-
مقاله
1 - مطالعه عوامل اثر گذار بر میزان ترس از جرم در محلات مسکونی با نگاهی به نظریه دام کمیابی(نمونه موردی: شهر اهواز)سیاست گذاری شهری و منطقه ای , شماره 1 , سال 1 , بهار 1401این مطالعه سعی دارد نشان دهد کدام عوامل به ترس از جرم دامنزده و چه مولفههایی می-تواند این مشکل را محدود نموده و یا آن را به طور کلی بیاثر سازد. روش کار، پیمایشی بوده و به بررسی و مقایسه ترس از جرم و عوامل فردی و محلهای مرتبط با آن در بین محلات شهر اهواز میپردازد. چکیده کاملاین مطالعه سعی دارد نشان دهد کدام عوامل به ترس از جرم دامنزده و چه مولفههایی می-تواند این مشکل را محدود نموده و یا آن را به طور کلی بیاثر سازد. روش کار، پیمایشی بوده و به بررسی و مقایسه ترس از جرم و عوامل فردی و محلهای مرتبط با آن در بین محلات شهر اهواز میپردازد. اطلاعات مورد نیاز از نمونهای ۳۰۰ نفری از ساکنین شهر اهواز و با پرسشنامه محققساخته، گردآوری شد. این دادهها، با استفاده از نرم افزارهای مختلف به خصوص نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که با وجود متفاوت بودن تاثیر متغیرهای مورد بررسی در بین محلات مختلف، از میان متغیرهای فردی، جنسیت رابطه معناداری با ترس از جرم داشته و زنان ترس از جرم را بیش از مردان گزارش کردهاند و این وضعیت برای قومیتهای غیرعرب نیز بیش از عربها بودهاست. سایر متغیرهای فردی رابطه معناداری با ترس از جرم نداشتهاند. از سوی دیگر، متغیرهای مربوط به محله، از جمله بینزاکتی، دلبستگی به محله، کیفیت محله و درک جرم در محله به شکل معناداری با ترس از جرم رابطه داشتهاند. در رگرسیون چند متغیره نیز تنها متغیر بینزاکتی وارد مدل شده و توانسته 21 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نماید. با توجه به یافته-های بررسی، از آنجایی که خصوصیات محله مهمتر از متغیرهای جمعیتشناختی و فردی است، میتوان گفت که جلوگیری از جرم از طریق طراحی محیطی، میتواند ترس از جرم را کاهش دهد. پرونده مقاله -
مقاله
2 - بررسی تحولات بخش مسکن ایران در یک قرن اخیرسیاست گذاری شهری و منطقه ای , شماره 4 , سال 1 , پاییز 1401تحولات شکلی، کارکردی و اقتصادی بخش مسکن در طی صد سال اخیر به حدی بودهاست که تمام ارکان زندگی ایرانیان را تحت تاثیر قرار داده و همیشه برای متخصصان و حتی مردم عادی این سوال اساسی مطرح بوده که این تحولات تابع چه عواملی است؟ به همین منظور، این بررسی در پی آن بود تا این تحو چکیده کاملتحولات شکلی، کارکردی و اقتصادی بخش مسکن در طی صد سال اخیر به حدی بودهاست که تمام ارکان زندگی ایرانیان را تحت تاثیر قرار داده و همیشه برای متخصصان و حتی مردم عادی این سوال اساسی مطرح بوده که این تحولات تابع چه عواملی است؟ به همین منظور، این بررسی در پی آن بود تا این تحولات را با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی در قالب رویکردهای اسنادی، مورد بررسی قرار دهد. دادههای مورد نیاز با استفاده از سرشماریهای عمومی، بانک مرکزی و سایر نهادهای رسمی گردآوری و با استفاده از ارزیابی سیاستهای کلی، برنامههای پنج ساله و تحولات سیاسی و اجتماعی تجزیه و تحلیل شده است. یافتهها نشان داد که در یک قرن گذشته، بخش مسکن در ایران چه از نظر تغییرات در مصالح مصرفی و تکنولوژی ساخت و چه از نظر تنوع و تعداد و همچنین نوع کارکرد و جایگاهش در سبد اقتصادی خانوارها، بشدت دگرگون شده و دولتها نه تنها در مدیریت این تحولات موفقیت چندانی به دست نیاورده، بلکه به جای بهرهگیری از برنامه های جامع، از سیاستهای واکنشی و دفعی بهره برده و مشکلات موجود را پیچیدهتر ساختهاند. پرونده مقاله -
مقاله
3 - بررسی تاثیر سیاست های رشد هوشمند شهری بر کاهش پراکنده رویی(نمونه موردی استان خراسان شمالی)جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس , شماره 4 , سال 11 , پاییز 1398نگرانی در ارتباط با پیامدهای پراکنده رویی در نواحی شهری، برنامه ریزان و مسئولین را بر آن داشته است که به طور جدی به دنبال الگوی توسعه فشرده و شیوه جدید زیست پذیر کردن محلات باشند. به همین منظور، موسسات و نهادهای متعددی سعی دارند روش ها و ابزارهایی را تولید و معرفی نماین چکیده کاملنگرانی در ارتباط با پیامدهای پراکنده رویی در نواحی شهری، برنامه ریزان و مسئولین را بر آن داشته است که به طور جدی به دنبال الگوی توسعه فشرده و شیوه جدید زیست پذیر کردن محلات باشند. به همین منظور، موسسات و نهادهای متعددی سعی دارند روش ها و ابزارهایی را تولید و معرفی نمایند تا شیوه های کنونی کاربری اراضی را به نحوی تغییر دهند که در نهایت به پراکنده رویی بیشتر منجر نگردد. مطابق ادعای مسئولین، برای کنترل پراکنده رویی در استان خراسان شمالی، سیاستهای رشد هوشمند در این استان به طور جدی مورد توجه قرار گرفته است. به منظور بررسی این ادعا، این مطالعه به شیوه توصیفی و تحلیلی در 5 شهرستان، به انجام رسید. به این منظور، ابتدا مجموعه ای از شاخص های کمی یعنی ارتباط شبکه خبایانی، تراکم، اختلاط کاربری ها، دسترسی و قابلیت پیاده روی برای تعیین 5 بعد اصلی توسعه شهری فشرده و محلات زیست پذیر در این محدوده، مورد استفاده قرارگرفت. داده های مورد نیاز از شهرداریها، طرح های جامع و برداشتهای میدانی به دست آمد. داده های گردآوری شده با توجه به شاخصهای ابعاد پنجگانه ارزیابی و بر اساس آزمون ANOVA فضایی و آزمون F مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تمام مناطق مورد بررسی، دارای الگوهای توسعه مشابهی بوده و ابزارهای رشد هوشمند تا حدودی زیر بخش طراحی را متحول نموده است. به این معنا که این تاثیر تنها در ابعاد فیزیکی برنامه ریزی شهری بوده و سایر ابعاد به خصوص ابعاد غیر سنتی برنامه ریزی که می تواند به اختلاط کاربری ها و تسهیل دسترسی های منطقه ای منجر شود را تحت تاثیر قرار نداده است. پرونده مقاله -
مقاله
4 - مدیریت رواناب شهری توسط مردم با تسهیلگری شهرداری در قالب نظریههای کنش ذهنی و پذیرش نوآوری (نمونه موردی، محله آبکوه مشهد)جغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 5 , سال 11 , زمستان 1401مدیریت رواناب در مناطق شهری، یکی از چالش برانگیزترین مسائل بوده و در مناطقی که ساکنین از توان اقتصادی و اجتماعی پایینتری برخوردارند، پیچیدهتر است. چرا که کانالهای موجود که تنها برای رواناب معمول معابر طراحی شده است، به دلیل روانه شدن رواناب و فاضلاب مساکن، عملکرد منا چکیده کاملمدیریت رواناب در مناطق شهری، یکی از چالش برانگیزترین مسائل بوده و در مناطقی که ساکنین از توان اقتصادی و اجتماعی پایینتری برخوردارند، پیچیدهتر است. چرا که کانالهای موجود که تنها برای رواناب معمول معابر طراحی شده است، به دلیل روانه شدن رواناب و فاضلاب مساکن، عملکرد مناسب خود را از دست میدهند. بنابراین، اگر ساکنین متقاعد شوند که رواناب و فاضلاب خود را روانه معابر نسازند، بخش زیادی از این مشکلات مرتفع خواهد شد. به همین منظور، این بررسی با روش توصیفی و تحلیلی در قالب نظریههای حلقههای کنش ذهنی و پذیرش نوآوری، با استفاده از اسناد موجود و تکمیل پرسشنامه نزد 380 نفر از ساکنین، در محله آبکوه مشهد انجام شد. به این منظور، ابتدا دلایل ناکامی شیوههای قبلی مشخص گردید. پس از آن، با شناسایی کنشگران و فعالین تاثیرگذار در محله، روند مداخلات اجتماعی و جریانسازی، عملیاتی شد. به این طریق، مشارکت واقعی حداقل 24 خانوار ممکن شده و پروژه مورد نظر، در بین این گروه به انجام رسید. بررسی پیامدهای واقعی پروژه مشخص ساخت که با این روش، مدیریت و دفع رواناب محدوده با کمترین هزینه و با بالاترین کیفیت ممکن بوده و این امر رضایتمندی ساکنین را به شکل معناداری افزایش میدهد. پرونده مقاله -
مقاله
5 - بهره گیری از برنامه ریزی استراتژیک برای احیای بافت های فرسوده شهری (مورد مطالعه: شهر بیرجند)جغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 1 , سال 8 , بهار 1398تحقیقات صورت گرفته در بیرجند حکایت از آن دارد که تقریبا 50 درصد از شهر در شمار بافت های فرسوده و یا حاشیه ای تلقی می شوند. این وضعیت نشانگر آن است که بیرجند شاید از مهم ترین شهرهایی قلمداد شود که نیازمند احیا و نوسازی بافت های فرسوده است. به این منظور، مطالعه حاضر با رو چکیده کاملتحقیقات صورت گرفته در بیرجند حکایت از آن دارد که تقریبا 50 درصد از شهر در شمار بافت های فرسوده و یا حاشیه ای تلقی می شوند. این وضعیت نشانگر آن است که بیرجند شاید از مهم ترین شهرهایی قلمداد شود که نیازمند احیا و نوسازی بافت های فرسوده است. به این منظور، مطالعه حاضر با روش توصیفی و تحلیلی و بهره گیری از تکنیک سوات، بافت فرسوده شهر بیرجند را بررسی و امکان بهره گیری از برنامه ریزی استراتژیک را مورد ارزیابی قرار داده است. نتایج نشان داد که نمرات نقاط قوت برابر با 64/2 و نقاط ضعف 42/0 و فرصتها معادل 63/2 و تهدیدها 47/0 می باشد. بر این اساس، امتیاز نقاط ضعف و قوت معادل 06/3 و فرصتها و تهدیدها نیز 1/3 تعیین شد. با بردن ضرایب و نمرههای به دست آمده بر روی نمودار سوات، مشخص می شود که بهترین استراتژی برای احیا و ساماندهی بافت فرسوده شهر بیرجند با توجه به رویکرد مدیریت استراتژیک، راهبردهای تهاجمی می باشد. بر این اساس، در ارتباط با ساماندهی و احیای محدوده مورد مطالعه، بایستی نسبت به پیاده سازی ساز و کارهای مدیریت استراتژیک به منظور ساماندهی فضاهای خالی و استفاده بهینه از فضا و باز کردن گره های ترافیکی و همچنین حل مشکلات بهداشتی و نظافتی بافت، اقدام گردد. پرونده مقاله -
مقاله
6 - تعیین عوامل موثر در پیش بینی ترافیک تولیدی از کاربری های شهری(نمونه موردی، شهر نیشابور)جغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 1 , سال 5 , بهار 1395هدف تحقیق حاضر، تعیین سهم عوامل مختلف در پیش بینی میزان تولید ترافیک از کاربری های شهری در بخش مرکزی شهر نیشابور می باشد. به این منظور، از روش تحقیق توصیفی و تحلیلی در قالب همبستگی از نوع پیش بین استفاده شده است. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه محقق ساخته به چکیده کاملهدف تحقیق حاضر، تعیین سهم عوامل مختلف در پیش بینی میزان تولید ترافیک از کاربری های شهری در بخش مرکزی شهر نیشابور می باشد. به این منظور، از روش تحقیق توصیفی و تحلیلی در قالب همبستگی از نوع پیش بین استفاده شده است. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه محقق ساخته بهره برداری شده است. برای تاثیر تغییرات مربوط به هر یک از کاربری های شهری، ابتدا نظر متخصصین و مدیران مرتبط با امر ترافیک مورد پرسش قرار گرفت و برای مقایسه این نتایج، نسبت به گردآوری داده های میدانی نیز اقدام شد. نمونه مورد نظر در بخش نظر سنجی از افراد بر اساس جدول مورگان 60 نفر تعیین شد که این افراد به دو گروه مساوی 30 نفری برای افراد شاغل در بدنه مدیریت شهری و سایر افراد تقسیم شدند. داده های گردآوری شده از این طریق با استفاده از نرم افزارهای مختلف به خصوص SPSS و مدل های آمار توصیفی و استنباطی به خصوص خی دو و تحلیل رگرسیون چند متغیره، تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که تعداد شاغلین در هر کاربری (تعداد مدیران و کارمندان دائمی و موقت در برابر سایر مولفه های هر کاربری و یا عملکرد) می تواند میزان تولید ترافیک هر کاربری(عملکرد شهری) را به طور معناداری پیش بینی کند (000/0 P=). اما افزودن هر یک از متغیرهای محل استقرار، میزان تراکم و نوع عملکرد به متغیر تعداد شاغلین، نمی تواند قدرت پیش بینی تولید ترافیک را به طور معناداری افزایش دهد. پرونده مقاله -
مقاله
7 - بررسی تاثیرات ثابت مقطعی و زمانی میزان شادی ساکنین براساس تحول عملکردهای شهری (نمونه مورد مطالعه شهر مشهد)جغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 2 , سال 9 , تابستان 1399هدف این بررسی، تعیین جایگاه تحول عملکردهای محیطی و اجتماعی کلان شهر مشهد، بر شادی ساکنین آن بود. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه استاندارد مقیاس شادی آکسفورد که برای گردآوری اطلاعات اقتصادی و اجتماعی و عملکردهای شهری بازنویسی شده بو چکیده کاملهدف این بررسی، تعیین جایگاه تحول عملکردهای محیطی و اجتماعی کلان شهر مشهد، بر شادی ساکنین آن بود. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه استاندارد مقیاس شادی آکسفورد که برای گردآوری اطلاعات اقتصادی و اجتماعی و عملکردهای شهری بازنویسی شده بود، به دست آمد. نمونه مورد بررسی در این پژوهش 780 خانوار در 155 محله شهر مشهد بود. داده های گردآمده به این طریق، با استفاده از آماره F و خی دو و آزمون های هاسمن و لیمر و در محیط نرم افزار SPSS، تجزیه و تحلیل شد. یافتهها نشان داد که مناطق یازده و دوازده شهرداری مشهد با کسب امتیاز 9/5 در نردبان شادی، در جایگاه نخست قرار داشته و منطقه سه با 0/5 در پایین ترین رده قرار گرفته است. آزمون های آماری نیز نشان داد مناطق مورد بررسی از لحاظ برخورداری از شادی، تفاوت معناداری با هم داشته، اما شادی در هر یک از مناطق در طول زمان به صورت معناداری دستخوش تغییر نشده-است. در نهایت مقادیر F و خی دو، برای آزمون همزمانی اثرات ثابت مقطعی و زمانی به ترتیب 7/10 و 5/308 بوده و نشانگر آن بود که اثرات ثابت هم در بین مناطق و هم برای هر منطقه، در طول زمان، وجود داشته است. پرونده مقاله -
مقاله
8 - شناسایی عوامل موثر بر رعایت الگوی مصرف بهینه آب در ایران(نمونه موردی شهر فنوج)جغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 5 , سال 10 , زمستان 1400دسترسی به آب سالم و کافی، یکی از بزرگترین چالشهای ایران و بسیاری از کشورهای جهان به خصوص خاورمیانه است. در میان راهکارهای متعدد، مدیریت الگوی مصرف یکی از پرطرفدارترین موارد تلقی می شود. به همین منظور، این بررسی در شهر فنوج استان سیستان و بلوچستان به عنوانی یکی از بحران چکیده کاملدسترسی به آب سالم و کافی، یکی از بزرگترین چالشهای ایران و بسیاری از کشورهای جهان به خصوص خاورمیانه است. در میان راهکارهای متعدد، مدیریت الگوی مصرف یکی از پرطرفدارترین موارد تلقی می شود. به همین منظور، این بررسی در شهر فنوج استان سیستان و بلوچستان به عنوانی یکی از بحرانیترین شهرهای ایران به انجام رسید. مطالعه از نوع توصیفی و تحلیلی بود که به شیوه پیمایشی و از نوع همبستگی انجام گردید. نمونه مورد نیاز با استفاده از فرمول کوکران 300 مورد انتخاب شد. با توجه به این حجم نمونه، سطح اطمینان 95 درصد و میزان خطای معیار 5 درصد تعیین گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. دادههای گردآوری شده با استفاده از آزمونهای t، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون همبستگی در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان داد که در بین روشهای کنترل مصرف آب، بالاترین اثر مربوط به تغییر نگرش مردم، به خصوص نگرش جوانان است. به طوری که جوانان با جریان سازی در شبکههای اجتماعی، نه تنها بزرگترین تغییرات را رقم میزنند، بلکه بالاترین اثر را بر تغییر نگرش خانوادهها دارند. مطابق نتایج این بررسی، فعالیت دانش آموزان در طی یک دوره شش ماهه میزان مصرف سرانه را از 151 لیتر در شبانه روز به حدود 140 لیتر تقلیل داد. بنابراین، توصیه میشود در سیاستگذاریهای آتی به این گروه توجه بیشتری گردد. پرونده مقاله -
مقاله
9 - نقش طراحی و تجهیز پارکهای شهری در جلب و تامین نیاز مراجعه کنندگان (نمونه موردی پارکهای شهری مشهد)جغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 1 , سال 4 , بهار 1394شواهد تجربی نشانگر آن است که فضاهای سبز شهری در صورتی که بر اساس نیاز و علل مراجعه مردم به این مکانها طراحی شده باشند، از عوامل اصلی بهبود کیفیت زندگی به حساب می آیند. این بررسی سعی دارد، نقش اینگونه فضاها را در آسایش و رفاه شهروندان مورد تحلیل قرار دهد. به این منظور از چکیده کاملشواهد تجربی نشانگر آن است که فضاهای سبز شهری در صورتی که بر اساس نیاز و علل مراجعه مردم به این مکانها طراحی شده باشند، از عوامل اصلی بهبود کیفیت زندگی به حساب می آیند. این بررسی سعی دارد، نقش اینگونه فضاها را در آسایش و رفاه شهروندان مورد تحلیل قرار دهد. به این منظور از روش توصیفی و تحلیلی بهرهبرداری شده است. اطلاعات مورد نیاز با پرسشگری از نمونهای به حجم 384 نفر در شهر مشهد به دست آمده است. ابزار گردآوری اطلاعات در این بررسی پرسشنامه محقق ساخته بود. دادههای به دست آمده، با استفاده از نرمافزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج بیانگر آنند که محیطهای طراحی شده بر اساس نیاز و خواست مردم بیش از سایر فضاها، سرزندگی و احساسات مثبت را در شهروندان تقویت کرده و بخش قابل ملاحظهای از نیازهای مادی و غیرمادی آنان را برآورده نموده است. این شرایط نه تنها در انتخاب محل بازدید، بلکه در فراوانی و کیفیت مراجعات نیز بسیار تاثیرگذار بوده است. پرونده مقاله -
مقاله
10 - تحلیل تناسب توزیع فضایی و مکانیابی مراکز آتشنشانی با استفاده از تلفیق مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS))جغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 1 , سال 3 , بهار 1393ارائه خدمات مورد نیاز جمعیت شهرها، یکی از اساسیترین وظایف متولیان امور شهر به حساب آمده و این امر میتواند میزان کارآیی و امنیت مردم را ارتقا بخشد. این در حالی است که با افزایش جمعیت و قیمت اراضی شهری، دستیابی به این هدف هر روز با تنگناهای بیشتری روبرو میشود. شهر اهوا چکیده کاملارائه خدمات مورد نیاز جمعیت شهرها، یکی از اساسیترین وظایف متولیان امور شهر به حساب آمده و این امر میتواند میزان کارآیی و امنیت مردم را ارتقا بخشد. این در حالی است که با افزایش جمعیت و قیمت اراضی شهری، دستیابی به این هدف هر روز با تنگناهای بیشتری روبرو میشود. شهر اهواز با جمعیتی در حدود 1133003 نفر(1390)، از نظر تعداد و پراکندگی واحدهای خدماتی از جمله ایستگاههای آتشنشانی با مشکلاتی روبرو شده و نگرانیهای مردم در این ارتباط رو به افزایش نهاده است. هدف اصلی نوشتار حاضر، تحلیل تناسب فضایی جهت مکانیابی مراکز آتش نشانی در سطح شهر اهواز است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و مبنای روش آن توصیفی - تحلیلی است. اطلاعات و دادههای مورد نیاز تحقیق از طریق منابع اسنادی و میدانی بدست آمده است. در پژوهش حاضر با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)، مبادرت به تعیین وضعیت مکانیابی ایستگاههای آتش نشانی در سطح شهر اهواز شده و در نهایت مکانهای مناست برای جایگذاری ایستگاههای جهت معرفی شده است. به این منظور با استفاده از اطلاعات میدانی و نقشههای موجود(نقشه طرح تفضیلی)، اطلاعات رقومی شده و به صورت Shape file درآمده است. سپس با وزن دهی اطلاعات با استفاده از AHP نقشه تناسب فضایی جهت مکانیابی ایستگاههای آتش نشانی شهر اهواز ارائه گردید. نتایج حاصل از تلفیق لایهها، گزینههای مورد نظر در پنج دامنهی بسیار مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب، و خیلی نامناسب قرار گرفتهاند. پرونده مقاله -
مقاله
11 - بررسی و تعیین قابلیت های گردشگری مناطق گذرگاهی و بین راهی(نمونه: خراسان جنوبی)جغرافیایی فضای گردشگری , شماره 4 , سال 7 , پاییز 1397مطابق ادعای مسئولین گردشگری استان خراسان جنوبی، سالانه بیش از 12 میلیون مسافر از این استان به سمت شمال و جنوب کشور عبور می کنند، اما بهره استان از این پتانسیل بسیار اندک و در واقع هیچ است. بسیاری این مشکل را در عدم وجود قابلیت های فرهنگی، تاریخی، زیارتی و طبیعی استان می چکیده کاملمطابق ادعای مسئولین گردشگری استان خراسان جنوبی، سالانه بیش از 12 میلیون مسافر از این استان به سمت شمال و جنوب کشور عبور می کنند، اما بهره استان از این پتانسیل بسیار اندک و در واقع هیچ است. بسیاری این مشکل را در عدم وجود قابلیت های فرهنگی، تاریخی، زیارتی و طبیعی استان می دانند. این حالی است که علاوه بر وجود قابلیت های اساسی در این زمینه، همین شرایط تزانزیتی می تواند بهترین امکان برای بهرمندی از پیامدهای مثبت گردشگری تلقی گردد. در این بررسی سعی اصلی بر آن است تا شرایط استان خراسان جنوبی به عنوان مهمترین منزلگاهی که مسافران مرکز، جنوب و جنوب شرق کشور را به مشهد می رساند، مورد بحث و بررسی قرار گیرد. به این منظور، از روش توصیفی و تحلیل بهره برداری شده است و داده های گرددآوری شده از طریق پرسشنامه های محقق ساخته از 300 نفر نمونه انتخابی، با نرم افزار SPSS و ابزار تحلیلی SWOT مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشانگر آن است که ضعف های موجود در ارتباط با عدم بهره گیری از قابلیت گردشگران عبوری عمدتا به سیاست های اجرایی و عدم اتخاذ استراتژی های مناسب مربوط می باشد. به طوری که راهبردهای تعیین شده در این بررسی عمدتا در بخش تهاجمی می باشد حال آن که مسئولین راهبردهای دیگری را مد نظر قرار داده اند. پرونده مقاله -
مقاله
12 - بررسی رضایتمندی از کیفیت خدمات ارائه شده در شهرهای مقصد گردشگری از دیدگاه گردشگران داخلی(مورد مطالعه: شهر مشهد)جغرافیایی فضای گردشگری , شماره 1 , سال 8 , بهار 1398مدیران شهری و گردشگری در مشهد مدعی هستند که روند برنامه ریزی گردشگری در حال حاضر این شهر به جای تاکید بر نیاز اظهار شده بر نیاز آشکار شده بوده و این امر، میزان رضایت گردشگران در این شهر را افزایش داده است هدف این بررسی، تعیین میزان رضایتمندی از کیفیت خدمات ارائه شده در چکیده کاملمدیران شهری و گردشگری در مشهد مدعی هستند که روند برنامه ریزی گردشگری در حال حاضر این شهر به جای تاکید بر نیاز اظهار شده بر نیاز آشکار شده بوده و این امر، میزان رضایت گردشگران در این شهر را افزایش داده است هدف این بررسی، تعیین میزان رضایتمندی از کیفیت خدمات ارائه شده در این شهر بود. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی بوده و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه و از نمونه ای به حجم 670 نفر به دست آمد. روایی محتواپرسشنامه به تایید کارشناسان رسیده و پایایی ثبات درونی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ در حد 78/0 مورد پذیرش قرارگرفت. دادهه ای گردآوری شده با آزمون های من- ویتنی، کروسکال - والیس، اسپیرمن، خی دو و آزمون t تک نمونه ای مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که گردشگران از شرایط اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی و تسهیلات زیرساختی تا حدود زیادی رضایت دارند. از سویی، گردشگران با سطح تحصیلات متفاوت، دارای دیدگاههای یکسانی در رابطه با رضایت از شرایط گردشگری می باشند. همچنین بین مدت اقامت گردشگران و سطح رضایت آنان از شرایط گردشگری، رابطه معنی دار برقرار نیست. میزان رضایت گردشگران داخلی از نحوه برخورد جامعه میزبان زیاد است و بین نگرش زنان و مردان گردشگر در این زمینه، تفاوت معناداری مشاهده می شود. همچنین، گردشگران با سطح تحصیلات متفاوت دارای دیدگاه های متفاوتی در رابطه با نحوه برخورد جامعه میزبان می باشند. بر اساس این نتایج، ادعای مسئولین در ارتباط با تحول سیستم ارائه خدمات به گردشگران را نمی توان مردود دانست. پرونده مقاله -
مقاله
13 - امکان سنجی ارائه مدلی برای اثر مشارکت اجتماعی بر بازآفرینی بافت های ناکارآمد شهری(نمونه مورد مطالعه شهر مشهد)مطالعات جامعه شناختی شهری , شماره 4 , سال 12 , پاییز 1401طرحهای بازآفرینی شهری، به خصوص در بافتهای ناکارآمد، با تنگناهای متعددی روبرو بوده و یکی از مهمترین دلایل آن، کمبود اعتبارات و کندی روند اجرا میباشد. معدود طرحهای موفق، نشانگر آن است که تعامل سازنده مردم و دولت، میتواند این مشکل را مرتفع کند. به این منظور، بر مشارکت چکیده کاملطرحهای بازآفرینی شهری، به خصوص در بافتهای ناکارآمد، با تنگناهای متعددی روبرو بوده و یکی از مهمترین دلایل آن، کمبود اعتبارات و کندی روند اجرا میباشد. معدود طرحهای موفق، نشانگر آن است که تعامل سازنده مردم و دولت، میتواند این مشکل را مرتفع کند. به این منظور، بر مشارکت مردم تاکید زیادی میشود. اما تلاش برای متقاعد ساختن مردم برای این حضور، چندان موفق نبودهاست. به همین دلیل، ضرورت دارد تا دلایل این مشکل و زمینههای ترغیب مردم به مشارکت پیگیری شود. به این منظور، تحقیق کنونی برای عوامل موثر بر مشارکت مردم در بازآفرینی بافتهای ناکارآمد مشهد به انجام رسید. چارچوب نظری تحقیق برگرفته از رهیافت مشارکتی با تاکید خاص بر دو نظریه ساختارگرایی و ساختاری-کارکردی است. روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی بود و برای گردآوری دادهها از پرسشنامه محقق ساخته(با روایی 79/0)، بهره برداری به عمل آمد. دادههای مورد نیاز از 900 نفر از شهروندان ساکن در بافتهای ناکارآمدی شهری گردآوری شد. نمونه تعیین شده به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. دادهها با استفاده از ضریب همبستگی، آزمون تی تک نمونهای، آزمون فریدمن، معادلات ساختاری و تحلیل مسیر، ارزیابی شد. نتایج نشان داد که مشارکت اجتماعی و تمامی ابعاد چهارگانه آن(گرایش به نظم اجتماعی(r=0/261)، حس مسئولیت(r=0/290)، احساس امنیت(r=0/278) و بسیج گروهها(r=0/270) بر روی حضور و مشارکت ساکنین در بازآفرینی(r=0/449) اثرگذار بوده و مدل طراحی شده دارای برازش مناسب میباشد. با توجه به مدل طراحی شده و تعیین میزان اثر هر عامل در ابعاد مختلف بازآفرینی، میتوان این روند را با سرعت بیشتری پیگیری نمود. پرونده مقاله -
مقاله
14 - بررسی عوامل موثر بر شکل گیری شهروندی زیست محیطی(نمونه مورد مطالعه، مقوله عدم تفکیک زباله در شهر مشهد)مطالعات جامعه شناختی شهری , شماره 1 , سال 14 , بهار 1403در حوزه شهروندی زیستمحیطی، هر شهروند بایستی وظایف و مسئولیتهای خود را پذیرا باشد. بیتوجهی به این امر، نمونه روشنی از ناهنجاری اجتماعی است. یکی از مسئولیتهای اساسی شهروندان، تفکیک و تحویل به موقع زبالهها است. چرا که اگر شهروندان به این وظیفه خود عمل نکنند، مشکلات زی چکیده کاملدر حوزه شهروندی زیستمحیطی، هر شهروند بایستی وظایف و مسئولیتهای خود را پذیرا باشد. بیتوجهی به این امر، نمونه روشنی از ناهنجاری اجتماعی است. یکی از مسئولیتهای اساسی شهروندان، تفکیک و تحویل به موقع زبالهها است. چرا که اگر شهروندان به این وظیفه خود عمل نکنند، مشکلات زیستمحیطی و اجتماعی فراوانی ایجاد خواهدشد که یکی از مهمترین آنها، آلودگی محیط و حضور زبالهگردها در سطح شهر میباشد. برای بررسی وضعیت شهروندی زیست محیطی، در حوزه مشارکت در مدیریت پسماندهای شهری بر اساس معیار میزان تفکیک زباله در شهر مشهد، این تحقیق به شیوه توصیفی و تحلیلی و در قالب رویکرد تلفیقی ارزش، باور و هنجار استرن به انجام رسید. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه تهیه شده توسط محقق بهرهبرداری به عمل آمد. جامعه آماری ساکنین شهر مشهد(3 میلیون و 600 هزار نفر) بودند. بر این اساس، حجم نمونه آماری 385 نفر برآورد شد. نتایج تحقیق نشان داد که شهروندی زیست محیطی در این شهر حداقل بر اساس معیار تفکیک زباله و تحویل به موقع آن، شکل نگرفته و این عامل با متغیرهایی چون نگرش منفی نسبت به زباله، اعتقاد به برتری انسان، ضعف آگاهی و شناخت، نظارتهای جمعی اندک، مسئولیتگریزی، خودخواهی، منش فردی نامناسب، مسکن ویلایی، دسترسی نامناسب به امکانات و زیرساختهای شهری و حاشیهنشینی، رابطه معناداری دارد. تحلیل نهایی نشان داد که متغیرهای وارد شده به مدل، تقریبا نیمی از تغییرات متغیر وابسته را تبیین میکنند. پرونده مقاله -
