اصلاح نظام قیمتگذاری مبتنی بر ارزش اقتصادی آب در بخش کشاورزی، یکی از کارآمدترین ابزارهای مدیریت تقاضا است که به تنظیم الگوی مصرف آب در این بخش منجر میشود. با اصلاح تعرفههای آب در بخش کشاورزی، میتوان امیدوار بود که مقدار تقاضای آب ک چکیده کامل
اصلاح نظام قیمتگذاری مبتنی بر ارزش اقتصادی آب در بخش کشاورزی، یکی از کارآمدترین ابزارهای مدیریت تقاضا است که به تنظیم الگوی مصرف آب در این بخش منجر میشود. با اصلاح تعرفههای آب در بخش کشاورزی، میتوان امیدوار بود که مقدار تقاضای آب کاهش یافته و زمینه صرفهجویی و ذخیرهسازی آن فراهم گردد. هدف این مطالعه، تعیین ارزش اقتصادی آب کشاورزی از دید تقاضاکنندگان با استفاده از رهیافت تابع تولید، در مزارع زیر کشت سورگوم علوفهای در منطقه سیستان در سال 94 میباشد. برای تعیین ارزش اقتصادی آب، توابع انعطافپذیر و انعطافناپذیر مورد استفاده قرار گرفت. پس از برآورد این توابع، بمنظور انتخاب بهترین شکل تابع تولید از فرضهای کلاسیک و آزمونهای اقتصادسنجی استفاده شد. بر اساس نتایج، تابع کابداگلاس به عنوان تابع برتر تولید انتخاب شد. قدرمطلق کشش خودقیمتی تقاضای مشتقشده آب 25/2 محاسبه شد که بزرگتر از یک بودن مقدار این کشش نشان میدهد که سیاستهای قیمتی میتوانند عامل مهمی در کنترل مصرف نابهینه این نهاده باارزش باشند. بهرهوری نهایی تولید 3/0 و ارزش اقتصادی آب 450 ریال به ازای هر مترمکعب آب بهدست آمد که اختلاف 5/55 درصدی با قیمت آببها دارد. بنابراین پیشنهاد میشود با حذف تدریجی اختلاف قیمتها، ارزش آب را به جایگاه واقعی خود نزدیکتر کرده و در مصرف این نهاده در منطقه مورد مطالعه صرفهجویی شود.
پرونده مقاله
آب یک نهاده مهم در تولید محصولات کشاورزی میباشد. بهگونهایکه بخش کشاورزی بهعنوان بزرگترین مصرفکننده آب در تمام دنیا میباشد. هدف این مطالعه، تعیین ارزش اقتصادی و بهرهوری آب کشاورزی از دید تقاضاکنندگان با استفاده از رهیافت تابع تولید، د چکیده کامل
آب یک نهاده مهم در تولید محصولات کشاورزی میباشد. بهگونهایکه بخش کشاورزی بهعنوان بزرگترین مصرفکننده آب در تمام دنیا میباشد. هدف این مطالعه، تعیین ارزش اقتصادی و بهرهوری آب کشاورزی از دید تقاضاکنندگان با استفاده از رهیافت تابع تولید، در مزارع زیر کشت گندم و هندوانه در منطقه ایرانشهر در سال زراعی 97-96 میباشد. آمار و دادههای مورد نیاز پژوهش که شامل نهادههای گوناگون مصرف شده برای تولید گندم و هندوانه (سطح زیرکشت (هکتار)، بذر مصرفی (کیلوگرم)، سمهای مصرفی (لیتر)، کود شیمیایی (کیلوگرم)، مقدار آب مصرفی (مترمکعب)، هزینه آنها، مقدار عملکرد و قیمت محصولات میباشد، از 80 کشاورز منطقه از راه نمونهگیری تصادفی و تکمیل پرسشنامه گردآوری و بمنظور تخمین مدلها و انجام آزمونهای مربوطه از نرمافزار اقتصادسنجی Eviews استفاده شد. برای تعیین ارزش اقتصادی آب، توابع انعطافپذیر و انعطافناپذیر مورد استفاده قرار گرفت. پس از برآورد این توابع، بمنظور انتخاب بهترین شکل تابع تولید از فرضهای کلاسیک و آزمونهای اقتصادسنجی استفاده شد. همچنین، بر اساس شاخصهای بهرهوری مصرف آب کشاورزی (CPD،BPD وNBPD) مقدار بهرهوری برای این دو محصول محاسبه شد. بر اساس نتایج، تابع کاب داگلاس برای هر دو محصول بهعنوان تابع برتر تقاضا انتخاب شد. قدر مطلق کشش خود قیمتی تقاضای مشتق شده آب برای گندم و هندوانه به ترتیب 13/1 و 27/1 بدست آمد که بزرگتر از یک بودن مقدار این کشش نشان میدهد، سیاستهای قیمتی میتوانند عاملی مهم در کنترل مصرف غیربهینه این نهاده با ارزش باشند. بهرهوری نهایی تولید برای گندم و هندوانه به ترتیب87/0 و 2 محاسبه شد. ارزش اقتصادی آب برای گندم 12441 ریال به ازای هر متر مکعب آب و برای هندوانه 14000 ریال به ازای هر مترمکعب بدست آمد. نتایج شاخصهای بهرهوری نشان دادند هندوانه نسبت به گندم از شاخص بهرهوری بالاتری برخوردار میباشد. بنابراین، با توجه به نتایج این پژوهش، کشتهای با مصرف آب بالا و بازده اقتصادی پایین بایستی از الگوی کشت حذف شود. این کار هم باعث کاهش مصرف و استحصال آب شده و هم متضمن منافع اقتصادی بالا برای کشاورزان میباشد.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد