هدف پژوهش حاضر بررسی انتقادی اندیشه‌ها و تفاسیر نوین عبدالکریم سروش و نصر حامد ابوزید، در مورد رابطه دین و سیاست، دموکراسی و حقوق بشر است. سؤال اصلی پژوهش این است که سروش و ابوزید چگونه در مسائلی مانند رابطه دین و سیاست، دموکراسی و حقوق بشر، تفاسیر سنّتی دین در این حوزه‌ها را مورد انتقاد و چالش قرار می‌دهند؟ پژوهش بر این فرض استوار است که سروش و ابوزید با به‌کارگیری رویکردهای نوین غربی مانند هرمنوتیک، زمینه‌ساز طرح موضوعات جدیدی در حوزه اندیشه و عمل سیاسی مسلمان‌ها شده‌اند که با توجه به نیازهای جدید و شرایط متحول جامعه، سنّت‌گرایان را وادار به واکنش و تطابق بیشتر با مدرنیته قرار می‌دهد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که تفاسیر نوین اندیشمندان نوگرای اسلامی متأثر از فلسفه و اندیشه‌های غربی صورت گرفته بوده و با مبانی اسلامی مغایر است و بدین لحاظ از جهات مختلفی قابل نقد و بررسی است: نواندیشان دینی با درک غلط از فهم دین، باب هرگونه تفسیر و قرائت غلط از دین را گشوده‌اند؛ دانش‌های نوین غربی با استفاده از شعائر زیبا مانند حقوق شهروندی آزاد و تبلیغ دستاوردهای به ظاهر فریبنده جوامع سکولار به تبیین و تفهیم مفاهیم خود می‌پردازند؛ با توجه به روند رشد مدرنیته و مفاهیم پست مدرنیسم و همچنین مباحث نوین اجتماعی، فقه اصیل هرچه بیشتر با تحولات جدید تطابق یابد و اندیشمندان حوزه‌های اسلامی با اتخاذ رویکرد مناسب آکادمیک و علمی، برای مباحث روز دنیا آماده باشند.