مقاله
15 - تحلیل میزان موفقیت در دستیابی به شهرهای خلاق و نوآور (مطالعه موردی: شهر فردوس)مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی , شماره 4 , سال 13 , پاییز 1397نقش خلاقیت در ایجاد نوآوری و پیشرفت اقتصادی، بسیار اساسی قلمداد می شود و شهرها اصلی ترین مکان تولید ایده ها، محصولات و فرایندهای جدید، محسوب می گردند. به این منظور، این مطالعه با هدف تعیین میزان موفقیت در دستیابی به شهرهای خلاق، در شهر فردوس در استان خراسان جنوبی به انج چکیده کاملنقش خلاقیت در ایجاد نوآوری و پیشرفت اقتصادی، بسیار اساسی قلمداد می شود و شهرها اصلی ترین مکان تولید ایده ها، محصولات و فرایندهای جدید، محسوب می گردند. به این منظور، این مطالعه با هدف تعیین میزان موفقیت در دستیابی به شهرهای خلاق، در شهر فردوس در استان خراسان جنوبی به انجام رسیده است تا جایگاه این شهر را از نظر خلاقیت شهری و تفاوت بین مناطق و محلات موجود در آن، از نظر شاخص های شهر خلاق، مشخص نماید. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی بوده و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه، گردآوری شده و با آزمون t تک نمونه ای، تحلیل واریانس یک طرفه و تعقیبی توکی در نرم افزارهایSPSS و ExpertChoice و Excel تحلیل گردیده و از مدلAHP برای وزندهی شاخص ها و از روشTOPSISبرای سطح بندی محلات بهره برداری به عمل آمده است. نتایج نشان داد که وضعیت کلی شاخص های شهر خلاق در فردوس چندان مطلوب نیست. با این وجود، معیارهای سرمایه اجتماعی، سرمایه انسانی خلاق و فناوری ارتباطی، شرایط مطلوب تری نسبت به سایر معیارها دارا بوده اند. علاوه بر آن، محلات مختلف وضعیت متفاوتی داشته و در مجموع، محله فرهنگیان بیشترین امتیاز را به دست آورده است که می تواند به عنوان الگویی برای سایر محلات مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله -
مقاله
16 - تعیین عوامل موثر در شکل گیری الگوهای سفرهای آموزشی (مطالعه موردی: سفرهای آموزشی دانش آموزان بیرجندی)مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی , شماره 5 , سال 15 , زمستان 1399طبق اعلام مدیران شهری، اصلی ترین چالش شهر بیرجند در حال حاضر، مسئله ترافیک است و ظاهرا یکی از عوامل اساسی اثرگذار بر این روند، سفرهای آموزشی با وسیله نقلیه شخصی است. به این منظور، مطالعه حاضر در نظر دارد، الگوهای سفر آموزشی دانش آموزان شهر بیرجند را به شیوه توصیفی و تحل چکیده کاملطبق اعلام مدیران شهری، اصلی ترین چالش شهر بیرجند در حال حاضر، مسئله ترافیک است و ظاهرا یکی از عوامل اساسی اثرگذار بر این روند، سفرهای آموزشی با وسیله نقلیه شخصی است. به این منظور، مطالعه حاضر در نظر دارد، الگوهای سفر آموزشی دانش آموزان شهر بیرجند را به شیوه توصیفی و تحلیلی بررسی نماید. داده های مورد نیاز با استفاده از بررسی های کتابخانه ای، اداری و میدانی گردآوری شد. برای تحلیل داده ها از آنالیز چند متغیره، آنالیز تطبیقی متعارفی و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که مهمترین عامل زمینه ای مؤثر در الگوی سفرهای آموزشی غالب در بین عوامل محله ای، فاصله منزل تا مدرسه بوده و در بین عوامل فردی سن و جنس دانش آموز، تأثیر مهمتری بر عهده دارند. بر اساس یافته های این بررسی، توزیع مناسب مدارس، تعادل نسبی در کیفیت مدارس، تامین امنیت به طورکل و پیاده روها و مسیرهای دوچرخه سواری به طور خاص، در بهره مندی کمتر از اتومبیل شخصی و کاهش میزان سفرهای آموزشی وابسته به وسیله نقلیه شخصی و دستیابی به حالات سفر پایدار مؤثر است. پرونده مقاله -
مقاله
17 - تعیین محلات اولویت دار برای بازآفرینی در بافت های ناکارآمد شهری بر اساس نظریه پذیرش نوآوری (مطالعه موردی: شهر تربت حیدریه)مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی , شماره 5 , سال 18 , زمستان 1402مقدمه: از آنجا که یک سوم جمعیت کشور در 141 هزار هکتار بافت فرسوده زندگی می کنند، بازآفرینی این بافت ها، یکی از دغدغه های اصلی کشور است. اما، طرحهای ساماندهی این بافت ها، همیشه از پرچالش ترین برنامه های شهری بوده و یافتن نمونه های موفق در بین آنها مشکل و تقریبا غیر ممک چکیده کاملمقدمه: از آنجا که یک سوم جمعیت کشور در 141 هزار هکتار بافت فرسوده زندگی می کنند، بازآفرینی این بافت ها، یکی از دغدغه های اصلی کشور است. اما، طرحهای ساماندهی این بافت ها، همیشه از پرچالش ترین برنامه های شهری بوده و یافتن نمونه های موفق در بین آنها مشکل و تقریبا غیر ممکن است. یکی از دلایل اصلی این مهم، تردید مردم از نتایج این طرح ها و ضریب پایین پذیرش نوآوری است.هدف: : به نظر می رسد که چنانچه طرح ها در نقاط مناسب و برگزیده اجرا گردد و آثار مثبت و مفید آنها برای مردم قابل لمس باشد، پذیرش رویکردهای جدید تسریع شده و هزینه اجرای طرح ها کاهش و موفقیت آنها تضمین می گردد.روششناسی تحقیق: روش بررسی از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه و از نمونه ای به حجم 300 نفر از کارشناسان، مسئولین محلی و مردم عادی گردآوری شد. داده های گردآمده با استفاده از آماره های مختلف و با کمک نرم افزار SPSS و مدل TOPSIS مورد تحلیل قرار گرفت.قلمرو جغرافیایی پژوهش: بررسی حاضر در شهر تربت حیدریه به انجام رسید که بالاترین بافت های ناکارآمد را دارد اما کمترین مطالعه در ارتباط با آن به انجام رسیده است.یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش نشان می دهد که شاخص وضعیت اقتصادی ترغیب و تشویق ساکنین به پذیرش طرح بازآفرینی، در مجموع با میانگین 06/3 در رتبه اول قرار دارد و شاخص مقولات فرهنگی با میانگین 99/2 در رتبه دوم و در نهایت، شاخص ابعاد اجتماعی با میانگین 79/2، در رتبه سوم است. یافته ها نشان داد که بهترین نقطه شروع برای آغاز طرح بازآفرینی در این شهر، محله شهید باهنر است که در بین سه محله دیگر، بالاترین امتیاز را به خود اختصاص داده و در تئوری وبلن، گروه مرجع محسوب می شود.نتایج: بر این اساس، چنانجه مسئولین شهر، به جای این که طرح را در کل بافت های ناکارآمد اجرا نمایند، تمرکز خود را بر این محله قرار دهند و نتایج قابل عرضه ای به دست آورند، ضمن افزایش احتمال موفقیت طرح، هزینه های اجرای آن به شکل قابل ملاحظه ای کاهش خواهد یافت. پرونده مقاله -
مقاله
18 - بررسی و تعیین مولفههای اثرگذار در تایید و چاپ مقالات علمی و پژوهشی(مورد: مقالات چاپ شده در نشریات علوم جغرافیایی)دانش شناسی , شماره 4 , سال 11 , پاییز 1397هدف: هدف این بررسی آن بود که نشان دهد کدام مولفه ها در تایید و چاپ مقالات علمی و پژوهشی در نشریات جغرافیایی موثر واقع می شود. به این منظور با استفاده از هشت معیار اساسی مورد تاکید در کتب روش تحقیق، مقالات ارسالی به این نشریات مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش: در این بررس چکیده کاملهدف: هدف این بررسی آن بود که نشان دهد کدام مولفه ها در تایید و چاپ مقالات علمی و پژوهشی در نشریات جغرافیایی موثر واقع می شود. به این منظور با استفاده از هشت معیار اساسی مورد تاکید در کتب روش تحقیق، مقالات ارسالی به این نشریات مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش: در این بررسی، با شیوه اسنادی، کتابخانه ای و میدانی، 370 مقاله از 27 نشریه علمی و پژوهشی انتخاب و توسط 60 نفر متخصص، مورد تحلیل قرار گرفته است. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و با بهره گیری از مدل های مختلف به خصوص همبستگی، رگرسیون چند متغیره و ... تجزیه و تحلیل شده اند. یافته ها: نتایج بیانگر آن است که به جز نمونه های نادر و استثنایی، تنها مقالاتی فرصت انتشار پیدا کرده اند که دارای عنوان مناسب، مقدمه جامع، مواد و روش های هماهنگ با نوع بررسی و نتایج و بحث مستدل و ساختارمند بوده اند. نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد که مجلات مورد اشاره، تنها مقالاتی را مورد تایید قرار داده و چاپ نموده اند که معیارهای هشتگانه مقاله نویسی را رعایت کرده اند. پرونده مقاله -
مقاله
19 - رابطه فرهنگ سازمانی در شهرداری و توانمندسازی ساکنین سکونتگاه های غیر رسمی شهر مشهدفصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری , شماره 2 , سال 11 , تابستان 1399هدف کلی از انجام این پژوهش، بررسی وضعیت توانمندی ساکنین حاشیهنشین مشهد و اثر فرهنگ سازمانی بر این روند بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه مورد بررسی 240 نفر از سکونتگاههای غیررسمی و 120 نفر از پرسنل شهرداری بودند. برای گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامه چکیده کاملهدف کلی از انجام این پژوهش، بررسی وضعیت توانمندی ساکنین حاشیهنشین مشهد و اثر فرهنگ سازمانی بر این روند بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه مورد بررسی 240 نفر از سکونتگاههای غیررسمی و 120 نفر از پرسنل شهرداری بودند. برای گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامه فرهنگ سازمانی دنیسون و توانمندی روانشناختی استفاده شد. دادههای گردآمده با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی به خصوص رگرسیون و آزمون فریدمن تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان داد که سطح توانمندی در بین ساکنین حدود 41/2 میباشد. در بخش عوامل موثر بر ارتقای سطح توانمندی آزمون اول نشان داد که سطح معنیداری 000/0 بوده و تی محاسبه شده 296/2 میباشد، بنابراین، فرهنگ سازمانی نیروهای شهرداری در این امر نقش تعیین کنندهای دارد. همین آزمونها نشان داد که 55 درصد از توانمندسازی ناشی از درگیرشدن در کار میباشد. سوال بعدی آن بود که آیا نیروهای شهرداری امکان درگیرشدن در کار را برای ساکنین فراهم میآورند؟ نتایج نشان داد که در سطح معنیداری 011/0 و در صورت فراهم آمدن شرایط، توانمندی ساکنین بیشتر میشود. همچنین ضریب تشخیص 047/0 محاسبه شد که نشان میداد توانمندی ایجاد شده مربوط به سازگاری است. اطلاعات موجود تحلیل شده و مشخص شد در سطح معنیداری 039/0، انطباقپذیری بر توانمندسازی ساکنین اثرگذاراست. در آخر، نقش و جایگاه مولفه رسالت در فرهنگ سازمانی و نقش آن بر توانمندسازی بررسی شد. مطابق بررسی صورتگرفته، سطح معنیداری آزمون 000/0 محاسبه شد و نشان داد که این تاثیر مطرح میباشد. از آنجا که میزان ضریب تشخیص نیز 130/0 به دستآمد، مشخصگردید که توانمندسازی حاصل، نتیجه مولفه رسالت در فرهنگ سازمانی است. به طورکلی، هرچه اعتقاد پرسنل شهرداری به درگیرشدن، سازگاری، انطباقپذیری و کیفیت رسالت بیشتر باشد، توان و قابلیت آنها برای توانمندسازی ساکنین بیشتر خواهد بود. در این روند، متغیر انطباقپذیری بالاترین تاثیر و رسالت، کمترین نقش را بر عهده داشته است. در نتیجه، چنانچه مسئولین بپذیرند که ساکنین توان و تمایل تغییر امور را دارند، میتوان امیدوار بود که سطح توانمندی ساکنین به حد قابل قبولی افزایش پیدا نماید. پرونده مقاله -
مقاله
20 - تبیین پیشرانهای کلیدی زیستپذیری شهرهای مرزی با رویکرد آیندهپژوهی (مطالعه موردی: شهر زابل)فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری , شماره 4 , سال 14 , پاییز 1402امروزه با افزایش روند جمعیت و شهرنشینی، مدیریت و برنامهریزی شهرها و به ویژه شهرهای مرزی به واسطه حساسیتهای آنها پیچیدهتر شده است. در این راستا زیستپذیری به عنوان یکی از مباحث و تئوریهای برنامهریزی شهری در پی فراهمنمودن شرایط مطلوبتر برای زندگی شهروندان و دستیا چکیده کاملامروزه با افزایش روند جمعیت و شهرنشینی، مدیریت و برنامهریزی شهرها و به ویژه شهرهای مرزی به واسطه حساسیتهای آنها پیچیدهتر شده است. در این راستا زیستپذیری به عنوان یکی از مباحث و تئوریهای برنامهریزی شهری در پی فراهمنمودن شرایط مطلوبتر برای زندگی شهروندان و دستیابی به توسعه پایدار شهری است. عوامل بسیاری در ابعاد اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیستمحیطی بر زیستپذیری شهرها تأثیرگذارند که این عوامل بر یکدیگر نیز تأثیرگذار میباشند. هدف پژوهش حاضر شناسایی پیشرانهای کلیدی مؤثر بر زیستپذیری شهر زابل میباشد. لذا، پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش بر اساس روشهای جدید علم آیندهپژوهی، تحلیلی و اکتشافی است. جهت گردآوری دادهها و اطلاعات مورد نیاز از پرسشنامه و تکنیک دلفی و مطالعات اسنادی و کتابخانهای بهرهگیری شده است. برای به کارگیری تکنیک دلفی و تحلیل اثرات متقاطع، در دو مرحله پرسشنامهها تهیه شده است، مرحله اول، شامل 50 پرسشنامه باز که در آن مهمترین عوامل مؤثر در زیستپذیری شهر زابل در موضوعات محوری با در نظر گرفتن حوزه های مختلف و همه جانبه زیستپذیری در اختیار کارشناسان قرار داده شده است که به استخراج کلی عوامل مؤثر بر زیستپذیری شهر زابل انجامید. مرحله دوم، شامل 30 پرسشنامه برای تعیین عوامل اصلی تأثیر گذار بر زیستپذیری شهر زابل از طریق وزن دهی است که توسط کارشناسان تکمیل و در نهایت جهت تجزیه و تحلیل دادههای جمع-آوری شده از نرم افزار MicMac بهرهگیری شده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که از میان 33 عامل اصلی تأثیرگذار بر زیستپذیری شهر زابل، در مجموع 8 متغیر کلیدی در وضعیت زیستپذیری شهر زابل تأثیرگذارند، بدین صورت که این متغیرها بیشترین تأثیرگذاری و کمترین تأثیرپذیری را بر آینده زیستپذیری شهر زابل دارند وشامل عوامل " محرومیت زدایی، سرمایه گذاری، تمایل ساکنان به سکونت، دسترسی به زیرساخت ها، وضعیت مسکن و معابر، مبلمان شهری و کیفیت سیما و منظر، تعاملات اجتماعی، نهادهای مدنی و جمعی " میباشند. با توجه به ارتباط و تأثیرگذاری درونی این عوامل با یکدیگر، باید کیفیت هر کدام از این عوامل به ترتیب در قالب برنامههای میانمدت و بلندمدت، ارتقا یابند. پرونده مقاله -
مقاله
21 - نقش بهره مندی از فضاهای شهری در ازدیاد تحرک و اثر آن در کاهش نرخ مرگ و میر(نمونه موردی پارکهای شهری مشهد)فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری , شماره 5 , سال 13 , زمستان 1401حضور در فضاهای شهری و افزایش تحرک، نقش مهمی در سلامتی دارد. از جمله مهمترین فضاهای شهری موثر در این حوزه، پارکها هستند. طراحی مناسب و پراکنش منطقی این فضاها، در تحرک شهروندان اثرگذار بوده و این فرض مطرح است که افزایش تحرک، تاثیر مستقیمی بر کاهش میزان مرگ و میر دارد. برا چکیده کاملحضور در فضاهای شهری و افزایش تحرک، نقش مهمی در سلامتی دارد. از جمله مهمترین فضاهای شهری موثر در این حوزه، پارکها هستند. طراحی مناسب و پراکنش منطقی این فضاها، در تحرک شهروندان اثرگذار بوده و این فرض مطرح است که افزایش تحرک، تاثیر مستقیمی بر کاهش میزان مرگ و میر دارد. برای آزمون این فرض، تحقیق کنونی در شهر مشهد و در ارتباط با بهره مندی از پارکها و فضاهای سبز به انجام رسید. این بررسی به شیوه توصیفی و تحلیلی و به صورت طولی از اواسط سال 1387 آغاز و تا پاییز سال 1397 در شهر مشهد به انجام رسید. داده های مورد نیاز به وسیله پرسشنامه و از نمونه ای به حجم 800 نفر که به چهار گروه مختلف تقسیم شده بودند، گردآوری شد. دادههای گردآمده با استفاده از آماره های توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان داد بیشترین مراجعه به پارکها در شعاع 500 متری اتفاق افتاده و نرخ مرگ و میر افرادی که از پارکها استفاده نموده و از تحرک لازم در این فضاها برخوردارند، 50 درصد کمتر از سایرین است. همچنین مشخص شد که اگر عدم تحرک به سه برابر افزایش پیدا کند، میزان مرگ و میر چهار برابر شده و چنانچه طول زمان یکجانشینی از 10 دقیقه به 40 دقیقه برسد، خطر مرگ و میر به دو برابر افزایش می یابد. بنابراین، برنامه ریزان شهری بایستی در تامین و پراکنش فضاهای سبز به نحوی عمل نمایند که شهروندان با طی حداقل فاصله، به این مراکز دسترسی داشته و تجهیزات و طراحی ها به شکل باشد که آنان را به تحرک بیشتر وادار نماید. پرونده مقاله