فهرست مقالات محمد رضا ذوالفقاری


  • مقاله

    1 - جداسازی و تعیین هویت مولکولی مایکوباکتریوم ایویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس از نمونه شیر گاوداریهای استان تهران
    میکروبیولوژی دامپزشکی , شماره 1 , سال 17 , پاییز 1401
    با توجه به شیوع بالای بیماری یون در گله های گاو در سطح کشور و مخاطرات بهداشتی و آسیب های اقتصادی ناشی از شیوع این بیماری؛ به منظور بررسی فراوانی مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس مطالعه‌ ای در گاوداریهای فعال استان تهران انجام شد. 8000 نمونه سرمی گاو گاوداریهای اطراف تهران ب چکیده کامل
    با توجه به شیوع بالای بیماری یون در گله های گاو در سطح کشور و مخاطرات بهداشتی و آسیب های اقتصادی ناشی از شیوع این بیماری؛ به منظور بررسی فراوانی مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس مطالعه‌ ای در گاوداریهای فعال استان تهران انجام شد. 8000 نمونه سرمی گاو گاوداریهای اطراف تهران با استفاده از کیت الایزای موسسه رازی غربالگری شدند. نمونه های شیر از گاوهای رآکتور شناسایی شده، برای آزمایشهای PCR-IS900 مستقیم از نمونه شیر و کشت نمونه‌های مذکور در محیط های کشت خاصMAP (هرولداگ مایکوباکتین دار و بدون مایکوباکتین) برای جستجوی مایکوباکتریوم ایویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس جمع آوری شد. بر روی جدایه های حاصل از کشت، آزمایش های تاییدی PCR-16srRNA و PCR-IS1311 وPCR-IS900 انجام شد. در نتیجه آزمایش الایزا سرمی 8000 راس گاو، 25دام (3/0 درصد) مثبت تشخیص داده شد. از 25 نمونه شیر، 8 مورد (1/0 درصد) درآزمایش مستقیم PCR-IS900 مثبت شدند؛ همچنین تنها نتیجه 3 مورد (04/0 درصد) مورد در جداسازی مایکوباکتریوم ایویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس از طریق کشت و آزمایشات تاییدی PCR ‌، مثبت شد.با توجه به اینکه در مرحله تحت بالینی بیماری، انتشار باکتری در شیر دام وجود ندارد و شناسایی باکتری از طریق کشت و PCR جواب منفی کاذب می دهد، لذا برای جلوگیری از ضررهای اقتصادی در این مرحله روش الایزا با توجه به حساسیت پایین و ویژگی بالا جهت غربالگری موارد عفونی برای جداسازی دام های آلوده از گله مناسب تر می باشد و از کشت به عنوان روش استاندارد و PCR روشی با حساسیت و ویژگی بالا برای شناسایی دقیق و تایید گاوهای دفع کننده پاراتوبرکلوزیس می توان استفاده کرد. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - تولید بیوسورفکتانت در اکتینومیست های تحمل کننده نمک جدا شده از خاک دریاچه نمک قم
    فصلنامه بیولوژی کاربردی , شماره 4 , سال 4 , پاییز 1393
    از جمله مزیت های بیوسورفکتانت ها نسبت به سورفکتانت های سنتتیک سازگاری آن ها با محیط زیست، قابلیت تجزیه پذیری به صورت طبیعی، سمیت پایین، عملکرد اختصاصی، فعالیت باال تحت شرایط سخت دمایی، فشار و اسموالریتی باال و هم چنین قدرت کف کنندگی باالی آن هاست. اکتینومیست های نمک دوس چکیده کامل
    از جمله مزیت های بیوسورفکتانت ها نسبت به سورفکتانت های سنتتیک سازگاری آن ها با محیط زیست، قابلیت تجزیه پذیری به صورت طبیعی، سمیت پایین، عملکرد اختصاصی، فعالیت باال تحت شرایط سخت دمایی، فشار و اسموالریتی باال و هم چنین قدرت کف کنندگی باالی آن هاست. اکتینومیست های نمک دوست می توانند در خاک های شور یا محیط های آبی با درصد باالی نمک مانند دریاچه نمک قم حضور داشته باشند. میکروارگانیسم ها زمانی که در شرایط افراطی و استرس قرار می گیرند، برای زنده ماندن نیاز به سازگاری با شرایط جدید دارند. این سازگاری مستلزم تولید برخی متابولیت های جدید توسط میکروارگانیسم ها می باشد. از آن جایی که شوری یک فاکتور استرس برای باکتری به حساب می آید، به جداسازی اکتینومیست های مولد بیوسورفکتانت از خاک های نمکی پرداخته شد. در این تحقیق 111 سویه اکتینومیست از خاک دریاچه نمک قم جداسازی شدند که از این بین 11 جدایه توانستند نمک 11 % را تحمل کنند و در گروه هالوتولرانت جای بگیرند. سپس بر اساس تست های بیوشیمیایی، جدایه های اکتینومیست هالوتولرانت برای تولید بیوسورفکتانت مورد بررسی قرار گرفتند. با توجه به تست های رایج بررسی تولید بیوسورفکتانت ) رشد بر روی منبع هیدروفوب، همولیز گلبول قرمز، کنار زدن نفت، سنجش ظرفیت امولسیون کنندگی، انهدام قطره روغن و سنجش کشش سطح( 8 جدایه اکتینومیست به عنوان جدایه هایی با توان تولید بیوسورفکتانت انتخاب شدند. با توجه به نتایج به دست آمده، جدایه 9 به عنوان بهترین جدایه انتخاب گردید پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - جداسازی و شناسایی یک سویه مقاوم به تلوریت پتاسیم از پساب صنایع استان قم با هدف کاربرد در پاکسازی زیستی و بررسی شرایط بهینه رشد باکتری جهت افزایش حذف و احیای تلوریت پتاسیم
    فصلنامه بیولوژی کاربردی , شماره 1 , سال 4 , بهار 1393
    استفاده فراوان از اکسی‌آنیون های تلوریوم مانندتلوریت در صنایع مختلف مانند نساجی، دباغی وآبکاری آلودگی محیطی را افزایش داده است که برای میکروارگانیسم‌ها و همچنین یوکاریوت‌ها بسیارسمی هستند. بررسی احیاء زیستی اکسی‌آنیون‌های متالوئیدتلوریت در باکتری‌های مقاوم در طبیعت می‌ت چکیده کامل
    استفاده فراوان از اکسی‌آنیون های تلوریوم مانندتلوریت در صنایع مختلف مانند نساجی، دباغی وآبکاری آلودگی محیطی را افزایش داده است که برای میکروارگانیسم‌ها و همچنین یوکاریوت‌ها بسیارسمی هستند. بررسی احیاء زیستی اکسی‌آنیون‌های متالوئیدتلوریت در باکتری‌های مقاوم در طبیعت می‌تواند ابزار باارزشی در بیوتکنولوژی جهت تشخیص میکروارگانیسم‌ها برای پاکسازی زیستی مناطق آلوده باشد .تعداد 84 سویه باکتری مقاوم به تلوریت از پساب صنایع جدا شد. تعیین MIC باکتریها ازغلظت1/0 تا 26میلی مولار تلوریت پتاسیم در دمای 34درجه سانتیگراد بمدت 7روز با روش رقت در آگار انجام شد وسویه QWTmb9 جداشد که قادر به تحمل غلظت بسیار بالای 22 میلی‌مولار بود که تحمل این غلظت در مقایسه با آستانه تحمل باکتری‌ها نسبت به تلوریت قابل توجه است. به منظور بررسی میزان حذف تلوریت در سویه های برتر، روش کالریمتریک با استفاده از اسپکتروفتومتر و معرف DDTC (سدیم دی اتیل‌دی‌تیوکاربامات‌تری‌هیدرات، جذب340نانومتر) استفاده شد.اثر فاکتورهای مختلف بر رشد بهینه این سویه و حذف بیشتر اکسی‌آنیون مانند غلظت تلوریت، pH، دما، میزان هوادهی و غلظت-های مختلف نمک سدیم کلراید بررسی شد.به علت ارتباط مستقیم مقاومت به اکسی‌آنیون و مقاومت به آنتی بیوتیک در سویه‌های مقاوم،تست مقاومت به آنتی‌بیوتیک‌های مختلف انجام شد.باسیل گرم منفی QWTmb9 جداشده از پساب نساجی پتو، در غلظت 4/0 تلوریت، دمای35درجه، 5/7pH= و دورشیک100RPM ومیزان 170میلی‌مولار نمک سدیم کلراید بیشترین میزان حذف را در 24ساعت نشان داده است. این سویه مقاوم به آنتی‌بیوتیک‌های پنی‌سیلین، آمپی‌سیلین، ریفامپیسین، تتراسیکلین، کلرآمفنیکل، نئومایسین، کانامایسین و اریترومایسین بود.سویه گرم منفی QWTmb9 می‌تواند کاندیدای مناسبی جهت حذف اکسی‌آنیون سمی تلوریت در بیوتکنولوژی صنعتی مطرح گردد. پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - مقایسه اثر میکروبی اسانس گیاه پنج انگشت(Vitex agnus - castus) با آنتی بیوتیکهای رایج در شرایط In vitro
    فصلنامه بیولوژی کاربردی , شماره 2 , سال 5 , تابستان 1394
    گیاه پنجانگشت (Vitex agnus - castus) یک گیاه دارویی شناخته شده از قرنها پیش است. پنجانگشت یک گیاه فیتواستروژن بومی خاورمیانه و جنوب اروپا است و در بسیاری از کشورها مصرف پزشکی دارد. این مطالعه به منظور تعیین اثرات ضد میکروبی اسانس پنجانگشت بر روی استافیلوکوکوس اورئوس، اش چکیده کامل
    گیاه پنجانگشت (Vitex agnus - castus) یک گیاه دارویی شناخته شده از قرنها پیش است. پنجانگشت یک گیاه فیتواستروژن بومی خاورمیانه و جنوب اروپا است و در بسیاری از کشورها مصرف پزشکی دارد. این مطالعه به منظور تعیین اثرات ضد میکروبی اسانس پنجانگشت بر روی استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیاکلی، سودوموناس آئروژینوزا، کاندیدا آلبیکنس و مقایسه با آنتیبیوتیکهای آمپیسیلین، جنتامایسین و نیستاتین انجام گرفت.اسانس این گیاه به روش تقطیر با بخار آب استخراج و آنالیز اسانس با دستگاه گاز کروماتوگرافی/ طیف سنج جرمی GC/MS انجام شد. برای ارزیابی اثر ضد میکروبی از روشهای ماکرودایلوشن و دیسک دیفیوژن استفاده گردید.اسانس پنجانگشت به ترتیب در غلظتهای g/mlµ 25/56 و g/mlµ 5/112 از رشد استافیلوکوکوس اورئوس و کاندیدا آلبیکنس ممانعت کرد. در روش دیسک دیفیوژن قطر هاله عدم رشداستافیلوکوکوس اورئوس mm 10 و کاندیدا آلبیکنس mm11 بود.اسانس پنجانگشت در غلظت g/mlµ 450 از رشد سودوموناس آئروژینوزا و اشریشیاکلی ممانعت نمود.ولی با روش دیسک دیفیوژن این دو باکتری هاله ممانعت از رشد نشان ندادند.این مطالعه نشان داد که اسانس پنجانگشت دارای اثر ضد میکروبی بوده که در مقایسه با اثر ضد میکروبی آنتی بیوتیکهای آمپی سیلین و جنتامایسین دارای اختلاف معنی دار میباشد. (p<0/001). اثر ضد قارچی این اسانس در مقایسه با نیستاتین دارای اختلاف معنی داری نمی باشد (p>0/05). ترکیبات اصلی اسانس پنجانگشت را ایزوترپینولن، کاریوفیلن و آلفاپینن تشکیل میدهند. پرونده مقاله

