهر پردیس نقش بنیادی دارد. ضعف عدم خوداتکایی و توان رقابت¬پذیری اقتصادی، عدم جلب سرمایه¬گذاری¬های مستقیم خارجی در پروژه¬های شهری، عدم مشارکت همگانی، فقدان مدیریت یکپارچه شهری، تحریم و رکود اقتصادی و نبود استراتژی توسعه شهری هوشمند موانع و تهدیدهای کلان محیط خارجی است که در رشد و توسعه شهر جدید پردیس احتمال وقوع بسیار بالا و درجه اضطرار بسیار فوری دارند. پرونده مقاله

مقدمه و هدف پژوهش: حق بر شهر، مفهوم و چشم‌اندازی اصولی به منظور تدوین مبانی حق و عدالت در شهرهای معاصر، فراخوانی چالش برانگیز برای به چالش کشیدن مفاهیم بنیادین حقوق و مزایای شهروندان شهری، به عنوان نماد و آرمان حقوق بشر، در میان جوامع شهری تبدیل شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی ابعاد حق برشهر به میزان بهره‌مندی شهروندان از آن، به تفکیک نواحی می‌پردازد. روش پژوهش: حجم نمونه 390 نفر از شهروندان در شهر قزوین و انتخاب نمونه با نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای توام با طبقه بندی صورت گرفته است‌. برای این منظور از روش آماری رگرسیون ترتیبی و با در نظر گرفتن مؤلفه‌های تأثیر گذار بر حق بر شهر و آزمون کروسکال والیس به منظور مقایسه نواحی در نرم افزارR استفاده گردید. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد حق آسودگی فیزیکی بیشترین تاثیر و حق تولید و تکوین فضا کمترین تاثیر در میزان رضایتمندی را داراست. نتیجه گیری: میتوان اینگونه تحلیل کرد که ساکنان شهر قزوین از کیفیت فضاهای شهری رضایت ندارند و سنجش این میزان از نارضایتی و توزیع میزان رضایت به منظور اولویت بندی‌ها در اصلاح فضاها در شهر از اهمیت بالایی در راستای افزایش میزان رضایت از حق بر شهر دارد، کمترین تاثیر نیز از بعد حق تولید و تکوین فضا بدست آمده که مشخصا به دلیل عدم آگاهی شهروندان از حقوق خود و نحوه مطالبه آن نشات می‌گیرد. همین طور می‌توان نتیجه گرفت که بین رضایتمندی از حق بر شهر در نواحی مختلف، اختلاف معنی‌داری وجود دارد. پرونده مقاله

با گذشت چندین دهه از تبدیل مشارکت عمومی به یکی از اصول مهم گفتمان برنامه ریزی، و ظهور نهادهای محلی و مردمی مانند نهاد شورای شهر در ساختار سیاسی و اجتماعی کشور، هنوز نقش و جایگاه واقعی این نهاد در نظام برنامه ریزی شهری بطور کامل مشخص نگردیده و با سوالات و ابهامات زیادی مواجه می باشد. لذا هدف این تحقیق ارزیابی نقش و جایگاه این نهاد در نظام برنامه ریزی شهری است. با استفاده از تحلیل محتوای قوانین و مقررات جاری و نتایج نظر سنجی از شهروندان، اعضای شورای شهر و دانشگاهیان با روش تحلیل کیفی و محتوایی و تفسیر یافته ها تجزیه و تحلیل لازم صورت گرفته و در نهایت نتایج تحقیق نشان داد؛ با وجود تعریف نقش و جایگاه متنوع و مستقلی از قوای سه گانه (جایگاه تصمیم گیر، نظارتی، تقنینی، تسهیلگر و...) برای نهاد شورای شهر توسط قوانین جاری، الزامات قانونی کافی برای تصمیمات این نهاد وجود نداشته و همچنان فرایند تهیه و تصویب طرح ها از ساختار تمرکزگرا پیروی نموده و برای نهاد محلی شورای شهر جایگاه موثر و تعیین کننده ای تعریف نشده است. عواملی همچون؛ محدود بودن اختیارات قانونی، فقدان دانش شهرسازی اعضای شوراها و... موجب تضعیف جایگاه این نهاد در نظام برنامه ریزی شهری شده است. پرونده مقاله

شهر فضای تعامل قدرت‌های مختلف است؛ جایی که در آن تمرکز قدرت‌ها و فرهنگ‌ها متبلور است. قدرت به مثابه نهاد و حاکمیت به مثابه ساختار تلقی شده و رابطه آن‌ها با یکدیگر براساس این دو مفهوم تعیین شده است که بر توسعه شهر اثرگذار است. لذا، در این مقاله به تحلیل و بررسی عوامل موثر قدرت در توسعه شهر قزوین بر اساس ابعاد سیاسی-قانونی (ایدئولوژیک)، اجتماعی-فرهنگی (هویتی)، اقتصادی و ارتباطی-زیرساختی پرداخته شده است. این پژوهش بر اساس ماهیت و روش توصیفی تحلیلی و بر اساس هدف از نوع کاربردی می باشد که در آن با مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی به تحلیل داده‌های پژوهش پرداخته شده است. هم‌چنین، به منظور ارزیابی میزان تاثیرگذاری عوامل موثر قدرت در شهر قزوین از 25 خبره استفاده گردیده شده است و از طریق انجام مصاحبه، اقدام به استخراج نظرها و دیدگاه‌های آن‌ها شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مؤلفه سیاسی و ایدئولوژیکی در جایگاه نخست واقع شده است و از لحاظ اثرگذاری بیشترین نقش را در قدرت شهرسازی شهر قزوین داشته است. مؤلفه‌های نیاز شهرداری به کسب درآمد و قوانین و مقررات نیز به ترتیب در جایگاه های دوم و سوم قرار دارند و در نهایت مؤلفه‌های ارتباطی، ضعف قدرت سیاسی و عدم استقلال عملکردی(شهرداری) و ایجاد شهرک های صنعتی به ترتیب کمترین نقش را در قدرت شهرسازی شهر قزوین داشته است. پرونده مقاله

شهر برآیند تعامل بنیادهای زیستی و طبیعی از یک سو و ساختارهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و محصول قدرت، تصمیم و مدیریت از سوی دیگر می‌باشد. لذا، بررسی قدرت های تاثیرگذار بر شکل گیری شهر از مهم ترین عوامل تعیین کننده توسعه شهری به شمار می آید.در این پژوهش به تبیین عوامل مؤثر قدرت اقتصادی در توسعه شهر قزوین پرداخته شده است. این پژوهش به لحاظ هدف توسعه‌ای-کاربردی و به لحاظ روش توصیفی-تحلیلی است که تحلیل داده‌های آن به صورت آمیخته(کیفی-کمی) انجام شده است. هم‌چنین، جمع‌آوری اطلاعات و داده‌های به صورت اسنادی-کتابخانه ای و پیمایشی بوده است که پرسشنامه از ابزار اصلی آن بشمار می‌آید. جامعه آماری پژوهش نیز شامل مسئولین و مدیران شهری بر اساس تخصص اقتصادمحور و هم‌چنین نخبگان و اساتید دانشگاه‌های قزوین می‌باشد که حجم نمونه بر اساس روش دلفی معادل 30 نفر به صورت تصادفی در نظر گرفته شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها به روش کمی از روش تحلیل عاملی با نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که اقتصاد مبتنی بر سوداگری، برخورداری ویژه و ناپایدار اقتصاد شهری را به عرصه سوداگری قدرت‌های تاثیرگذار عمده در توسعه شهر قزوین تبدیل نموده است. هم‌چنین، عامل " قدرت اقتصادی در توسعه شهری رانت‌محور" با مقدار ویژه 2.548 توانسته 18.201 درصد از واریانس را شامل شود. این عامل نیز با معیارهای تعداد افراد سرمایه گذار بومی یا غیربومی در شهر قزوین ، سفته بازی زمین و مسکن در هماهنگی سیاست‌ها کلان ، نیاز شهرداری به کسب درآمد دارای همبستگی مثبت و بالایی است. پرونده مقاله

