تفاسیر قرآن پیوسته از ابعاد متفاوت مورد مطالعه و بررسی قرار میگیرند، کاوش در هر یک از این رویکردها، در بهرهگیری صحیح از تفاسیر و اعتبارسنجی مؤلفههای اثرگذار در روش تفسیری سودمند است. در این پژوهش با تأکید بر تقسیمبندی آیتالله معرفت از تفاسیر قرآن، دو مؤلفه مهمِ نقل چکیده کامل
تفاسیر قرآن پیوسته از ابعاد متفاوت مورد مطالعه و بررسی قرار میگیرند، کاوش در هر یک از این رویکردها، در بهرهگیری صحیح از تفاسیر و اعتبارسنجی مؤلفههای اثرگذار در روش تفسیری سودمند است. در این پژوهش با تأکید بر تقسیمبندی آیتالله معرفت از تفاسیر قرآن، دو مؤلفه مهمِ نقل و عقل در تفسیر«مقتنیات الدرر و ملتقطات الثمر سید علی حائری تهرانی» از مفسران قرن 14 (ق) شیعه، مورد اعتبارسنجی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد اساس این تفسیر مبتنی بر روش تفسیری اجتهادی و روش «قرآن به سنت» است و در تبیین آیات قرآن از روایات معصومین (ع)، اقوال صحابه و تابعین و همچنین آیات دیگر قرآن استفاده شده است. در حوزه نظری، بهرهگیری از عقل نیز تبیین شده و در حوزه عملی، گونههای مختلف اجتهادات تفسیری مانند تبیین مفردات، تقیید مطلق، تبیین مباحث صرفی و نحوی و بلاغی، قابل دستیابی است. نظرات حائری در باب علوم قرآنی؛ مانند: قراءات، نسخ، محکم و متشابه، اسباب نزول و مکی و مدنی اکثراً موافق با سایر علما است ولی در برخی موارد نیز نظرات خاص خود را دارد. نحوه تعامل با نظرات سایر مفسرین، استفاده از سیاق و مناقشه با اسرائیلیات در قصص قرآنی، از مهمترین شاخصههای مقتنیات الدرر است که آن را از سایر تفاسیر متمایز میکند.
پرونده مقاله
جایگاه و آثار تجسّس یکی از مسائل مهم و تأثیرگذار در مناسبات اجتماعی است چراکه حفظ امنیت و ثبات جامعه، جلوگیری از بر هم خوردن نظم عمومی و دیگر مصلحتها این امر را اجتناب ناپذیر میسازد. فقها به استناد آیه دوازدهم سوره حجرات و احادیث متعدد، تجسس را حرام میدانند. همچنین ت چکیده کامل
جایگاه و آثار تجسّس یکی از مسائل مهم و تأثیرگذار در مناسبات اجتماعی است چراکه حفظ امنیت و ثبات جامعه، جلوگیری از بر هم خوردن نظم عمومی و دیگر مصلحتها این امر را اجتناب ناپذیر میسازد. فقها به استناد آیه دوازدهم سوره حجرات و احادیث متعدد، تجسس را حرام میدانند. همچنین تفتیش عقاید و اسرار و خطاهای مؤمنان و نیز افشا و آشکار کردن آنها، با استناد به آیات قرآن، از جمله آیه نوزدهم سوره نور، حرام است. این مقاله با استفاده از منابع اسنادی و کتابخانهای و به روش توصیفی- تحلیلی در صدد یافتن پاسخ به این سؤال میباشد که بایستهها و آثار تجسس در دیدگاه نویسندگان کتب اربعه چیست؟ دادهها حاکی از آن است که در این کتابها وظائف و بایستههایی را برای مؤمن در خصوص تجسس مشخص نموده و با توجه به عموم آیات و روایات و حکم عقل و سیره، به طور مطلق حرام و ممنوع شمرده شده است.
پرونده مقاله
در قرآن کریم به شباهتهای حضرت یحیی(ع) با عیسى(ع) از لحاظ معنای نام، نوع خلقت، اعطای کتاب در کودکی، عدم ازدواج، نبی بودن و جزء صالحان بودن ایشان، اشاره شده است و در این زمینه جملات یکسانی در مورد هر یک از آن دو به کار رفته است؛ ولی تعبیر دو آیه از سوره مریم درباره آنها چکیده کامل
در قرآن کریم به شباهتهای حضرت یحیی(ع) با عیسى(ع) از لحاظ معنای نام، نوع خلقت، اعطای کتاب در کودکی، عدم ازدواج، نبی بودن و جزء صالحان بودن ایشان، اشاره شده است و در این زمینه جملات یکسانی در مورد هر یک از آن دو به کار رفته است؛ ولی تعبیر دو آیه از سوره مریم درباره آنها مختلف است. در چهاردهمین آیه از این سوره در مورد یحیی(ع) آمده است که نسبت به والدینش جباری عصی نبود و در آیه سی و دوم از عیسی(ع) نقل شده که خداوند او را نسبت به مادرش جباری شقی قرار نداده است. پس از معناشناسی واژه عصی و شقی میتوان گفت که با توجه به اینکه حضرت عیسی(ع) پدر نداشت، عدم نیکوکاری او نسبت به مادرش عواقب سنگینتری برای او در پی داشت و بدین جهت چنین تعبیری به کار برد، زیرا عیسی(ع) پدری ندارد که در صورت بیمهری او، پشتیبان مادر باشد. با تطبیق آیه با مصادیق جدید، میتوان نتیجه گرفت اشخاصی که پدر خویش را از دست دادهاند، مسئولیت بیشتری نسبت به مادر خویش دارند.
پرونده مقاله
یکی از مباحث مهم فلسفه و علوم انسانی مبحث زیبایی میباشد که قدمتی دوهزار ساله دارد. از نظر دانشمندان اسلامی و برخی فلاسفه زیبایی منحصر به زیبایی محسوس و فکری نیست بلکه نوعی دیگر از زیبای هست که از آن به زیبایی معقول یا حسن عقلی تعبیر میشود که یکی از انواع چهارگانه زیبا چکیده کامل
یکی از مباحث مهم فلسفه و علوم انسانی مبحث زیبایی میباشد که قدمتی دوهزار ساله دارد. از نظر دانشمندان اسلامی و برخی فلاسفه زیبایی منحصر به زیبایی محسوس و فکری نیست بلکه نوعی دیگر از زیبای هست که از آن به زیبایی معقول یا حسن عقلی تعبیر میشود که یکی از انواع چهارگانه زیبایی، و از همه آنها بالاتر میباشد. زیبایی معقول(حسن عقلی) به این معنا است که بعضی از کارها فی حد ذاته زیبا و جمیل است و جاذبه و کشش دارد و ستایش آفرین است و فقط عقل انسان آن را درک میکند و نیروی حس و قوه تخیّل در درک آن زیبایی نقشی ندارند. قرآن کریم به همه انواع زیبایی اشاره کرده است. در این پژوهش به تبیین زیبایی معقول، نسبی یا مطلق بودن زیبائی معقول و مصداقهای آن از منظر قرآن خواهیم پرداخت. مهمترین مصادیق زیبایی معقول در قرآن کریم عبارتاند از زیبایی عفو و اغماض، زیبایی صبر، زیبایی هجرت، و زیبایی ایمان.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد