فهرست مقالات رسول درسخوان


  • مقاله

    1 - ارتقا نشاط اجتماعی با رویکرد اجتماع محور در سکونتگاه‌های غیررسمی (نمونه موردی: محله کشتارگاه-ارومیه)
    مطالعات مدیریت شهری , شماره 2 , سال 12 , تابستان 1399
    مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش، شناسایی رابطه میان متغیرهای توصیفی و نشاط اجتماعی در سکونتگاه‌های غیررسمی می‌باشد که در نهایت در راستای ارتقا نشاط اجتماعی با رویکرد اجتماع محور و با استفاده از پتانسیل‌های محله‌ای و فرامحله‌ای به ارائه راهبردهای پیشنهادی می‌پردازد چکیده کامل
    مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش، شناسایی رابطه میان متغیرهای توصیفی و نشاط اجتماعی در سکونتگاه‌های غیررسمی می‌باشد که در نهایت در راستای ارتقا نشاط اجتماعی با رویکرد اجتماع محور و با استفاده از پتانسیل‌های محله‌ای و فرامحله‌ای به ارائه راهبردهای پیشنهادی می‌پردازد. روش پژوهش: روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. مطالب مورد استفاده به دو صورت برداشت اسنادی و میدانی گردآوری شده است. ابزار گردآوری داده‌ها به چند صورت: مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه و فیش‌برداری می‌باشد. جامعه آماری پژوهش، ساکنین محله کشتارگاه بوده و براساس فرمول کوکران حجم نمونه 372 نفر بدست می‌آید. تجزیه‌ و تحلیل اطلاعات به دو صورت کمی و کیفی انجام گرفته است. در بعد کمی از روش‌های آماری و در بعد کیفی، نتایج حاصل از بررسی‌های آماری و پرسش‌نامه‌ها تجزیه ‌و تحلیل می‌گردد. یافته‌ها: با توجه به آزمون اسپیرمن و یومن-ویتنی نتایج این پژوهش نشانگر وجود رابطه متوسط مستقیم بین متغیرهای وضعیت تأهل، میزان تحصیلات، وضعیت اشتغال، میزان درآمد و نشاط اجتماعی بوده و میان سن و نشاط اجتماعی نیز رابطه کم عکس برقرار است همچنین با توجه به مقدار میانگین رتبه‌ای، زنان نسبت به مردان دارای نشاط اجتماعی بالاتری هستند. نتیجه گیری: در راستای توانمندسازی و ارتقای نشاط اجتماعی براساس پتانسیل‌ها، دارایی‌های محله و رویکرد اجتماع محور در محله کشتارگاه چهار نوع راهبرد: راهبردهای تهاجمی، تنوع، بازنگری، تدافعی تدوین و برای محله ارائه گردیده است. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - سیاست‌گذاری ارتقای نشاط اجتماعی در سکونتگاه‌های غیررسمی (نمونه موردی: محله کشتارگاه- ارومیه)
    برنامه ریزی و توسعه محیط شهری , شماره 1 , سال 1 , بهار 1400
    هدف اصلی این پژوهش سیاست‌گذاری برای ارتقای نشاط اجتماعی در محله ‌کشتارگاه می‌باشد. روش تحقیق ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. روش جمع‌آوری اطلاعات به دو صورت اسنادی و میدانی می‌باشد. ابزار گردآوری داده‌ها شامل: مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه و فیش‌برداری چکیده کامل
    هدف اصلی این پژوهش سیاست‌گذاری برای ارتقای نشاط اجتماعی در محله ‌کشتارگاه می‌باشد. روش تحقیق ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. روش جمع‌آوری اطلاعات به دو صورت اسنادی و میدانی می‌باشد. ابزار گردآوری داده‌ها شامل: مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه و فیش‌برداری می‌باشد. جامعه آماری پژوهش ساکنین محله کشتارگاه بوده و روش نمونه‌گیری به‌صورت نمونه‌گیری غیراحتمالاتی و در دسترس است. برای نمونه‌گیری از فرمول کوکران استفاده‌شده است که حجم نمونه 372 نفر به‌دست‌آمده است. روایی پرسشنامه توسط متخصصین امر و پایایی توسط آزمون آلفای کرونباخ و با مقدار 724/0 تایید شده است. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به‌صورت کمی و با استفاده روش آماری آزمون t تک نمونه‌ای و سیاست‌گذاری با استفاده از مدل SWOT و ماتریس QSPM صورت گرفته است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی نشاط اجتماعی، تفاوت معناداری با سطح متوسط ندارند و این موضوع نشانگر متوسط بودن سطح نشاط در محله کشتارگاه می‌باشد. با توجه به وضعیت سرانه‌های محله و همچنین نتایج آزمون t تک نمونه‌ای می‌توان نتیجه گرفت وضعیت نشاط در سطح پایینی قرار دارد که نیازمند تدوین برنامه‌ریزی خاص در جهت سیاست‌گذاری ارتقای نشاط در این محله می‌باشد. همچنین با توجه به نتایج حاصل از ماتریس درونی و بیرونی، نشاط اجتماعی در محله کشتارگاه به لحاظ موقعیت استراتژیک در منطقه استراتژی محافظه‌کارانه قرار دارد که نیازمند این است که از مزیت‌های موجود در فرصت‌ها برای جبران نقاط ضعف استفاده شود. در این راستا و با استفاده بهینه از پتانسیل‌های موجود در محله، راهبردهایی تدوین و اولویت‌بندی شده است. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - بررسی جایگاه پیاده راه در مرفولوژی شهری ازدیدگاه تعاملات اجتماعی(نمونه موردی:پیاده راه تربیت و پیاده راه ولیعصر تبریز)
    جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس , شماره 4 , سال 12 , پاییز 1399
    میزان موفقیت فضاهای شهری با میزان استفاده از آن و حضور انسان و ارتباطی که میتواند با آن برقرار کند متناسب است آنچه امروزه در اغلب فضاهای شهری با آن روبه رو هستیم کاهش روابط انسان با محیط و نیز انسان با انسان است. در این تحقیق با توجه به نوع تعاملاتی که در فضاهای شهری حا چکیده کامل
    میزان موفقیت فضاهای شهری با میزان استفاده از آن و حضور انسان و ارتباطی که میتواند با آن برقرار کند متناسب است آنچه امروزه در اغلب فضاهای شهری با آن روبه رو هستیم کاهش روابط انسان با محیط و نیز انسان با انسان است. در این تحقیق با توجه به نوع تعاملاتی که در فضاهای شهری حاکم است فضای پیاده راه ولیعصر و نیز پیاده راه تربیت واقع در تبریز به عنوان نمونه مورد مطالعاتی مد نظر قرار گرفته است و این پژوهش به دنبال ارزیابی میزان تعاملات اجتماعی در این دو پیاده راه و در نهایت تلاش بر ارائه راهکاری بهینه در این راستا است.طبقه بندی مولفه ها و استخراج شاخص ها با کمک چارچوب های نظری و نیز مصاحبه های عمیق در بطن موضوعی پژوهش با تکیه بر روش ساختارگرایی صورت گرفته است و و در نهایت به بررسی نرمال بودن زیر شاخص های ابعاد معناشناختی(خوانایی، عناصر انسان ساخت، پاکیزگی، عناصر طبیعی، بهره گیری از حواس) و تعاملات اجتماعی(توقعات عام، توقعات خاص، عملکردی، کالبدی، عینی، ذهنی، فضای شهری) پرداخته شده است و سپس به کمک رگرسیون به ازمون فرضیات پرداخته شده است و در نهایت تمام فرضیات مدنظر در پژوهش حاضر به کمک روش کلموروف اسمیرنف مورد ارزیابی قرار گرفته است و با کمک اعداد بدست آمده فرضیه های ارائه شده تایید میشود. پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - طراحی یادمان شمس تبریزی با رویکرد جذب گردشگری فرهنگی مطالعه ی موردی : ضلع شمالی باغ گلستان شهر تبریز
    جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس , شماره 5 , سال 9 , زمستان 1396
    با توجه به این نکته که در دنیای امروز مسافرت های بین المللی نسبت به سه دهه گذشته بسیار رشد داشته، و از سوی دیگر اهداف این سفرها، تنوع فراوانی یافته است. توسعه گردشگری فرهنگی برای ساکنان محلی از جنبه های مختلفی دارای اهمیت می باشد . یادمان شمس در واقع بازگشت به هویت تاری چکیده کامل
    با توجه به این نکته که در دنیای امروز مسافرت های بین المللی نسبت به سه دهه گذشته بسیار رشد داشته، و از سوی دیگر اهداف این سفرها، تنوع فراوانی یافته است. توسعه گردشگری فرهنگی برای ساکنان محلی از جنبه های مختلفی دارای اهمیت می باشد . یادمان شمس در واقع بازگشت به هویت تاریخی فرهنگی تبریز قدیم است و حضور شمس در قالب یادمان مارا به ریشه ها باز می گرداند در مقاله ی حاضر از لحاظ روش توصیفی – تحلیلی بوده و از نوع هدف کاربردی می باشد که داده های مورد نظر مورد نظر براساس مطالعات کتابخانه ای – اسنادی در حوزه ی داخلی و خارجی و مطالعات میدانی و پیمایشی در ارتباط باموضوع تحقیق (محدوده ی باغ گلستان تبریز) گرد آوری شده است نقاط قوت و ضعف ، فرصت ها و تهدیدات ، با استفاده از تکنیک سوات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و گزینه های طرح پیشنهادی براساس در نرم افزار جی آی اس نشان داده شده است و با هدف معرفی هرچه بیشتر تبریز به عنوان زادگاه شمس و رویکرد گردشگری فرهنگی در محل باغ گلستان تبریز اجرا شده است باتوجه به سیاست های بدست آمده از اهداف مذکور هم چون ایجادآبروهابرایدفعمناسبآبهایسطحیبهخصوصدرمعابرباشیبنامناسب ، ایجادهماهنگیبینساختوسازهایجدیدوقدیم ، اعطایوامنوسازیوبهسازیمسکن ، درنظرگرفتنمسیرعبورمحدودبرایسوارهجهتکنترلرفتارآن ، تبدیلفضاهایمخروبهبهفضاهایایستاوپویاواستفادهازمصالحبومیدر طراحی یادمان شمس تبریزی پیشنهاد شده است . پرونده مقاله

