سنت و مدرنیته دو مقوله مهم در فلسفه و روان‌شناسی هستند که در ساختار شخصیت انسان و آینده او تأثیر بسزایی دارند. به تبع آن‌ها ادبیات بالأخص شعر نیز تحت تأثیر سنت و مدرنیته قرار می‌گیرد و بدون شناخت تأثیر سنت و مدرنیته در نوع نگرش شاعر و روشنفکر نمی‌توان به قصد و منظور اصلی آن‌ها پی برد. از آنجا که ادبیات و به طور کلی هنر به عنوان یکی از عناصر اجتماعی جامعه فارسی و عربی بنا بر اصل ارتباطات اجتماعی و تأثیر و تأثر فرهنگی، تحت تأثیر تمدن و فرهنگ غرب قرار گرفت شعر معاصر نیز در روند تأثیرپذیری از مدرنیته غربی رویکردهای متفاوتی داشته است. این مقاله با روش تحلیلی توصیفی به بررسی آثار دو شاعر روشنفکر تاریخی جامعه معاصر ایران و عرب: ادونیس و اخوان پرداخته تا دیدگاه و نظر آن‌ها را در خصوص این دو مقوله تبیین نماید. این دو شاعر در آثار خود نه سنت را بر اطلاق، اصل قرار می‌دهند و نه مدرنیته را؛ بلکه سنت را در قالب مدرنیته و در پرتو عقل فلسفه عصر روشنگری برای تبیین معضلات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه به کار می‌گیرند و گذشته را پلی برای ورود به آینده می‌دانند. پرونده مقاله

هذا المقال محاولة لدراسة معنی "الاختلاف" فی الآیة الـ82 من سورة النّساء ودراسة مظاهر الاختلاف وأنواعه فی تلک الآیة. فیتطرّق البحث فی البدء إلی معنی الاختلاف اللغوی، وبعد أن توصّلنا إلی أنّه لیس لهذه المفردة تطوّر معنویّ جئنا بتعریف لـ"اختلاف" فی الآیة المذکورة وهو: الاختلاف هو تعارض الآیتین أو مجموعة من الآیات من الجهة المعنویّة بحیث تعتبر الأولی ضدّ الثّانیة، فکتبنا المقال علی أساس هذا التعریف. یعتمد الباحث عبر المنهج التحلیلی- التّوصیفی دراسة الموضوع من أربع جهات وهی: عدم وجود الاختلاف بین الآیات المکّیّة وبین الآیات المدنیّة، وعدم وجود الاختلاف بین الآیات المحکمات والآیات المتشابهات، وعدم وجود الاختلاف بین آیات القرآن رُغم أنّه یتناول الموضوعات المختلفة فی المجالات العدیدة، وعدم وجود الاختلاف بین الآیات المنزَّلة فی السّنوات الأولی من البعثة والآیات المنزَّلة فی السّنوات الأخیرة منها. وأشرنا فی النّهایة إلی وجه تقیید "الاختلاف" بقید "الکثیر" وحقّقنا المراد منه ثمّ شرحنا الفرق بین "الاختلاف" و"النّسخ" إکمالاً للمباحث السّابقة. فسوف یکشف القارئ الکریم أنّه لیس وجه لوجود الاختلاف فی القرآن لأنّ هذا المقال یُبطل جمیع الاختلافات الافتراضیّة والتناقضات المحتملة، وتتناول کلاً منها بصورة مجزأة. پرونده مقاله

یعتبر ابن نباتة المصری من شعراء العصر المملوکی الذی اتجه إلی غرض الرثاء وذلک لأنه واجه وفاة أحبائه من أبنائه وزوجته وجارته فی حیاته الشخصیة وصوّر فی شعره الرثائی مدی الفاجعة وأثرها علیه. رثاء ابن نباتة لأولاده یتصف بالأوصاف الصادقة وینبع من ألم الفراق، فرثاهم بقلب مفجوع حیث کاد قلبه یتفجر من الحزن. من ناحیة أخری نری أن الشاعر الفارسی "الخاقانی الشروانی" یرثی أحبائه وأقربائه الذین فارقوا الحیاة. إنه فقد ابنه أمیر رشید الدین وذلک دفع الشاعر إلی إنشاد قصائد رثائیة التی سمیت أبرزها "بترنم المصائب." من خلال هذه الدراسة نهدف إلی مقارنة الرثاء وخصائصه فی شعر ابن نباتة المصری والخاقانی الشروانی علی أساس المدرسة الأمریکیة للأدب المقارن للإجابة علی بعض الأسئلة، منها: کیف تکون القصائد الرثائیة للشاعرین، وأیهما الأفضل فی هذا الغرض؟ وما هو وجوه التفارق والتشابه بین مراثی الشاعرین لأولادهما؟ وحصلت نتائج البحث علی أن الخاقانی تفوق نظیره العربی فی رثائه لأولاده حیث أن الخاقانی یبرز العواطف الإنسانیة فی رثائه أکثر من ابن نباتة وقام الخاقانی بالإبداع فی هذا الفن. پرونده مقاله