زبان و ادبیات فارسی واحد مشهد
,
شماره1,سال
19
,
بهار
1402
عناصر چند معنایی از پرکاربردترین شیوه های غیر مستقیم بیان در شعر معاصر است و از آن میان، نماد، اصلی ترین شگرد هنری شاعران نوپرداز است، که همواره دستمایة آفرینش گران متعهد برای بیان مقاصد اجتماعی و سیاسی قرار می گیرد. این پژوهش ضمن بررسی نقشهای زبانی بر پایة الگوی ارت چکیده کامل
عناصر چند معنایی از پرکاربردترین شیوه های غیر مستقیم بیان در شعر معاصر است و از آن میان، نماد، اصلی ترین شگرد هنری شاعران نوپرداز است، که همواره دستمایة آفرینش گران متعهد برای بیان مقاصد اجتماعی و سیاسی قرار می گیرد. این پژوهش ضمن بررسی نقشهای زبانی بر پایة الگوی ارتباط کلامی یاکوبسن، به تحلیل نماد های انتقادی و اجتماعی حیوانات در شعر اخوان می پردازد. اخوان به دلیل بهره گیری از نماد هایی که ریشه درفرهنگ ایران باستان دارد، تشخّص ویژه ای به شعر بخشیده است و به جهت اینکه غالباً حیوانات در شعر اخوان در مفهوم نمادین به کار رفته اند، اساس کار بر نقش فرازبانی است. مهم ترین هدف این جستار دریافت پیام های انتزاعی ومفاهیم اجتماعی و انتقادی نهفته در نماد های حیوانات و بیان مفاسد اجتماعی در ضمن اشعار میهنی شاعر نمود می یابد. یافته ها نشان می دهد نماد های اخوان بازنمایی از شرایط حاکم بر جامعه و انتقاد های شاعر از ابرقدرتها ،منفعت جویی های برخی از اقشار اجتماع و مظلومیت قشر ضعیف جامعه و ناگفته های اجتماعی و سیاسی می باشد.شیوة جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای و اسنادی است و جامعه آماری پژوهش شامل کلیات اشعار مهدی اخوان ثالث است. تحقیق حاضر به شیوة تحلیلی و توصیفی مناسب مفاهیم تعلیمی، اجتماعی، رمزی، تدوین شده است. و پیامهای اخوان در غالب اشعار، انعکاس دهندة کارکردهای فرازبانی، عاطفی ،ارجاعی وترغیبی است.
زبان و ادبیات فارسی واحد مشهد
,
شماره1,سال
18
,
بهار
1401
در ایجاد و گسترش عرفان اسلامی که بدون تردید، ریشه در قرآن، سنت پیامبر(ص) و یاران نزدیک آن حضرت دارد، نمیتوان پارهای از باورهای کهن ایران باستان، آئین زردشت، ادب پهلوی، اسطورهها و داستانهای حماسی و دینیِ عهد ساسانی را نادیدهگرفت. شاهنامه نیز، بهعنوان بزرگترین اثر حم چکیده کامل
در ایجاد و گسترش عرفان اسلامی که بدون تردید، ریشه در قرآن، سنت پیامبر(ص) و یاران نزدیک آن حضرت دارد، نمیتوان پارهای از باورهای کهن ایران باستان، آئین زردشت، ادب پهلوی، اسطورهها و داستانهای حماسی و دینیِ عهد ساسانی را نادیدهگرفت. شاهنامه نیز، بهعنوان بزرگترین اثر حماسیِ زبان فارسی، گنجینهای غنی و سرشار از اسطورههای ایران باستان است که تأثیر شگرفی بر متون عرفانیِ پس از خود برجای نهاده است. از آنجا که اسطوره حاویِ سرگذشت مینوی انسانهای کهن و تجلّیگاه باورهای آنان در بارة آفرینشِ جهان، موجودات و انسان است، پیوندهای تنگاتنگی با باورهای دینی و عرفانی دارد. عرفان نیز شیوهای از رسیدن به حق بر اساس ریاضت، پاکدامنی، پارسایی، دوری از آلایشها و آراستن دل به فضیلتها، برای رسیدن به مقام قُرب الهی است. استفاده از زبان رمز و نماد، از ویژگیهای مشترک در اسطورهپردازی و متون عرفانی است. این پژوهش بر آن است تا ضمن بیانِ اسطورههای آفرینش جهان و نخستین انسانها، سیمرغ و عنقا، و کوههای البرز، قاف و طور، سیر دگرگونی و پیوستگیهای اسطوره با عرفان را از ایران باستان و شاهنامه تا رسیدن به مرحلةِ کمال و پختگیِ عرفانِ ایرانی ـ اسلامی نشاندهد. روش کار در اینپژوهش مبتنی بر، مقایسه، تحلیل و توصیف است