  • مقاله

    5 - بررسی رابطه تعاملات اجتماعی با رویکرد معناشناختی درشکل‌گیری فضاهای شهری (نمونه موردی: پیاده راه ولیعصر و پیاده راه تربیت)
    مطالعات جامعه شناسی , شماره 500 , سال 1 , بهار 2050
    فضـای شـهری تنهـایـک مفهـوم کالبـدی نیسـت،بلکـه کنـش تعامـلات شـهروندی و فعالیت هـای شـهری رانیـز دربرمی گیـردودرحقیقـت فضا بـا حضـور انسـان وفعالیـت اوسـت کـه معنـا می یابـد. پیـاده راه ها بـه عنـوان یکـی ازفضاهـای شـهری، نقـش مهمـی را در ارتقـای فعالیت هـای اجتماعی-فر چکیده کامل
    فضـای شـهری تنهـایـک مفهـوم کالبـدی نیسـت،بلکـه کنـش تعامـلات شـهروندی و فعالیت هـای شـهری رانیـز دربرمی گیـردودرحقیقـت فضا بـا حضـور انسـان وفعالیـت اوسـت کـه معنـا می یابـد. پیـاده راه ها بـه عنـوان یکـی ازفضاهـای شـهری، نقـش مهمـی را در ارتقـای فعالیت هـای اجتماعی-فرهنگـی جامعـه ایفـا می کنــد. حرکــت عابــر پیــاده درپیاده راه هــا،بــه واســطه طراحــی مناســب وشــناخت مبتنی بــرجنبه هــای منظر شـهری است؛ که موجـب افزایـش ادراک، ارتقـای هویـت و احسـاس تعلـق بـه محیـط و زیبایـی میشـود. یکـی ازتحـولات اخیـر درگرایشهـای جدیـد شهرسـازی جهـان، توجـه بـه حرکـت پیـاده و نیازهـای او بـه عنـوان یـک موضـوع فراموش شـده مهـم شـهری اسـت؛لذا این پژوهش فضای دو پیاده‌راه ولیعصر و پیاده‌راه تربیت تبریز به عنوان نمونه موردی پژوهش در راستای ابعادمعناشناختی مدنظر قرارداده وبه دنبال بررسی تاثیر عوامل معناشناختی برتعاملات اجتماعی در دوپیاده‌راه و ارائه راهکاری بهینه در این راستا است. طبقه‌بندی مولفه‌ها و استخراج شاخص‌ها ابتدا به روش موردی-زمینه‌ای و به کمک اسناد و مدارک موجود و با تکیه بر اطلاعات بدست آمده و سپس با کمک روش ساختارگرایی و با تکیه برمصاحبه‌های عمیق بر استخراج شاخص‌ها و مولفه‌های نظری انجام شده و در نهایت به بررسی نرمال بودن زیر شاخص‌های ابعاد معناشناختی و تعاملات اجتماعی پرداخته شد. همچنین به کمک رگرسیون به آزمون فرضیات و به کمک آزمون فریدمن به رتبه‌بندی هر زیر شاخص پرداخته شده که به ترتیب در شاخصه معناشناختی سه مولفه اول یعنی عناصر انسان‌ساخت، بهره‌گیری از حواس، عناصر طبیعی و در رابطه با تعاملات اجتماعی سه مولفه به ترتیب فضای شهری پیاده،مولفه‌های ذهنی،مولفه‌های کالبدی دارای بیشترین امتیازاست. پرونده مقاله

  • مقاله

    6 - مکانیابی و تحلیل پراکنش فضای سبز با رویکرد عدالت فضایی (نمونه موردی: کلانشهر تبریز)
    جغرافیا و مطالعات شهری و منطقه ای (جغرافیا و مطالعات محیطی سابق) , شماره 5 , سال 9 , زمستان 1399
    هدف اصلی پژوهش، ارزیابی پراکنش فضای سبز و مکانیابی در جهت توسعه آتی با رویکرد عدالت فضایی در کلانشهر تبریز می‌باشد. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی بوده و از نظر ماهیت بنیادی-کاربردی می‌باشد و به لحاظ زمانی، مقطعی است. برای گردآوری داده ها از سه شیوه کتابخانه‎ای، میدا چکیده کامل
    هدف اصلی پژوهش، ارزیابی پراکنش فضای سبز و مکانیابی در جهت توسعه آتی با رویکرد عدالت فضایی در کلانشهر تبریز می‌باشد. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی بوده و از نظر ماهیت بنیادی-کاربردی می‌باشد و به لحاظ زمانی، مقطعی است. برای گردآوری داده ها از سه شیوه کتابخانه‎ای، میدانی و نقشه های وضع موجود شهر به تفکیک مناطق استفاده شده‌است. تجزیه و تحلیل داده‌ها به دو صورت کمی و کیفی صورت پذیرفته است. معیارهای انتخاب شده در جهت مکانیابی عادلانه فضای سبز توسط کارشناسان خبره وزن دهی شده و نقشه عوامل در سیستم اطلاعات جغرافیایی خروجی گرفته می‌شود که در نهایت مکان‌های پیشنهادی با مدل Index Overlay نشان داده می‌شود. یافته‌های این پژوهش نشانگر این است که کمترین مساحت فضای سبز مربوط به منطقه 9 و بیشترین مساحت مربوط به منطقه 2 می‌باشد. طبق آمار سرانه فضای سبز، منطقه 2 با سرانه 4/9 و منطقه 9 با سرانه 1 به ترتیب بیشترین و کمترین سرانه فضای سبز را در کلانشهر تبریز دارند. این اختلاف زیاد سرانه‌ها در دسترسی ساکنین این مناطق به فضاهای سبز را با مشکل رو‌به‌رو می‌کند و نشانگر رعایت نشدن عدالت فضایی در توزیع فضای سبز است. شهر تبریز در سال‌های نه چندان دور به عنوان یکی از باغ شهرهای ایران شمرده می‌شد ولیکن امروزه به دلیل افزایش جمعیت و به طبع آن کاهش سرانه فضای سبز و توزیع نامتوازن آن با دسترسی نامناسب به این فضاها روبه‌رو شده است بطوریکه این کمبود در مناطق مختلف آن به یک اندازه نمی‌باشد. پرونده مقاله

  • مقاله

    7 - ارزیابی سطح نشاط اجتماعی در سکونتگاه‌های غیررسمی(نمونه موردی: محله کشتارگاه- ارومیه)
    جغرافیا و مطالعات شهری و منطقه ای (جغرافیا و مطالعات محیطی سابق) , شماره 2 , سال 9 , تابستان 1399
    هدف پژوهش حاضر ارزیابی سطح نشاط اجتماعی در محله کشتارگاه می‌باشد تا با بررسی پتانسیل‌ها، محدودیت‌ها و دارایی‌های محله در جهت ارتقاء نشاط اجتماعی در محله راهکارهایی ارائه نماید. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. مطالب مورد استفاده در این چکیده کامل
    هدف پژوهش حاضر ارزیابی سطح نشاط اجتماعی در محله کشتارگاه می‌باشد تا با بررسی پتانسیل‌ها، محدودیت‌ها و دارایی‌های محله در جهت ارتقاء نشاط اجتماعی در محله راهکارهایی ارائه نماید. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. مطالب مورد استفاده در این پژوهش به دو صورت برداشت اسنادی و میدانی گردآوری شده است. ابزار گردآوری داده‌ها شامل: مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه و فیش‌برداری می‌باشد. جامعه آماری پژوهش ساکنین محله کشتارگاه می‌باشد. در این پژوهش روش نمونه‌گیری تصادفی بوده و برای نمونه گیری از فرمول کوکران استفاده شده است که حجم نمونه 372 نفر بدست آمده است. ابعاد استفاده شده در این پژوهش شامل ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی می‌باشد. تجزیه‌ و تحلیل اطلاعات به دو صورت کمی و کیفی انجام گرفته است، در بعد کمی از روش‌های آماری (توصیفی و استنباطی) استفاده می‌شود و در بعد کیفی، نتایج حاصل از مشاهدات میدانی و مصاحبه‌ها تجزیه ‌و تحلیل گردید. نتایج این پژوهش نشانگر وجود رابطه متوسط مستقیم میان ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و گویه‌های آن‌ها با نشاط اجتماعی می‌باشد همچنین در ارزیابی سطح نشاط اجتماعی با کسب میانگین 2.52 در سطح متوسط رو به پایین قرار دارد. پرونده مقاله