  • مقاله

    5 - استفاده از روش فنوتیپی جهت تایید حضور پمپ افلاکس مرتبط با مقاومت به سیپروفلوکسازین در سودوموناس آئروژینوزای جدا شده از نمونه های پوستی
    فصلنامه بیولوژی کاربردی , شماره 2 , سال 9 , تابستان 1398
    یکی از مهمترین علل عفونت های بیمارستانی در بیماران مبتلا به عفونتهای پوستی سودوموناس آئروژینوزا می باشد. بروز مقاومت های آنتی بیوتیکی با مکانیسم های مختلف یکی از مشکلات درمان این بیماران است . نقش اساسی در بروز مقاومت چند گانه نسبت به داروهای ضد میکروبی را پمپ های افلاک چکیده کامل
    یکی از مهمترین علل عفونت های بیمارستانی در بیماران مبتلا به عفونتهای پوستی سودوموناس آئروژینوزا می باشد. بروز مقاومت های آنتی بیوتیکی با مکانیسم های مختلف یکی از مشکلات درمان این بیماران است . نقش اساسی در بروز مقاومت چند گانه نسبت به داروهای ضد میکروبی را پمپ های افلاکس Mex به عهده دارند.این مطالعه با هدف ارزیابی فنوتیپی حضور پمپ افلاکس در ایزوله های سودوموناس آئروژینوزا می باشد. مواد و روشها: در این مطالعه 200 نمونه سواپ از زخم بیماران مبتلا به عفونت های پوستی در بیمارستان های شهر قم جمع آوری شد.جدایه های سودوموناس آئروژینوزا با آزمون های بیوشیمیایی تایید گردیدند. الگوی حساسیت دارویی نسبت به سیپروفلوکساسین با روش انتشار دیسک و بررسی فنوتیپی فعالیت پمپ های افلاکس با روش کارت ویل انجام گرفت. یافته ها: در مطالعه حاضر 89 مورد (45درصد) نمونه ها ،آلوده به سودوموناس آئروژینزا بودند که از این تعداد 19 مورد (21 درصد) مقاوم به سیپروفلوکساسین بودند. نتیجه گیری: با توجه به حضور بیش از 54% حضور پمپ افلاکس در سودوموناس آئروژینزا، بررسی حضور این پمپ ها جهت پیشنهاد الگوی درمانی مناسب بیماران آلوده به این باکتری حائز اهمیت است. پرونده مقاله

  • مقاله

    6 - تولید و تعیین ویژگی های بیوسورفکتانت سویه بومی میکروباکتریوم تحمل کننده شوری جداشده از خاک های دریاچه نمک قم
    دنیای میکروب ها , شماره 5 , سال 12 , زمستان 1398
    سابقه و هدف: سورفکتانت ها با منشا زیستی، ترکیبات آلی تولیدی توسط میکروارگانیسم ها از جمله کپک ها، مخمرها و باکتری ها هستند که با قرار گرفتن در بین سطوح، باعث کاهش کشش سطحی و بین سحطی می شوند. در این تحقیق به جداسازى سویه های اکتینوباکتریا تولید کننده بیوسورفکتانت از خاک چکیده کامل
    سابقه و هدف: سورفکتانت ها با منشا زیستی، ترکیبات آلی تولیدی توسط میکروارگانیسم ها از جمله کپک ها، مخمرها و باکتری ها هستند که با قرار گرفتن در بین سطوح، باعث کاهش کشش سطحی و بین سحطی می شوند. در این تحقیق به جداسازى سویه های اکتینوباکتریا تولید کننده بیوسورفکتانت از خاک دریاچه نمک قم پرداخته شد.مواد و روش ها: 110سویه اکتینوباکتریا از خاک جداسازی و برای تولید بیوسورفکتانت مورد سنجش قرار گرفتند. آزمون هاى رایج تولید بیوسورفکتانت(همولیز گلبول قرمز، آزمون پخش نفت، سنجش کشش سطح و غیره) صورت گرفت و در نهایت آنالیز 16S rRNA روى جدایه برتر مولد بیوسورفکتانت انجام شد. آزمون هاى کروماتوگرافى لایه نازک، طیف سنجى مادون قرمز و آنالیز ساختاری روى بیوسورفکتانت صورت گرفت. بهینه سازى تولید بیوسورفکتانت در حضور منابع کربن و نیتروژن مختلف و عوامل دما، pH و دور همزن انجام شد.نتایج: از بین ١١٠ سویه اکتینوباکتریا، ١٥ سویه قادر به تحمل نمک تا ١٠% بودند. با توجه به آزمون هاى سنجش تولید بیوسورفکتانت، ٨ سویه قادر به تولید بیوسورفکتانت بودند که از این میان سویه شماره 9 به عنوان بهترین سویه انتخاب شد و با آنالیز 16S rRNA در جنس میکروباکتریوم قرار گرفت. آنالیز هاى ساختارى گلیکولیپیدى بودن بیوسورفکتانت را مشخص نمودند. ساکارز و عصاره مخمر به عنوان بهترین منع کربن و نیتروژن و دمای 27 درجه سلسیوس، pH ، ١١ و دور همزن ١٧٠ rpm به عنوان شرایط بهینه انتخاب شدند.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش پتانسیل سویه میکروباکتریوم تولیدکننده بیوسورفکتانت به منظور استفاده کاربردی در پاکسازی زیستی آب و اکوسیستم خاک را نشان می دهد. پرونده مقاله

  • مقاله

    7 - بررسی آلودگی میکروبی انواع شیر و فرآورده‌های لبنی پاستوریزه در استان قم
    دنیای میکروب ها , شماره 2 , سال 5 , تابستان 1391
    سابقه و هدف: شیر و فرآورده‌های آن نقش مهمی در رژیم غذایی انسان و سلامت جامعه ایفا می‌نمایند. بنابراین توجه به بهداشت آن از اهمیت زیادی برخوردار است. این پژوهش با هدف بررسی میزان آلودگی میکروبی شیر و فرآورده‌های لبنی تولید شده در واحدهای صنعتی استان قم انج چکیده کامل
    سابقه و هدف: شیر و فرآورده‌های آن نقش مهمی در رژیم غذایی انسان و سلامت جامعه ایفا می‌نمایند. بنابراین توجه به بهداشت آن از اهمیت زیادی برخوردار است. این پژوهش با هدف بررسی میزان آلودگی میکروبی شیر و فرآورده‌های لبنی تولید شده در واحدهای صنعتی استان قم انجام شد. مواد و روش‌ها: ، در مجموع 903 نمونه مختلف انواع شیر و فرآورده های لبنی به صورت مقطعی- توصیفی از 10 کارخانه تولید لبنیات در استان قم جمع آوری گردید. تمامی نمونه‌ها به منظور شناسایی آلودگی‌های میکروبی با استفاده از روش کشت و آزمون‌های بیوشیمیایی مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها: از نظر کیفی 809 مورد (6/89%) از نمونه‌های مورد بررسی، دارای کیفیت قابل قبول و 94 مورد (4/10%) دارای کیفیت غیرقابل قبول بودند. در مجموع میکروارگانیسم‌های آلوده کننده غیرقابل قبول که بیش از حد مجاز استاندارد در نمونه‌های مورد بررسی یافت شدند به ترتیب از نظر فراوانی شامل: انتروباکتریاسه (3/6%)، اشریشیا کلی (1/6%)، کپک و مخمر (8/4%)، کلی‌فرم (7/4%)، باکتری‌های هوازی مزوفیل (2/4%) و استافیلوکوکوس اورئوس کوآگولاز مثبت (1/1%) بودند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که بیشتر محصولات تولید شده در صنایع غذایی استان قم، دارای کیفیت مطلوب یا قابل قبول می‌باشند. با این وجود، با توجه به آلودگی میکروبی برخی از محصولات کارخانجات و نیز کیفیت غیرقابل قبول آن‌ها، باید اقدامات بهداشتی و کنترلی در راستای حذف آلودگی‌های شیر و فرآورده‌های حاصل از آن انجام گیرد. پرونده مقاله

  • مقاله

    8 - Bacillus sp. strain QW90, a bacterial strain with a high potential application in bioremediation of selenite
    Report of Health Care , شماره 5 , سال 1 , زمستان 2014
    Introduction: Selenium oxyanions are toxic to living organisms at excessive levels. Selenite can interfere with cellular respiration, damage cellular antioxidant defenses, inactivate proteins by replacing sulfur, and block DNA repair. Microorganisms that are exposed to چکیده کامل
    Introduction: Selenium oxyanions are toxic to living organisms at excessive levels. Selenite can interfere with cellular respiration, damage cellular antioxidant defenses, inactivate proteins by replacing sulfur, and block DNA repair. Microorganisms that are exposed to pollutants in the environment have a remarkable ability to fight the metal stress by various mechanisms. These metal-microbe interactions have already found an important role in bioremediation. The objective of this study was to isolate and characterize a bacterial strain with a high potential in selenite bioremediation.
    Methods: In this study, 263 strains were isolated from wastewater samples collected from selenium-contaminated sites in Qom, Iran using the enrichment culture technique and direct plating on agar. One bacterial strain designated QW90, identified as Bacillus sp. by morphological, biochemical and 16S rRNA gene sequencing, was studied for its ability to tolerate high levels of toxic selenite ions by challenging the microbe with different concentrations of sodium selenite (100-600 mM).
    Results: Strain QW90 showed maximum Minimum Inhibitory Concentration (MIC) to selenite (550 mM) and the maximum selenite removal was exhibited at 30 degrees C, while the activity was reduced by 20% and 33.8% at 25 and 40 degrees C, respectively. The optimum pH and shaking incubator for the removal activity were shown to be 7.0 and 150 rpm at 50.7% and 50.8%, respectively. Also, the concentration of toxic sodium selenite (800 μg/ml) in the supernatant of the bacterial culture medium decreased by 100% after 2 days, and the color of the medium changed to red due to the formation of less toxic elemental selenium.
    Conclusion: This study showed that the utilization of enrichment culture technique in comparison to the direct plating on agar leads to better isolation of selenite resistant bacteria. Bacterial strain was resistant to high concentrations of selenite and also it reduced selenite to red elemental selenium. Therefore, this microorganism could be further used for bioremediation of contaminated sites. پرونده مقاله