پرونده مقاله
مطالعات زبان و ادبیات غنایی
,
شماره2,سال
12
,
تابستان
1401
داستانپردازی و روایت، یکی از شیوههای درک بهتر محیط اطراف و به طور کلی درک بهتر جهان هستی است. هدف این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده، مطالعۀ درونمایۀ داستان بر اساس ویژگیهای ساختاری، یعنی گشایش روایی است. از دنیای پر رمز و راز هزارویک شب، چشمگیرترین درونما چکیده کامل
داستانپردازی و روایت، یکی از شیوههای درک بهتر محیط اطراف و به طور کلی درک بهتر جهان هستی است. هدف این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده، مطالعۀ درونمایۀ داستان بر اساس ویژگیهای ساختاری، یعنی گشایش روایی است. از دنیای پر رمز و راز هزارویک شب، چشمگیرترین درونمایهها گزینش شده و سپس گشایش در درونمایههای انتخابی شرح داده شده است. ناگفته پیداست که گزینش این درونمایهها بدان معنا نیست که درونمایۀ دیگری در این اثر وجود ندارد، بلکه انتخاب درونمایههای دلدادگی، جرم و جنایت، گشت و گذار، وهم و اخلاق در بیشتر داستانهای هزارویک شب نمودی بارزتر دارد. نتیجۀ تحقیق بیانگر اینست که داستانهای دلدادگی و عاشقانه بیشترین درونمایهها را شامل میشود. در واقع شاید بتوان گفت مرتبط با درون مایۀ حکایت اصلی و جامع داستان که بر پایۀ خیانت به عشق آغاز میشود، عشق و دلدادگی بسامد بالایی در این پژوهش دارد.
پرونده مقاله
زبان و ادبیات فارسی واحد مشهد
,
شماره5,سال
19
,
زمستان
1402
ادبیّات فارسی با گنجینۀ بزرگی که از اشعار و متون منثور در دل خود جای داده است میتواند نقش بسیار مؤثری در تعلیم و تربیت دانشآموزان ایفا کند. دانشآموزان با خواندن اشعار شاعران و متون منثور اخلاقی و تربیتی به دلیل شیرینی و لطافت بیان این آثار، بسیار با آن مأنوس میشوند چکیده کامل
ادبیّات فارسی با گنجینۀ بزرگی که از اشعار و متون منثور در دل خود جای داده است میتواند نقش بسیار مؤثری در تعلیم و تربیت دانشآموزان ایفا کند. دانشآموزان با خواندن اشعار شاعران و متون منثور اخلاقی و تربیتی به دلیل شیرینی و لطافت بیان این آثار، بسیار با آن مأنوس میشوند و درسها و پیامهای اخلاقی که در قالب شعر و نثر فرا میگیرند در حافظۀ آنان نقش میبندد؛ و موجب میشود تا در زندگی کنونی و نیز در آینده از آن بهرهمند گردند. بدون شک تألیف درست و جامع کتاب ادبیّات میتواند نقش بسزایی در تعلیم و تربیت دانشآموزان ایفا نماید. مقاله پیش رو که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی برمبنای مطالعات کتابخانهای و روش سندکاوی صورت گرفته است در پی آن است تا با مروری اجمالی به پیشینۀ تعلیم و تربیت در متون ادبیات تعلیمی کهن زبان فارسی، به نقد و واکاوی این مضامین در کتاب فارسی دورۀ اول متوسطه پایۀ هفتم بپردازد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در کتاب فارسی هفتم جای اشعار شاعران و متون منثور نویسندگان بسیاری در آن خالی است و کمبود اشعار شاعران مختلف در آن احساس میشود. نکتۀ دیگر این است که در فصل نامها و یادها بهتر بود بهجای پرداختن به زندگی اشخاص سیاسی و اجتماعی به معرفی شاعران و نویسندگان سرشناس ادب پارسی پرداخته میشد تا دانشآموزان با آنها بیشتر آشنا گردند.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد