فهرست مقالات محمدجواد امیری


  • مقاله

    1 - ارزیابی تغییرات پوشش اراضی شهر ملایر با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , شماره 11 , سال 22 , زمستان 1399
    زمینه و هدف: با توجه به آثار منفی ناشی از استفاده نامناسب از سرزمین و تغییر کاربری اراضی، آگاهی و شناخت روند تغییرپذیری، در ارزیابی آثار محیط زیستی ناشی از توسعه به منظور طرح ریزی و مدیریت پایدار سرزمین ضروری است. این مطالعه به منظور بررسی روند تغییرات سیمای سرزمین در ش چکیده کامل
    زمینه و هدف: با توجه به آثار منفی ناشی از استفاده نامناسب از سرزمین و تغییر کاربری اراضی، آگاهی و شناخت روند تغییرپذیری، در ارزیابی آثار محیط زیستی ناشی از توسعه به منظور طرح ریزی و مدیریت پایدار سرزمین ضروری است. این مطالعه به منظور بررسی روند تغییرات سیمای سرزمین در شهر ملایر انجام شد. شهر ملایر به دلیل عوامل گوناگون مانند افزایش جمعیت، نوسازی محلات گسترش حومه نشینی و... دچار تغییراتی در پوشش اراضی شده است و عوامل وابسته به جمعیت و سیاست های مدیران از جمله موثر ترین آن ها هستند. روش بررسی: به منظور تهیه نقشه های پوشش سرزمین و تحلیل تغییرات، از تصاویر ماهواره ای لندست در فاصله زمانی بین 2000 تا 2014 استفاده شدو از سنجه های مساحت کلاس، تعداد لکه، تراکم لکه، بزرگ‌ترین لکه و شکل منظراستفاده شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل سنجه های سیمای سرزمین بیان‌گر جایگزینی گسترده زمین باز در منطقه با مناطق سبز و ساخته شده بوده است. به گونه ای که جمع کل مساحت فضاهای سبز از حدود 396/8775 هکتار در سال 2000 به حدود 740/7900 هکتار در سال 2014 رسیده است و میزان افزایش آن حدود دو برابر بوده است. همچنین میزان اراضی باز نیز از حدود 1400/823 هکتار در سال 2000 به حدود 1400/467 هکتار در سال 2014 رسیده است و نشان دهنده کاهش 50 درصدی آن است و اراضی ساخته شده نیز دارای افزایش حدود 12 هکتاری می باشند. میزان افزایش تعداد لکه ها نیز بیش از دو برابر بوده است که نشان از ریزدانگی سیمای سرزمین در منطقه دارد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نهایی نشان می دهد که تغییرات فضای سبز روند رو به بهبودی را پشت سر گذاشته که این امر می‌تواند ناشی از تمرکز مدیریت شهر بر روی مقوله ارتقا فضای سبز در شهر ملایر باشد، البته توصیه می شود که برای دست‌یافتن به توسعه پایدار این رویه در آینده نیز متداوم باشد. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - بررسی اثربخشی آموزش محیط‌زیست بر نگرش و آگاهی‌افزایی محیط‌زیستی در دانش‌آموزان مقطع پیش‌دبستانی
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , شماره 4 , سال 22 , تابستان 1399
    زمینه و هدف: بسیاری از تهدیدات محیط‌زیستی، پیامد رفتار انسانی است و تنها تغییر در رفتار انسانی می‌تواند این مشکلات محیط‌زیستی را کاهش‌دهد. آموزش محیط‌زیست می‌تواند به تغییر رفتارها سرعت بخشد و تعهد نسبت به طبیعت را افزایش دهد. روش بررسی: پژوهش حاضر تلاش دارد تا به بررس چکیده کامل
    زمینه و هدف: بسیاری از تهدیدات محیط‌زیستی، پیامد رفتار انسانی است و تنها تغییر در رفتار انسانی می‌تواند این مشکلات محیط‌زیستی را کاهش‌دهد. آموزش محیط‌زیست می‌تواند به تغییر رفتارها سرعت بخشد و تعهد نسبت به طبیعت را افزایش دهد. روش بررسی: پژوهش حاضر تلاش دارد تا به بررسی اثربخشی آموزش محیط‌زیست بر نگرش و آگاهی افزایی محیط‌زیستی کودکان پسر پیش‌دبستانی شهر ملایر بپردازد. درابتدا 22 دانش‌آموز به روش نمونه‌گیری هدفمند چند مرحله‌ای از مراکز پیش‌دبستانی شهر ملایر در سال تحصیلی 93-94 انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل تخصیص تصادفی یافتند. در ابتدا از هر دو گروه یک پیش‌آزمون گرفته شد تا سطح آگاهی و نیاز دانش‌آموزان سنجیده شود در ادامه آموزش‌های محیط‌زیستی در طول چهار جلسه برای گروه آزمایش ارایه داده شد. در پایان نیز با گرفتن پس‌آزمون از هر دو گروه و تحلیل آماری هردو آزمون به بررسی میزان اثربخشی آموزش محیط‌زیستی پرداخته شد. یافته ها: نتایج آزمون t-testنشان داد در سطح 1% خطا بین نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون گروه کنترل و آزمایش در آگاهی نسبت به محیط‌زیست ( 00/0 sig = 79/15- t =) و نگرش محیط‌زیستی ( 00/0 sig = 80/17- t =) تفاوت معناداری وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: یافته‌ها بر این امر تاکید دارند که آموزش محیط‌زیستی، نقش مهمی در بهبود نگرش و آگاهی محیط‌زیستی در سنین پایه دارد. از این رو این آموزش‌ها می‌توانند به‌عنوان راهکار پیشگیری از تخریب محیط‌زیست مورد توجه قرار گیرند. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - تحلیل گرادیانت شهری- روستایی سیمای سرزمین کلان‌شهر تهران (سال 2008 و 2018 میلادی)
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , شماره 2 , سال 23 , بهار 1400
    زمینه و هدف: گسترش شهری موجب تغییرات زیربنایی در ساختار و کارکرد بوم شناسی سیمای سرزمین و تغییر تدریجی ساختار مکانی و الگوی سیمای سرزمین می شود. با توجه به اهمیت درک اجزای محیط زیست شهری و چگونگی تعاملات بین این اجزا، هدف از این مطالعه تحلیل گرادیانت شهری- روستایی کلان چکیده کامل
    زمینه و هدف: گسترش شهری موجب تغییرات زیربنایی در ساختار و کارکرد بوم شناسی سیمای سرزمین و تغییر تدریجی ساختار مکانی و الگوی سیمای سرزمین می شود. با توجه به اهمیت درک اجزای محیط زیست شهری و چگونگی تعاملات بین این اجزا، هدف از این مطالعه تحلیل گرادیانت شهری- روستایی کلان شهر تهران با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین برای کمی کردن الگوی سیمای سرزمین می باشد.مواد و روش ها: اطلاعات تحقیق در سال 1398 گردآوری و از ترکیب آنالیز گرادیانت و سنجه های سیمای سرزمین برای کمی سازی الگوی سیمای سرزمین تهران استفاده شد. نقشه های کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره لندست 7 و 8 مربوط به سال های 2008 و 2018 در نرم افزار ENVI 5.3به طبقات انسان ساخت، اراضی باز، پوشش گیاهی و آب طبقه بندی شدند. ترانسکت هایی با ابعاد Km4Km* 4 در چهار جهت اصلی، با عبور از منطقه 12 طراحی و برای محاسبه سنجه های تعداد لکه، تراکم لکه، تراکم لبه، درصد سیمای سرزمین، میانگین مساحت لکه ها و متوسط شاخص شکل در سطح سیمای سرزمین و کلاس از روش پنجره متحرک استفاده شد.یافته ها: از سال 2008 تا سال 2018 توسعه شهری موجب افزایش تراکم لکه ها در سیمای سرزمین شده است. به طوری که در ترانسکت مرکزی پیوستگی سیمای سرزمین کاهش و از هم گسیختگی اجزای ساختاری سیمای سرزمین افزایش یافته است. در سطح سیمای سرزمین تعداد لکه ها و تراکم لبه افزایش و میانگین مساحت لکه ها و متوسط شاخص شکل کاهش یافته است. در سطح کلاس نیز میانگین مساحت لکه های اراضی باز و انسان ساخت افزایش یافته است.بحث و نتیجه گیری: در طول ترانسکت ها علاوه بر تغییرات کاربری ها، شکل و تراکم لکه ها نیز تغییر کرده و روند این تغییرات در طول ترانسکت ها از هم متفاوت است. درصد اراضی انسان ساخت ماتریس غالب در ترانسکت های نزدیک به مرکز تجاری تهران می باشند و مساحت لکه های پوشش گیاهی و آبی از سال 2008 تا 2018 کاهش یافته است. پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - بهینه سازی زمان ماند در مخزن ویژه آتش نشانی و تأثیر آن بر کیفیت آب در مخزن (مطالعه موردی پساب تصفیه خانه فاضلاب شهرک غرب تهران)
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , شماره 10 , سال 24 , زمستان 1401
    زمینه وهدف: بهینه‌سازی مخازن ویژه اطفاء حریق در شرایط بحران (زلزله) با تأکید بر استفاده از پساب تصفیه‌شده فاضلاب شهرى به‌نحوی‌که مقدار آب لازم جهت اطفاء حریق پس از زلزله تامین گردد. روش بررسی: دراین تحقیق به منظور ارتقاء کیفیت پساب خروجی تصفیه‌خانه و امکان استفاده از آ چکیده کامل
    زمینه وهدف: بهینه‌سازی مخازن ویژه اطفاء حریق در شرایط بحران (زلزله) با تأکید بر استفاده از پساب تصفیه‌شده فاضلاب شهرى به‌نحوی‌که مقدار آب لازم جهت اطفاء حریق پس از زلزله تامین گردد. روش بررسی: دراین تحقیق به منظور ارتقاء کیفیت پساب خروجی تصفیه‌خانه و امکان استفاده از آن به عنوان منبع آب آتشنشانی، از پساب تصفیه خانه فاضلاب شهرک غرب به عنوان واحد تحلیل استفاده شد. انجام آزمایش‌های کیفی بر روی نمونه های تهیه شده با ظروف 20 لیتر در آزمایشگاه دانشگاه تهران و در سال 99 صورت پذیرفت. به عبارت دیگر روش اجرای پژوهش حاضر آزمایشگاهی بوده است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات در این پژوهش متشکل از pH متر، TDSسنج، اسپکتروفوتومترDR5000، کدورت‌سنج، راکتور حرارتی بوده است. یافته ها: نتایج آنالیزهای کیفی بر روی پساب خام نشان داد که تعدادی از نمونه ها قابل استفاده به عنوان آب آتشنشانی نمی باشند. آزمایش‌ها نشان داد که پارمترهای pH، TDS، فسفات، کلراید، سولفات، میزان سختی کل، سیلیکا، جامدات معلق، هدایت الکتریکی آهن و منگنز با فرایند تصفیه بیولوژیکی در محدوده استفاده به عنوان منبع آب آتشنشانی قرار گرفته و تنها در یک نمونه به علت بالا بودن میزان COD این استاندارد برآورد نشده است. در همین راستا به علت عدم تطابق پارامترهای شیمیایی-فیزیکی با استاندارد استفاده مجدد از پساب، بر روی این پساب: الف) فرایند انعقاد و لخته سازی الکتریکی/ ته‌نشینی، به عنوان مرحله تصفیه تکمیلی و کمک گندزدا مورد بررسی قرار گرفت که نتایج کیفی این واحد تصفیه بعد از انجام گندزدایی با هیپوکلرید سدیم، میزان پارامترهای میکروبی شامل: کلیفرم مدفوعی، کل کلیفرم، تخم انگل نیز اندازه گیری گردید. نتایج فرایند انعقاد و لخته سازی الکتریکی با صفحات آهنی و فاصله 5 سانتی متری از هم با ولتاژ 5 آمپر تمامی نمونه ها استاندارد فیزیکی- شیمیایی و میکروبی آب آتشنشانی را برآورد کردند. ب) همچنین پساب خام در زمان های ماندهای 1، 2، 5، 10، 24، 48 و 72 ساعت در ظروف 20 لیتری نگهداری و تاثیر زمان ماند بر کیفیت این پساب اندازه گیری شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج این آنالیزها نشان داد که تا زمان ماند 72 ساعت پارامترهای کیفی (به استثنای سختی و میزان سولفات) کاهش پیدا کردند. ولی به علت افزایش بو ناشی از افزایش غلظت سولفات در پساب با زمان ماند بیش از 72 ساعت به عنوان منبع آب آتشنشانی قابل استفاده نمی باشد. پرونده مقاله

  • مقاله

    5 - بررسی معیارهای محیط‌زیستی مکان گزینی احداث مراکز خریدوفروش خودرو (Auto Mall)
    انسان و محیط زیست , شماره 2 , سال 15 , تابستان 1396
    توسعه شهری همراه با پیشرفت در تکنولوژی و صنعت، علاوه بر تغییر در سیما و کالبد شهر، سبب تغییر در ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی شهروندان نیز گشته است. این تغییرات اساسی سبب افزایش تقاضا و به‌تبع آن عرضه اجناس و خدمات شده است. دراین میان پیدایش مشکلاتی نظیر ترافیک شهر چکیده کامل
    توسعه شهری همراه با پیشرفت در تکنولوژی و صنعت، علاوه بر تغییر در سیما و کالبد شهر، سبب تغییر در ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی شهروندان نیز گشته است. این تغییرات اساسی سبب افزایش تقاضا و به‌تبع آن عرضه اجناس و خدمات شده است. دراین میان پیدایش مشکلاتی نظیر ترافیک شهری ، نیاز به فروشگاه‌های بزرگی که تمامی نیازهای شهروندان را پوشش دهد، افزایش داده است. در همین راستا ورود بازارهای موضوعی مانند بازارهای تلفن همراه، فرش و...، ازجمله آخرین متدهای عرضه و فروش محصولات در عرصه تجارت است. ازجمله بازارهای موضوعی که امروزه در زندگی شهرنشینی، بسیار موردتوجه تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان می‌باشد، بازار خودرو (Auto Mall) است. بازار خودرو مکانی برای تمرکز خدمات و معاملات به‌حساب می‌آید که علاوه بر متمرکز کردن معاملات اقتصادی در آن، از آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی، محیط‌زیستی در سطوح پراکنده شهر جلوگیری می‌کند. این بازار به دلیل ارایه خدمات گسترده در آن و همچنین تجمع خودروها، نیازمند مکان گزینی درست برای جلوگیری از هرگونه آسیب‌های محیط‌زیستی بر محیط‌های شهری و افزایش بار آلودگی در سطح شهر هستند. به همین منظور در تحقیق حاضر به کمک مطالعات و بررسی منابع و پروژه‌های متفاوت در سطوح مختلف، معیارهای محیط‌زیستی مکان گزینی انتخاب شدند و سپس به کمک فرآیند سلسله مراتبی (AHP) اهمیت آن مشخص و اولویت‌بندی شدند. در همین راستا 3 معیار طبیعی و ایمنی و سازگاری به‌عنوان معیارهای اصلی محیط‌زیستی برگزیده شدند و معیار طبیعی که خود شامل 7 زیر معیار است با وزن نسبی 528/0 به‌عنوان مهم‌ترین معیار در مکان گزینی بر اساس معیارهای محیط‌زیستی مشخص گردید. پرونده مقاله