فهرست مقالات اسماعیل شیعه


  • مقاله

    1 - نقش مدیریت هوشمند در برنامه‌ریزی کالبدی شهر برای کاهش آثار زمین لرزه
    هویت شهر , شماره 2 , سال 13 , تابستان 1398
    ارزیابی و پایش برنامه‌های مدیریت خطرپذیری از شاخص‌های مدیریت هوشمند شهری است. در این تحقیق ضمن تأکید بر الزامات شهر هوشمند، به نقش کلیدی مدیریت هوشمند در پشتیبانی از تصمیم‌گیری برای پیشگیری، آمادگی و کاهش خطرپذیری کالبدی یک شهر برای زمین‌لرزه اشاره می‌گردد. روش مطالعه ا چکیده کامل
    ارزیابی و پایش برنامه‌های مدیریت خطرپذیری از شاخص‌های مدیریت هوشمند شهری است. در این تحقیق ضمن تأکید بر الزامات شهر هوشمند، به نقش کلیدی مدیریت هوشمند در پشتیبانی از تصمیم‌گیری برای پیشگیری، آمادگی و کاهش خطرپذیری کالبدی یک شهر برای زمین‌لرزه اشاره می‌گردد. روش مطالعه از نوع کتابخانه‌ای و شامل گردآوری اطلاعات و سوابق موضوع، غربالگری، دسته‌بندی و تحلیل توصیفی می‌باشد. بدین منظور از مفهوم پشتیبان تصمیم‌گیری هوشمند استفاده گردید. نتایج نشان داد با اعمال مدیریت هوشمند و به کارگیری فنآوری‌های نوین میزان مخاطرات زمین‌لرزه کاهش می‌یابد. شیوه‌های سنتی از انعطاف‌پذیری، خوداصلاحی و تطابق‌پذیری لازم برای مواجهه کارآمد با زمین‌لرزه برخوردار نیستند. کارآمدی الگوی مدیریت هوشمند از طریق مداخله در نظام برنامه‌ریزی کالبدی شهر مستلزم بهره‌مندی از سامانه‌های هوشمند اطلاع‌رسانی وقوع زمین‌لرزه و پایش زیرساخت‌های شهر است که می‌توان با طراحی سامانه‌ای، میزان مداخله‌پذیری مدیریت شهری را به صورت هوشمندانه در یک شهر و قبل از وقوع زمین‌لرزه تعیین نمود. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - بررسی رابطه کیفیت زندگی با پراکندگی و فشردگی شهری در محله‌های شهر خرمدره
    هویت شهر , شماره 5 , سال 14 , زمستان 1399
    پراکنده رویی پدیده ای است که تأثیراتی بر کیفیت زندگی دارد. این پژوهش به بررسی رابطه بین کیفیت زندگی با پراکندگی و فشردگی شهری در شهر خرمدره می‌پردازد. برای انجام پژوهش از روش های قیاسی، اسنادی و نرم افزارهای GIS، SPSS، LISREL 8.5 و برای تحلیل داده ها از آزمون‌های من‌ویت چکیده کامل
    پراکنده رویی پدیده ای است که تأثیراتی بر کیفیت زندگی دارد. این پژوهش به بررسی رابطه بین کیفیت زندگی با پراکندگی و فشردگی شهری در شهر خرمدره می‌پردازد. برای انجام پژوهش از روش های قیاسی، اسنادی و نرم افزارهای GIS، SPSS، LISREL 8.5 و برای تحلیل داده ها از آزمون‌های من‌ویتنی، t و تحلیل عاملی استفاده‌شده است. محله های شهر خرمدره در دو حوزه پراکنده و فشرده دسته بندی شدند که چهار محله به‌صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و حجم نمونه برای سنجش آن بر اساس فرمول کوکران 130 عدد محاسبه شد. نتایج نشان می دهد که کیفیت زندگی در حوزه پراکنده بالاتر از حوزه فشرده با اطمینان 95 درصد قرار دارد. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - تبیین معیارهای کلیدی فرآیند شکل‌گیری کیفیت فضایی یکپارچه در فضاهای عمومی شهری (مطالعه موردی: منطقه پنج شهرداری تهران)
    هویت شهر , شماره 1 , سال 16 , بهار 1401
    در دهه های اخیر نگرش های متعددی در رابطه با شکل گیری کیفیت فضاهای عمومی شهری مطرح شده است. اما آنچه قابل‌تشخیص است، عدم توجه به مفهوم کیفیت فضایی یکپارچه و رویکرد کل نگر آن در حوزه شهرسازی است. برای دستیابی به هدف تحقیق، منطقه پنج شهرداری تهران به‌صورت مورد پژوهی موردبر چکیده کامل
    در دهه های اخیر نگرش های متعددی در رابطه با شکل گیری کیفیت فضاهای عمومی شهری مطرح شده است. اما آنچه قابل‌تشخیص است، عدم توجه به مفهوم کیفیت فضایی یکپارچه و رویکرد کل نگر آن در حوزه شهرسازی است. برای دستیابی به هدف تحقیق، منطقه پنج شهرداری تهران به‌صورت مورد پژوهی موردبررسی قرارگرفته است. بر اساس مبانی نظری در چارچوب مذکور، 5 معیار کلیدی درزمینه شکل گیری کیفیت فضایی یکپارچه در فضاهای عمومی شهری دارای اهمیت می باشند. تبیین 5 مؤلفه، به‌واسطه 10 معیار و 33 متغیر با استناد به انجام معادلات ساختاری به همراه روایی و پایایی موردتوجه قرارگرفته است. بنابراین، امکان طرح مدلی 5 عاملی در این زمینه فراهم‌شده که درعین‌حال، گامی اساسی در مسیر و تدوین مدلی ساختاری در سطحی فراتر است، الگوی موردتوجه ازنقطه‌نظر هماهنگی داده ها با ساختار عاملی آن از برازندگی قابل قبولی برخوردار است. پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - تبیین ارتباط بین مولفه‌های سازنده کیفیت فضای شهری و سرزندگی با کاربست الگوی معادلات ساختاری نمونه موردی: خیابان معالی آباد واقع در حوزه 6 شهرداری شیراز
    هویت شهر , شماره 56 , سال 17 , زمستان 1402
    سرزندگی، شهر و فضاهای شهری را دربردارنده مفهومی همه شمول می‌گرداند و عبارت شهر برای همه مصداق می‌یابد. نگاهی اجمالی به فضاهای عمومی شهرهای امروز نشان می‌دهد که شهرها؛ حس دعوت‌کنندگی خود را از دست داده‌اند و خیابان‌ها به عنوان مهمترین مکان تعاملات اجتماعی و جنب و جوش شهر چکیده کامل
    سرزندگی، شهر و فضاهای شهری را دربردارنده مفهومی همه شمول می‌گرداند و عبارت شهر برای همه مصداق می‌یابد. نگاهی اجمالی به فضاهای عمومی شهرهای امروز نشان می‌دهد که شهرها؛ حس دعوت‌کنندگی خود را از دست داده‌اند و خیابان‌ها به عنوان مهمترین مکان تعاملات اجتماعی و جنب و جوش شهری تنها به ظرفی برای فعالیت‌های ضروری شهروندان (رفت و آمد) تبدیل شده‌اند. بر این اساس هدف مطالعه حاضر تبیین رابطه مابین مولفه‌های سازنده کیفیت فضای شهری و سرزندگی با توجه به میانجیگری قرارگاه رفتاری می‌باشد. محدوده مورد مطالعه، پژوهش حاضر خیابان معالی آباد واقع در حوزه 6 شهرداری شیراز می‌باشد. حجم نمونه براساس فرمول کوکران 400 نفر تعیین و داده‌ها با استفاده از نرم افزار Smart PLS تحلیل گردید. نتایج حاکی از این است که مولفه‌های محیطی، اجتماعی- فرهنگی و قرارگاه رفتاری با در نظر گرفتن ارتباط متقابلشان، 47.4 درصد از واریانس سرزندگی شهری را در خیابان معالی آباد تبیین می‌نمایند. پرونده مقاله

  • مقاله

    5 - تبیین شاخص های جانمایی پیاده راه های شهری بر اساس اهداف توسعه پایدار اجتماعی با استفاده از روش ANP (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر رشت)
    هویت شهر , شماره 2 , سال 9 , تابستان 1394
    توجه به پیاده و پیاده مداری از ضروریات برنامه ریزی شهری در راستای توسعه پایدار است. زمانی که صحبت از قدم زدندر فضاهای شهری به میان می آید، بیشترین ارتباط بین پیاده و مقوله توسعه پایدار، در بخش اجتماعی احساس می شود. اینمقاله در پی آن است تا شاخص هایی را تبیین نماید که بر چکیده کامل
    توجه به پیاده و پیاده مداری از ضروریات برنامه ریزی شهری در راستای توسعه پایدار است. زمانی که صحبت از قدم زدندر فضاهای شهری به میان می آید، بیشترین ارتباط بین پیاده و مقوله توسعه پایدار، در بخش اجتماعی احساس می شود. اینمقاله در پی آن است تا شاخص هایی را تبیین نماید که برای جانمایی پیاده راه در شهرهای ایران مناسب بوده و از طرفیاهداف توسعه پایدار اجتماعی را نیز دربر داشته باشد. استخراج شاخص های مورد نظر طی یک فرایند نظام مند انجام شدهاست. تلفیق شاخص های اجتماعی توسعه پایدار و شاخص های ایجاد پیاده راه توسط ماتریس گولر، انتخاب خیابان برتر ازمیان هشت نمونه مورد مطالعه به کمک فرایند تحلیل شبکه ای و ارائه پیشنهاداتی برای آن از جمله موارد طی شده در اینفرایند است. در انتها نیز نکاتی برنامه ریزانه برای ایجاد یک پیاده راه پایدار بیان می شود. پرونده مقاله

  • مقاله

    6 - مقایسه تطبیقی تجارب پردازه های محرک توسعه با رویکرد بازآفرینی شهری در شهرهای منتخب جهان
    جغرافیایی سرزمین , شماره 5 , سال 15 , زمستان 1397
    چکیده : پردازه‌های محرک توسعه یکی از رویکردهای متأخر ادبیات بازآفرینی شهری در جهان و ایران هست. در این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی سعی بر آن است تا با بهره گیری ازتجارب علمی و عملی در شهرهای منتخب جهان (انگلیس، هلند و ایران ) ودر راستای دستیابی به هدف مقاله عوامل موفقیت چکیده کامل
    چکیده : پردازه‌های محرک توسعه یکی از رویکردهای متأخر ادبیات بازآفرینی شهری در جهان و ایران هست. در این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی سعی بر آن است تا با بهره گیری ازتجارب علمی و عملی در شهرهای منتخب جهان (انگلیس، هلند و ایران ) ودر راستای دستیابی به هدف مقاله عوامل موفقیت اجرای پردازه های یاد شده را بیان دارد. برای این منظور پنج نمونه از اجرای پردازه های محرک توسعه انتخاب انتخاب گردید. با استفاده از روش ANP در نرم افزار super desicion نسبت به مقایسه زوجی معیار ها ، زیر معیار ها و گزینه ها اقدام شده و در نهایت پس از بدست آوردن اوزان مرتبط با آنها ، این نتیجه حاصل شده است که در سطح معیار ها مهمترین عوامل موفقیت پردازه های موصوف تکیه بر معیارهای اجتماعی و اقتصادی است. اما به صورت جزئی تر عواملی چون بهبود محیطی( معیار زیست محیطی) ، فضای همگانی (معیار اجتماعی) ، بازیگران اقتصادی ، برند سازی و بهبود مسکن (معیار اقتصادی) ، خدمات عمومی ، توجه به زمینه و بافت و در نهایت بهره برداری از زمین (معیار کالبدی) از مهمترین عوامل اجرای بهینه پردازه های محرک توسعه است. کلمات کلیدی : بازآفرینی ،پردازه های محرک توسعه ، روشANP پرونده مقاله

  • مقاله

    7 - ضرورت برنامه‌ریزی کاربری ‌زمین شهری متناسب با شهرهوشمند با تأکید بر اثرات ناشی از فنآوری اطلاعات‌ و‌ ارتباطات با استفاده از روش AHP
    مطالعات مدیریت شهری , شماره 4 , سال 10 , پاییز 1397
    مقدمه: موضوع این مقاله در ارتباط با پیشرفت سریع شهرنشینی و نقش توسعه فنآوری ‌اطلاعات و ‌ارتباطات بر آن می‌باشد. دراین‌ میان روابط مردم با فضای‌شهری و وسائل ارتباطی در حال تغییرات مهمی می‌باشد. اثرات فضایی این امر بر شکل‌شهر وکاربری‌زمین به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر تأ چکیده کامل
    مقدمه: موضوع این مقاله در ارتباط با پیشرفت سریع شهرنشینی و نقش توسعه فنآوری ‌اطلاعات و ‌ارتباطات بر آن می‌باشد. دراین‌ میان روابط مردم با فضای‌شهری و وسائل ارتباطی در حال تغییرات مهمی می‌باشد. اثرات فضایی این امر بر شکل‌شهر وکاربری‌زمین به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر تأمین زیرساخت‌های شهری می‌باشد. مفهوم شهرهوشمند به عنوان یک استراتژی برنده‌ی شهری برای افزایش کیفیت‌زندگی در فضای شهری مطرح شده‌است. هدف‌تحقیق: هدف این مقاله تبیین‌ نظری جایگاه‌کاربری‌زمین در شهرهوشمند است. همچنین با تجزیه‌و‌تحلیل عمیق ادبیات موجود به دنبال تحلیل سلسله‌مراتب و نحوه اثرگذاری ابعاد شهرهوشمند بر اولویت‌بندی کاربری‌زمین در سیاست‌های کلان شهری می‌باشد. روش‌تحقیق: روش‌ تحقیقی این مقاله توصیفی-تحلیلی و سپس بررسی نحوه اثرگذاری اولویت‌بندی‌ها و تعیین حساسیت عوامل از طریق روش AHP می‌باشد. یافته‌های تحقیق: یافته‌ها نشان می‌دهد که بر اساس ۶ معیار اصلی شهر هوشمند که هر کدام با کاربری متناظر خود معادل‌سازی شده‌اند و ۱۸ زیرمعیار مرتبط با آنها، به ترتیب کاربری‌های زیرساخت و خدمات، مسکونی و مختلط، آموزشی، فضای سبز، اداری و صنعتی با توجه به شاخص‌های شهرهوشمند اولویت‌بندی می‌شوند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان‌می‌دهد فنآوری ‌اطلاعات و ‌ارتباطات تاثیر قابل‌توجهی بر فعالیت‌های شهری دارد که تصمیمات مردم را در مورد انتخاب ‌مکان و نحوه‌ی دسترسی به آن تغییرخواهدداد و به تبع آن هم اولویت‌بندی کاربری‌ها و میزان آنها و هم انتخاب موقعیت و نحوه‌‌ی دسترسی به آنها دستخوش تغییر می‌شود. بنابراین در سیاست‌های برنامه‌ریزی زمین چنانچه اهداف هوشمندسازی مدنظر قرارگیرد، اولویت‌بندی کاربری‌ها متفاوت از شهری خواهد بود که این اهداف را دنبال نمی‌کند. پرونده مقاله

  • مقاله

    8 - ارزیابی توان بوم ساختی روستاها و نقش آن در توسعه منطقه‌ای از دیدگاه بوم گردشگری(نمونه مطالعه: روستاهای شهرستان لواسان)
    مطالعات مدیریت شهری , شماره 2 , سال 7 , تابستان 1394
    مقدمه و هدف پژوهش: ارزیابی توان بوم ساختی، سنجش موجودی و توان بالقوه سرزمین با ملاکها و معیارهای مشخص و از پیش طرح ریزی شده است.این مطالعات به عنوان پایه ای برای تصمیم گیری و برنامه ریزی استفاده از سرزمین در تمام نقاط جهان، به کار گرفته می‌شود. ارزیابی توان بوم ساختی مح چکیده کامل
    مقدمه و هدف پژوهش: ارزیابی توان بوم ساختی، سنجش موجودی و توان بالقوه سرزمین با ملاکها و معیارهای مشخص و از پیش طرح ریزی شده است.این مطالعات به عنوان پایه ای برای تصمیم گیری و برنامه ریزی استفاده از سرزمین در تمام نقاط جهان، به کار گرفته می‌شود. ارزیابی توان بوم ساختی محیط زیست مرحله میانی فرآیند آمایش سرزمین است، در واقع ارزیابی سرزمین، اطلاعات اساسی برای مرحله دوم آمایش سرزمین که شامل انتخاب مناسب ترین استفاده از سرزمین و نظام مدیریت است، را فراهم می‌نماید. زیرا هدف آمایش سرزمین تعیین نتایج فیزیکی، زیست شناختی و اقتصادی- اجتماعی متناسب ترین و ممکن ترین انتخاب نوع کاربری در یک تکه از سرزمین(منطقه برنامه‌ریزی) است. هدف از این پژوهش ارزیابی توان بوم ساختی روستاهای شهرستان لواسان برای کاربری‌های مختلف بوده است تا بدین وسیله مشخص شود که این روستاها برای کدامیک از کاربری‌ها بالاترین توان را دارا می‌باشند و به این وسیله در استفاده از منابع و هزینه و وقت در این سرزمین صرفه جویی شود. روش پژوهش: در این مقاله سعی شده است با انتخاب شاخص هایی که در همه ی کاربری‌های بوم ساختی مشترک هستند، به بررسی نقش هر روستا و تعیین الویت این نقش‌ها پرداخته شود. در مرحله بعد با در نظر گرفتن روستاهایی که الویت اول آن‌ها مدل بوم گردشگری بوده است به بررسی انواع تفرج و گشت و گذار در این روستاها پرداخته می‌شود و نقش آن در توسعه اقتصادی روستا مورد بررسی قرار می‌گیرد. در نهایت به بررسی و ارائه راهکار هایی برای بالابردن توسعه اقتصادی در این روستاها اقدام خواهد شد. یافته‌ها: با توجه به مطالعات انجام شده و بررسی توان اکولوژیکی روستاهای شهرستان لواسان و تعیین نقش برای آن‌ها، نتایج بررسی‌ها موید آن است که 3 روستای افجه، برگ جهان کند علیا در الویت اول مدل اکولوژی توریسم قرار گرفته اند. در این مرحله تک تک واحد‌های زیستی با مدل‌های تهیه شده برای کاربری‌ها ارزیابی توان می‌شود. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های تحقیق، زمینه گسترش فعالیت‌های بوم گردشگری (بوم گردشگری متمرکز و بوم گردشگری گسترده) در لواسان و در برخی نقاط روستایی منطقه وجود دارد. پژوهش‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که از بین 10 روستایی که توان بوم ساختی آن‌ها مورد بررسی قرار گرفته است؛ 3روستای برگ جهان، افجه، کند علیا به عنوان مدل اکولوژیکی توریسم طبقه بندی شدند. در این میان محدوده لواسانات به دلیل شرایط ویژه خود که ناشی از خصوصیات طبیعی و اقلیمی آن است، نسبت به سایر نقاط منطقه، از پتانسیل‌ها و فرصت‌های ویژهای برای سرمایه گذاری و ایجاد قطب‌های جدید اقتصادی برخوردار می‌باشد. پرونده مقاله

  • مقاله

    9 - ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر بر ایجاد فضاهای چندعملکردی اجتماع‌پذیر در حوزه‌های شهری با رویکرد محلی- جهانی (مورد پژوهی: منطقه 22 شهرداری تهران)
    نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 1 , سال 11 , بهار 1398
    چکیده امروزه ارتقای کیفیت فضای شهری، یکی از نیازهای اساسی جامعه شهری است. پدیده‌ی جهانی سازی، اتفاقی است که بر فضاهای شهری- محلی تأثیر خود را گذاشته و ضمن چند عملکردی بودن باید قابلیت جذب جمعیت و اجتماع پذیر شدن این حوزه را داشته باشند. هدف ارزیابی و تحلیل تاثیرات و نقش چکیده کامل
    چکیده امروزه ارتقای کیفیت فضای شهری، یکی از نیازهای اساسی جامعه شهری است. پدیده‌ی جهانی سازی، اتفاقی است که بر فضاهای شهری- محلی تأثیر خود را گذاشته و ضمن چند عملکردی بودن باید قابلیت جذب جمعیت و اجتماع پذیر شدن این حوزه را داشته باشند. هدف ارزیابی و تحلیل تاثیرات و نقش مؤلفه‌های فضاهای اجتماع پذیر و فضاهای چند عملکردی و ارتباط آن‌ها با رویکرد جهانی- محلی، منطقه 22 شهرداری تهران است. این پژوهش کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. همچنین برای ارزیابی منطقه 22 از تکنیک تصمیم‌گیری مدل AHP، با استفاده از نرم افزار Expert choice استفاده گردید. که حجم نمونه 225 نفر برآورد گردید. نتایج پژوهش نشان می‌دهد؛ که مؤلفه تحرکات استفاده کنندگان دارای بیشترین و شاخص‌های اخطلاط کاربری، دسترسی سواره از پیاده، دارای بیشترین اهمیت از نظر مفاهیم پژوهش را دارا بوده است. این روند نشان دهند هم راستا بودن نتایج در روند مؤلفه‌های هر دو مفهوم می‌باشد. Evaluation of the Effective Components on the Creation of Multi-Functional Communities in Urban Areas wites in District 22, the AHP model decision making technique was used by Expert selection software. Conclusion: To estimate the sample size, Cochran formula and cluster sampling method were used to determine the appropriate components and indicators for creation of community spaces. The sample size was estimated to be 225 people. The analysis of the results of the research shows that according to the dimensions studied, the user's motivation component has the highest and user-defined indicators, pedestrian access is the most important for the concepts of research. This trend shows that the results are consistent in the process of the components of both concepts. پرونده مقاله

  • مقاله

    10 - Identification And Prioritization of Integrated Metropolitan Area Management Indicators (case Study: Mashhad Metropolitan Area)
    Creative City Design , شماره 4 , سال 4 , بهار 2021
    The management of metropolitan areas requires correction. Special organizational structures or arrangements must be created and stabilized for metropolitan area management. In such areas, the managerial domain of the metropolis must be a correlated complex of singular a چکیده کامل
    The management of metropolitan areas requires correction. Special organizational structures or arrangements must be created and stabilized for metropolitan area management. In such areas, the managerial domain of the metropolis must be a correlated complex of singular and separated units, so that harmonious regional policy-making will become possible. This article has been carried out to identify and rank the indicators of the integrated management of metropolitan areas. Considering the practical objective and the procedure, the research method for this article is of the survey type. Questionnaires have been used in two stages in this article. The experts of urban area management have been chosen as the statistical population. The sampling method is purposive. SWARA method has been applied for analyzing. SWARA is one of the multiple attribute decision making (MADM) methods. Results of summarizing theoretical topics, show that 9 criteria such as planning integration, institutional and organizational integration, decentralization of resources and authority, assignment of affairs to lower ranks, legality of policies, law enforcement methods, collaboration networks, presence of a council and the operational and executive authority of managers are effective in achieving integrated management of metropolitan areas. These 9 criteria include 17 indicators. Furthermore, between the identified indicators, four items, namely the presence of a coordinating organization for various managerial domains, with final weight (0.67) the existence of a common protocol and outlook, With final weight (0.204), policy-making on a metropolitan scale and the municipalities’ With final weight (0.07), independent budget from the central government, With final weight (0.029), have the highest importance, respectively. پرونده مقاله

  • مقاله

    11 - رویکرد شهروندی فضایی؛ چهارچوبی برای مشارکت شهروندان در فرآیندهای برنامه ریزی شهری
    کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه‌ریزی , شماره 4 , سال 8 , پاییز 1396
    شهروندی فضایی، رویکردی برای آموزش شهروندان به منظور بهره گیری از فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی مدرن است. بر این اساس یک شهروند فضایی باید قادر به تفسیر اطلاعات فضایی و واکنش منتقدانه به آن‌ها باشد، به کمک نقشه‌ها و سایر نمایه‌های فضایی ارتباط برقرار کند و نظرات مشخص مکا چکیده کامل
    شهروندی فضایی، رویکردی برای آموزش شهروندان به منظور بهره گیری از فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی مدرن است. بر این اساس یک شهروند فضایی باید قادر به تفسیر اطلاعات فضایی و واکنش منتقدانه به آن‌ها باشد، به کمک نقشه‌ها و سایر نمایه‌های فضایی ارتباط برقرار کند و نظرات مشخص مکانی را با استفاده از جغرافیای رسانه‌ای بیان نماید. با توجه به گستردگی فضای ارتباطات و اطلاعات، نیاز مبرمی به درک ویژگی‌های این مفهوم نوظهور و راهکارهای خاص فرآیند برنامه‌ریزی شهری مشارکتی، مبتنی بر رویکرد شهروندی فضایی وجود دارد. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی بوده و از شیوه‌های اسنادی و مرور متن در بستر مطالعات کتابخانه‌ای استفاده‌شده است، به این صورت که با مراجعه به منابع معتبر، اطلاعات موردنظر گردآوری گردید. شهروندی فضایی از لحاظ مفهومی از تصاحب فردی و جمعی فضای اجتماعی، سرچشمه می گیرد و از افراد برای دستیابی به صلاحیت های لازم حمایت می کند تا از این طریق، مشارکت فعال تری در جامعه داشته باشند. شهروندی فضایی با ترکیب مفاهیم مطلق، ادراکی و مفاهیم وابسته به فضا، یک دامنه فضایی را به آموزش شهروندی می افزاید. در این رویکرد، دارا بودن مهارت و توانایی ضرورت دارد. صلاحیت های لازم برای شهروندی فضایی، عبارت اند از: ساختارشکنی اطلاعات فضایی قابل‌دسترس از منابع مختلف؛ ارتقاء بینش شخصی افراد، نسبت به فضای اجتماعی در کنار توانمندسازی آن ها جهت تفسیر و برقراری ارتباط با کمک اطلاعات جغرافیایی. با توجه به مورد پژوهشی، رویکرد پیشنهادی می تواند با آموزش شهروندان، نقش مؤثری را در تحقق اهداف برنامه ریزی راهبردی ایفا کند به‌گونه‌ای که ماهیت برنامه ریزی شهری مشارکتی را دگرگون سازد. شهروندی فضایی، چهارچوبی نوین را برای مشارکت عموم مردم در فرایندهای برنامه ریزی شهری ترویج می کند که بر تعامل بی واسطه و دائم بین برنامه ریزان و شهروندان استوار است. پرونده مقاله

  • مقاله

    12 - Comparing the New and Old Fabrics of Isfahan City Regarding Ecological Criteria
    Space Ontology International Journal , شماره 1 , سال 5 , زمستان 2016
    The emergence of new neighborhoodsin historical cities like Isfahan has been due to rapid population growth regardless of the context circumstances and in an attempt to meet the need for housing. On the other hand, old neighborhoods could not often form suitable environ چکیده کامل
    The emergence of new neighborhoodsin historical cities like Isfahan has been due to rapid population growth regardless of the context circumstances and in an attempt to meet the need for housing. On the other hand, old neighborhoods could not often form suitable environments for life because of incapability to meet the needs and wishes of the residents.Contrary to this situation, new ideas and theories are emerging in the urban world in which the main objective is improving the quality of urban environments. One of the basic concerns of modern urban planning in the world is returning to the nature and reducing the problems caused by automation and endless attack to the natural environment of human life. Hence in this study, we tried to further study and analyze one of the outlined characteristics of these ideas known as "Ecological city"and identify and separate the physical characteristics of an ecological city and also compare the physical criteria of new and old districts of the city in terms of closeness to these criteria. The main objectives of this study can be summarized as: 1. recognizingthe physical criteria of the ecologicalcity 2.studying the status of ancient and contemporary urban fabrics in compliance with these criteria. To investigate, twostudy sampleswere selected from Isfahan neighborhoods; one from traditional districts (Charkhab) and the other from contemporary districts (Mardavij). Then, these two areas were analyzed based on physical characteristics using Analytical Hierarchy Process and the results of this analysis were shown by GIS. The results of this analysis indicated superiority of the traditional fabrics to the contemporary one. This represents the human-oriented and sustainable urbanism of the country's pastwhich is neglected and forgotten today.The necessity of analysis of the past urbanism and contemporizing its criteria and indicators concerned with what is known today as the modern urbanism science can be considered as the most important result of this study. پرونده مقاله

  • مقاله

    13 - تحلیل ساختاری انسجام بخشی کالبدی در منطقه یک شهرداری کرج
    فضای زیست , شماره 5 , سال 3 , بهار-تابستان 1402
    یکی از بارزترین تغییراتی که در بافت شهرهای معاصر نسبت به شهرهای کهن ایران صورت گرفته، از دست رفتن انسجام کالبدی است. این امر در شهرهای امروزی به‌سختی یافت می‌شود. باوجود آن انسجام به عنوان کیفیتی ضروری در حیات کالبدی، اجتماعی و اقتصادی شهرها کمتر مورد توجه واقع‌شده است چکیده کامل
    یکی از بارزترین تغییراتی که در بافت شهرهای معاصر نسبت به شهرهای کهن ایران صورت گرفته، از دست رفتن انسجام کالبدی است. این امر در شهرهای امروزی به‌سختی یافت می‌شود. باوجود آن انسجام به عنوان کیفیتی ضروری در حیات کالبدی، اجتماعی و اقتصادی شهرها کمتر مورد توجه واقع‌شده است انسجام شهری همواره از اساسی‌ترین کیفیت‌های ساختاری و از اصول و مفاهیم محوری در شهرها بوده است. ساختار شهری کلان‌شهر کرج، با مشکلات عدیده‌ای در زمینه مشارکتی، رشد اسکان غیررسمی، مدیریتی، کالبدی، رشد بی‌رویه شهر، سیاسی زدگی عملکرد مدیریت شهری و غیره مواجه هستند؛ در نتیجه، توجه به فضا و کالبد شهر و یافتن راه‌ حل‌هایی برای برون رفت از وضع موجود و نحوه انسجام‌بخشی به کالبد شهر و چگونگی کنترل و هدایت شهر از جنبه‌های مختلف از اهمیت دوچندان برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف؛ تحلیل عوامل زمینه ای اثر گذار بر انسجام بخشی کالبدی شهر کرج تدوین شده است، نوع تحقیق کاربردی، روش به کار گرفته شده تحلیلی- کمی است. گردآوری داده ها بر پایه منابع کتابخانه ای و میدانی(پرسشنامه محقق ساخته) صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل صاحب نظران حوزه برنامه ریزی و مدیریت شهری می باشند. شاخص های تحقیق در چند زمینه(انسجام بخشی، مدیریت شهری، نحوه مشارکت مردمی و منابع درآمدی شهرداری)استخراج و با نرم افزار PLS مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل ها نشان می دهد، شاخص های ساختار مدیریت، ضوابط و مقررات، مدیریت شهری، مشارکت و منابع درآمدی با سطح معناداری 000/0 و میانگین مشاهده به ترتیب؛ 388/3، 512/3، 243/3، 179/3، 353/3 با شاخص کل 228/3 دارای تأثیرگذاری بالاتر از حد متوسط بر انسجام بخشی کالبدی شهر کرج می باشند. به عبارتی کلیه عوامل مورد بررسی در انسجام بخشی کالبدی منطقه یک شهرداری کرج اثرگذار بوده و نقش مهمی در افزایش انسجام بخشی کالبدی در محدوده مورد مطالعه دارند. پرونده مقاله

  • مقاله

    14 - ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر بر ایجاد فضاهای چندعملکردی اجتماع‌پذیر در حوزه‌های شهری با رویکرد محلی- جهانی (مورد پژوهی: منطقه 22 شهرداری تهران)
    فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 1 , سال 11 , بهار 1398
    چکیده امروزه ارتقای کیفیت فضای شهری، یکی از نیازهای اساسی جامعه شهری است. پدیده‌ی جهانی سازی، اتفاقی است که بر فضاهای شهری- محلی تأثیر خود را گذاشته و ضمن چند عملکردی بودن باید قابلیت جذب جمعیت و اجتماع پذیر شدن این حوزه را داشته باشند. هدف ارزیابی و تحلیل تاثیرات و نقش چکیده کامل
    چکیده امروزه ارتقای کیفیت فضای شهری، یکی از نیازهای اساسی جامعه شهری است. پدیده‌ی جهانی سازی، اتفاقی است که بر فضاهای شهری- محلی تأثیر خود را گذاشته و ضمن چند عملکردی بودن باید قابلیت جذب جمعیت و اجتماع پذیر شدن این حوزه را داشته باشند. هدف ارزیابی و تحلیل تاثیرات و نقش مؤلفه‌های فضاهای اجتماع پذیر و فضاهای چند عملکردی و ارتباط آن‌ها با رویکرد جهانی- محلی، منطقه 22 شهرداری تهران است. این پژوهش کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. همچنین برای ارزیابی منطقه 22 از تکنیک تصمیم‌گیری مدل AHP، با استفاده از نرم افزار Expert choice استفاده گردید. که حجم نمونه 225 نفر برآورد گردید. نتایج پژوهش نشان می‌دهد؛ که مؤلفه تحرکات استفاده کنندگان دارای بیشترین و شاخص‌های اخطلاط کاربری، دسترسی سواره از پیاده، دارای بیشترین اهمیت از نظر مفاهیم پژوهش را دارا بوده است. این روند نشان دهند هم راستا بودن نتایج در روند مؤلفه‌های هر دو مفهوم می‌باشد. Evaluation of the Effective Components on the Creation of Multi-Functional Communities in Urban Areas wites in District 22, the AHP model decision making technique was used by Expert selection software. Conclusion: To estimate the sample size, Cochran formula and cluster sampling method were used to determine the appropriate components and indicators for creation of community spaces. The sample size was estimated to be 225 people. The analysis of the results of the research shows that according to the dimensions studied, the user's motivation component has the highest and user-defined indicators, pedestrian access is the most important for the concepts of research. This trend shows that the results are consistent in the process of the components of both concepts. پرونده مقاله

  • مقاله

    15 - ارائه چارچوب سیاستگذاری فضائی ارتقای سطح پایداری محیط شهری (نمونه مطالعه: چابهار)
    معمار شهر , شماره 8 , سال 2 , زمستان 1402
    شهر چابهار، در دهه¬های اخیر با مشکلات و مسائل عدیده¬ای همچون آلودگی¬های زیست محیطی، کاهش توان بوم¬شناسانه، مسائل محیطی، افزایش بار وارده بر محیط زیست، افزایش شکل¬گیری سکونتگاه¬های غیررسمی (بیش از ۵۰ هزار نفر)، و ... مواجه بوده است که پایداری محیطی شهر را تحت تاثیر قرار چکیده کامل
    شهر چابهار، در دهه¬های اخیر با مشکلات و مسائل عدیده¬ای همچون آلودگی¬های زیست محیطی، کاهش توان بوم¬شناسانه، مسائل محیطی، افزایش بار وارده بر محیط زیست، افزایش شکل¬گیری سکونتگاه¬های غیررسمی (بیش از ۵۰ هزار نفر)، و ... مواجه بوده است که پایداری محیطی شهر را تحت تاثیر قرار داده است. در این راستا این پژوهش با هدف ارائه چارچوب سیاستگذاری فضائی ارتقای سطح پایداری محیط شهری (نمونه مطالعه: چابهار) انجام شد. ابتدا مطالعات کتابخانه¬ای در راستای شناخت ادبیات نظری در ارتباط با پایداری محیطی انجام شد و با توجه به اطلاعات گردآوری شده، ابعاد شناسایی شدند و با توجه به وضعیت شهر چابهار چارچوب ارائه شد، نتایج حاصل از پژوهش ارائه¬ی چارچوب سیاستگزاری فضایی پایداری محیط در شهر چابهار است که شامل ابعاد: برنامه ریزی زیرساخت سبز؛ حفاظت از تنوع زیستی؛ طراحی شهری حساس به آب؛ کشاورزی شهری و بام سبز؛ تاب آوری در برابر بلایای طبیعی و دسترسی به طبیعت است. این چارچوب به عنوان رویکردی جامع برای بهبود سطح پایداری در محیط شهری ارائه شده است. اجرای چنین سیاست‌هایی برای شهر چابهار مفید است و همچنین می‌تواند به عنوان الگویی برای سایر مناطقی که به سرعت در حال شهرنشینی هستند، مفید باشد و به آینده شهری پایدارتر و تاب‌آور کمک کند. لازم به ذکر است برای اعمال چارچوب سیاست فضایی در چابهار، همکاری بین سازمان های دولتی، برنامه ریزان شهری، محیط بانان و جامعه محلی ضروری است. پرونده مقاله