اثر سمیت تنفسی گیاه سدابی Haplophyllum tuberculatum A. Juss (Rutaceae) روی حشرات کامل شپشه آرد Tribolium castaneum Herbst و شپشه برنج L. Sitophilus oryzae بررسی شد. آزمایشها در دمای 1±27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. اسانس از برگ و گل گیاه سدابی توسط دستگاه اسانس‌گیر شیشه‌ای مدل cleavenger استخراج شد. نتایج حاصل از آزمایشات نشان داد که این اسانس روی حشرات کامل شپشه آرد و شپشه برنج سمیت تنفسی بالایی دارد. مرگ و میر حشرات کامل 1-7 روزه در هر دو حشره با افزایش غلظت و مدت زمان اسانس‌دهی افزایش یافت. حشرات کامل شپشه برنج در مقایسه با شپشه آرد حساسیت بیشتری به سمیت تنفسی اسانس از خود بروز دادند. میزان LC50 اسانس سدابی پس از 24 ساعت اسانس‌دهی برای حشرات کامل شپشه برنج 9/14 ( μl.L-1) میکرولیتر بر لیتر هوا بود. میزان این شاخص برای حشرات کامل شپشه آرد 11/23( μl.L-1) میکرولیتر بر لیتر هوا بود. نتایج این بررسی نشان داد که اسانس گیاه سدابی منبع بیولوژیک مؤثری است که می‌تواند برای حفاظت غلات انبار شده از آلودگی توسط شپشه برنج و شپشه آرد بکار برده شود. پرونده مقاله

مینوز گوجه فرنگی، Tuta absoluta (Meyrick) یکی از آفات مهم و اقتصادی گوجه فرنگی در ایران و بسیاری از نقاط دیگر جهان است. در این تحقیق فراسنجه های جدول زیستی این آفت در پنج دمای ثابت 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی10 ± 60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی بررسی شد. برای این منظور تعداد 100 عدد تخم هم سن تازه گذاشته شده روی گیاه میزبان انتخاب و طول دوره مراحل مختلف رشدی و تلفات آن ها و باروری روزانه 20 حشره ماده در هر دما تعیین شد. بر اساس نرخ بقا و تخم ریزی روزانه، آماره های رشد جمعیت این آفت در هر دما محاسبه شد. بیشترین نرخ بقا در زمان ظهور حشرات کامل 93/0 در دمای 20 درجه سلسیوس و کمترین آن 43/0 در دمای 35 درجه سلسیوس مشاهده شد. امید به زندگی در ابتدای آزمایش در دماهای 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سلسیوس به ترتیب 23/46، 17/35، 53/29، 11/17 و 81/10 روز و در ابتدای ظهور حشرات کامل در دماهای ذکر شده به ترتیب 22/27، 63/21،33/16، 56/9 و 31/5 روز تعیین شد. کمترین و بیشترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت به ترتیب در دماهای 35 و 20 درجه سلسیوس 07/0 و 21/0 (ماده/ماده/روز) به دست آمد. میانگین نرخ خالص تولید مثل در دماهای فوق دارای تفاوت معنی داری بوده و به ترتیب 31/3، 05/43، 54/37، 03/20 و 74/7 (ماده/ماده/نسل) تعیین شد. میانگین نرخ متناهی افزایش جمعیت در دماهای مورد مطالعه به ترتیب 01/1، 27/1، 14/1، 09/1 و 02/1 (ماده/ماده/روز) به دست آمد. میانگین مدت زمان دو برابر شدن جمعیت در دماهای ذکر شده به ترتیب 06/12، 36/3، 68/3، 83/9 و 11/13 روز برآورد شد. نتایج فوق نشان داد که دما، فراسنجه های جدول زیستی پروانه مینوز گوجه فرنگی را تحت تاثیر قرار می دهد. پرونده مقاله