As the pilgrims and tourists have been always present in Mashhad, meeting their needs has been constantly prioritized in urban planning especially the renewal and reconstruction projects carried out in the holy shrine surroundings. However, recent years have seen a change of perspective toward pilgrims. These changes have been induced by both global and national politics. That is why great changes can be observed in the urban form and structure which are faster than ever before. The present research aims to analyze the discourse of the ninth and tenth boards of government to explore the effect of policies made in the tourism sector and see how tourist attraction has been perceived in urbanistic discussions. It eventually aims to explore the trend of changes made to the form of Mashhad city influenced by those policies the research adopted Laclauand Mouffe'sdiscoursetheory and conducted a content analysis of higher-order documents and the interviews made by the main decision-makers published about religious tourism in Mashhad. It delve in to the discourse of the ninth and tenth boards of government and how it affected the national tourism sector. It further delved into the effect of this perspective on the revolutions made to the urban form of Mashhad during the target era. The present findings show that there have been traces of changes in how pilgrims and tourists are perceived in Mashhad and how they induced changes to the urban form and structure of the city as well as the urbanism decision making. پرونده مقاله

As an urban life support system and as a new method in planning,green infrastructure design can be more effective in the function of natural systems of cities through integration in sustainable regeneration processes as well as integrated and coordinated management of organizations involved. Multiple management systems and disharmony of state organizations and institutions in charge of urban regeneration in green infrastructure is one of the main issues in urban management. In this regard, using green infrastructure indicators in regeneration programs, in this research, conducted in Lahijan in 2019,the organizational relationships of staff members, including state institutions of the city were examined. Also,using descriptive-analytical method and library information, as well as 400 questionnaires distributed among local residents and 50 interviews with city managers as the staff members, after analysis and implication of the data through Pearson correlation,SPSS and social network analysis in UCINET environment, the connection between urban green infrastructure indicators and sustainable regeneration was determined, and the interactions of institutions involved in regeneration were studied.According to the results of the questionnaires, a significance level of under 0.01 was found for green infrastructure and sustainable regeneration components; therefore,as a certain level, the relationship between the indicators of green infrastructure and sustainable regeneration was measured 0.95. In terms of environmental indicators,due to higher correlation coefficients and mean, the impact was higher than the other two indicators.State institutions have a high ability to preserve the urban green heritage by increasing the inter-institutional interactions and awareness.Therefore,in order to realize this approach,it is necessary to raise the awareness of each institution and collaboration among actors to increase the executive power of the staff committee members.Accordingly,the executive power of institutions is based on inter-institutional relations and collaboration and increasing the managers' knowledge about sustainable indicators of regeneration in the rehabilitation of urban green infrastructure of Lahijan. پرونده مقاله

It is possible to measure the realization of the right to the city as a demand related to the right to use urban space relying on the concept of perceived space, so It can also be said that attention to this subject can deal with the inefficiencies of urban spaces is important. The present study was an applied developmental type in terms of purpose and a survey in terms of method. A quantitative research method with a questionnaire, after categorizing the components of urban space desirability and the right to the city with a sample size of 390 citizens of Qazvin, sample selection was performed by combining proportional stratified- disproportional cluster sampling method. Then, using R 3.3.0 software and Kruskal-Wallis test statistical technique to determine the desirability of urban spaces by districts and also Kolmogorov-Smirnov test to assess the effect of each component on the desirability of urban space and finally, Spearman correlation test, shows that the desirability of urban spaces has a direct effect on the satisfaction of the right to the city. The obtained statistics show an average relationship between the two topics. In other words, increasing the desirability of urban space will significantly increase satisfaction with the right to the city. One of the main requirements for establishing this relationship correctly is the change in the occupation of urban spaces. Finally, the most distinction between the components of urban space desirability and residential district, the perceptual component of urban space desirability was obtained. پرونده مقاله

The present paper is a case study on one of the old areas in the city of Ardabil with an approach of gentrification model to gentrify and rehabilitate the old urban context. Besides the library studies, this study includes local observations and questionnaires which deal with the opinions of residents on the problems and shortcomings. It also includes the ways of satisfying the residents to keep on living in the area. In this regard, the reason for main residents’ decision to move away is studied through three specifications of old context (size of segments, quality of buildings and availability) in the first part of model based on an external map named real estate desirability in every part of the area, while the residents’ tendency to move away is studied and analyzed through specified scales which have been given weights for each part. At the end, the state of area is observed in terms of gentrification and real estate desirability for the residents in order to specify the results by combining two output maps of each part of model (estate desirability map and the map of main residents’ tendency to move away) in GIS and analyzing them with the application, then the results are acquired and some approaches are presented. پرونده مقاله

با گذشت چندین دهه از تبدیل مشارکت عمومی به یکی از اصول مهم گفتمان برنامه ریزی، و ظهور نهادهای محلی و مردمی مانند نهاد شورای شهر در ساختار سیاسی و اجتماعی کشور، هنوز نقش و جایگاه واقعی این نهاد در نظام برنامه ریزی شهری بطور کامل مشخص نگردیده و با سوالات و ابهامات زیادی مواجه می باشد. لذا هدف این تحقیق ارزیابی نقش و جایگاه این نهاد در نظام برنامه ریزی شهری است. با استفاده از تحلیل محتوای قوانین و مقررات جاری و نتایج نظر سنجی از شهروندان، اعضای شورای شهر و دانشگاهیان با روش تحلیل کیفی و محتوایی و تفسیر یافته ها تجزیه و تحلیل لازم صورت گرفته و در نهایت نتایج تحقیق نشان داد؛ با وجود تعریف نقش و جایگاه متنوع و مستقلی از قوای سه گانه (جایگاه تصمیم گیر، نظارتی، تقنینی، تسهیلگر و...) برای نهاد شورای شهر توسط قوانین جاری، الزامات قانونی کافی برای تصمیمات این نهاد وجود نداشته و همچنان فرایند تهیه و تصویب طرح ها از ساختار تمرکزگرا پیروی نموده و برای نهاد محلی شورای شهر جایگاه موثر و تعیین کننده ای تعریف نشده است. عواملی همچون؛ محدود بودن اختیارات قانونی، فقدان دانش شهرسازی اعضای شوراها و... موجب تضعیف جایگاه این نهاد در نظام برنامه ریزی شهری شده است. پرونده مقاله

شهر فضای تعامل قدرت‌های مختلف است؛ جایی که در آن تمرکز قدرت‌ها و فرهنگ‌ها متبلور است. قدرت به مثابه نهاد و حاکمیت به مثابه ساختار تلقی شده و رابطه آن‌ها با یکدیگر براساس این دو مفهوم تعیین شده است که بر توسعه شهر اثرگذار است. لذا، در این مقاله به تحلیل و بررسی عوامل موثر قدرت در توسعه شهر قزوین بر اساس ابعاد سیاسی-قانونی (ایدئولوژیک)، اجتماعی-فرهنگی (هویتی)، اقتصادی و ارتباطی-زیرساختی پرداخته شده است. این پژوهش بر اساس ماهیت و روش توصیفی تحلیلی و بر اساس هدف از نوع کاربردی می باشد که در آن با مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی به تحلیل داده‌های پژوهش پرداخته شده است. هم‌چنین، به منظور ارزیابی میزان تاثیرگذاری عوامل موثر قدرت در شهر قزوین از 25 خبره استفاده گردیده شده است و از طریق انجام مصاحبه، اقدام به استخراج نظرها و دیدگاه‌های آن‌ها شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مؤلفه سیاسی و ایدئولوژیکی در جایگاه نخست واقع شده است و از لحاظ اثرگذاری بیشترین نقش را در قدرت شهرسازی شهر قزوین داشته است. مؤلفه‌های نیاز شهرداری به کسب درآمد و قوانین و مقررات نیز به ترتیب در جایگاه های دوم و سوم قرار دارند و در نهایت مؤلفه‌های ارتباطی، ضعف قدرت سیاسی و عدم استقلال عملکردی(شهرداری) و ایجاد شهرک های صنعتی به ترتیب کمترین نقش را در قدرت شهرسازی شهر قزوین داشته است. پرونده مقاله

چالش های موجود در نظام مدیریت شهری سبب ارائه نظریه های مختلف در این زمینه گردیده ، که هر یک از آن‌ها سعی دارند با در نظر گرفتن یک سری از متغیرها و معیارها الگوی مناسبی را پیشنهاد دهند. از آن جمله می توان به دو نظریه حکمروایی شهری و تاب‌آوری شهری اشاره نمود. هدف پژوهش حاضر، شناسایی متغیرها و معیارهای مؤثر در این دو نظریه و مقایسه آن‌ها با یکدیگر به منظور درک بهتر موضوع و ارائه الگویی کارآمد تر در زمینه مدیریت شهری در مواجه با بحران ها در شهر قزوین است. در اینتحقیق ازروشتحلیل محتوا استفاده‌شده، تا از ترکیب تحقیقات اخیر در رابطه با تاب آوری و حکمروایی به‌عنوان واحد تحلیل، و با بهره گیری از تفاوت‌های موجود در آن‌ها، شناختبیشتری حاصل شود و تصویری جامع و شفاف از موضوع به دست آید. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، معیارها و متغیرهای اشاره‌شده در موضوع تاب‌آوری بسیار جامع‌تر به موضوع مدیریت شهری پرداخته اند. ازاین‌رو با تلفیق نتایج حاصل از این دو نظریه و بررسی ساختار کنونی ستاد مدیریت بحران شهر قزوین الگویی پیشنهاد گردیده، که در مقابله با بحران‌ها آماده‌تر و توانمندتر باشد. به‌این‌ترتیب در مدل پیشنهادی 10 متغیر مردم، سازمان‌های مردم نهاد، ضوابط و قوانین، حکومت محلی، حکومت فرامحلی، زیرساخت شهری، پایگاه امدادی، بانک اطلاعات، سیستم هشدار و بخش خصوصی در قالب 14 کارگروه دسته‌بندی‌شده‌اند. این کارگروه‌های باید بر اساس شاخص‌های مشترک به‌دست‌آمده از تاب‌آوری و حکمروایی به مدیریت و هدایت متغیرهای تأثیرگذار در هریک بپردازند. پرونده مقاله

ادراک عمومی از حقوق شهروندی نشات گرفته از عوامل متعددی است که تا حد زیادی به برداشت های حسی و شناختی شهروندان مرتبط می باشد. پژوهش حاضر به بررسی این ابعاد و عوامل موثر بر آن و ارتباطش با مفهوم جنسیت می پردازد و با بررسی وضعیت ادراک زنان از نظریه حق بر شهر لوفور در بستر شهر قزوین، احتمال وجود تفاوت‌های جنسیتی در بهره مندی از این حق را نیز مورد بررسی قرار می دهد. حجم نمونه 390 نفر از دوجنسیت در شهر قزوین و انتخاب نمونه با نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای توام با طبقه بندی صورت گرفته است‌. برای این منظور از روش آماری رگرسیون لجسیتک اسمی دو وجهی و با در نظر گرفتن مؤلفه‌های تأثیر گذار بر حق بر شهر در نرم افزارR استفاده گردید. نتایج نشان می دهد جنسیت نقش مهمی در میزان ادراک این مهم داشته و شهروندان مرد به احتمال 27 درصد، بیش از شهروندان زن ، ادراک بهره‌مندی از حق بر شهر را دارند. همچنین می‌توان به این نتیجه رسید که در میان ابعاد بررسی شده، بعد آسودگی فیزیکی بیشترین تمایز در میزان رضایتمندی داشته است که نشان می‌دهد فضاهای شهر قزوین احساس امنیت زنان را به اندازه مردان تأمین نمی‌کند. پرونده مقاله