زمینه و هدف: پوشش گیاهی اصلی ترین جزء همه اکوسیستم های طبیعی از جمله مراتع است که گسترش آن‌ها تا حدود زیادی تحت کنترل عوامل محیطی بوده و عوامل اکولوژیکی همچون اقلیمی، خاکی، پستی و بلندی و زیستی در حضور و خصوصیات آن ها مؤثر می‌باشند. این پژوهش به‌منظور ارزیابی اثر عوامل فیزیوگرافی بر تراکم، تاج پوشش و تولید گونه دارویی Ferula orientalis در دره شهدای ارومیه انجام یافته است. روش بررسی: با توجه به وضعیت موجود در منطقه، سه طبقه ارتفاعی و سه طبقه جهت و هفت طبقه شیب انتخاب شد. همچنین در منطقه مورد مطالعه 8 سایت تعیین گردید که در هر سایت 3 ترانسکت به طول 100 متر به‌صورت سیستماتیک- تصادفی و در امتداد هر ترانسکت 5 پلات برداشت و پارامترهای مدنظر ثبت شد. برای بررسی اختلاف پارامترهای مورد مطالعه با عوامل فیزیوگرافی از تجزیه واریانس و برای مقایسه میانگین صفات از روش آزمون چند دامنه ای دانکن استفاده شد. یافته ها: بیشترین تراکم گونه مورد مطالعه در طبقه ارتفاعی 2300-1700 متری با 7500 پایه در هکتار مشاهده شد. همچنین بیشترین سطح گسترش گونه مربوط به طبقه شیب بیش از 70 % با مساحت 97 هکتار بوده و بیشترین سطح در مورد جهت جغرافیایی نیز متعلق به جهت شرقی با 3/148 هکتار می باشد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از این مطالعه و با فرض این که سایر عوامل محیطی مؤثر بر پارامترهای پوشش گیاهی یکسان باشند، می توان گفت که سه عامل ارتفاع، جهت و شیب بر تراکم، تاج پوشش و تولید گونه F. orientalisبه طور معنی داری مؤثر بوده اند. به طورکلی بیشترین میزان تراکم، تاج پوشش و تولید در طبقه ارتفاعی 2300-1700 متر و در شیب بالاتر از 70 % و در جهت شرقی بوده است. پرونده مقاله

در این مطالعه برای مشخص نمودن مهم‌ترین عوامل مؤثر در مکانیابی اراضی دیم مستعد احیاء و تعیین مکان های دارای اولویت مرتع کاری، شرایط اکولوژیکی در پنج معیار اقلیمی، توپوگرافی، ژئومورفولوژی، خاک‌شناسی و کاربری اراضی و هرکدام با سطوح زیرمعیار تعریف شده، مورد بررسی قرار گرفت. سپس پرسشنامه ای طراحی و توسط 10 نفر از کارشناسان متخصص تکمیل و به معیارها و زیرمعیارهای مربوطه امتیاز داده شد. نتایج محاسبه وزن معیارها نشان داد که از عوامل اصلی اثرگذار در مکانیابی دیم‌زارهای مستعد احیا، بیشترین تأثیر را توپوگرافی و اقلیم به ترتیب با وزن 0.43 و 0.26 داشته اند و پس‌ازآن عوامل خاکشناسی و کاربری اراضی دارای اولویت های بعدی می‌باشند. عامل ژئومورفولوژی نیز با وزن 0.06 کمترین اثر را داشته است. پس از آماده سازی نقشه های پایه، این لایه ها و وزن های مدل فرآیند تحلیل شبکه ای در سیستم اطلاعات جغرافیایی با همدیگر ترکیب‌شده و نقشه پتانسیل احیای دیم‌زارهای حوزه در پنج کلاس به دست آمد. نتایج نشان داد که 19165 هکتار از سطح دیم‌زارهای کم بازده و رهاشده معادل 32.35 درصد، دارای استعداد یا پتانسیل خیلی زیاد برای احیا می باشند. کمترین سطح اراضی برابر با 3445 هکتار و 5.81 درصد دارای پتانسیل خیلی کم می باشند. به طورکلی باتوجه به نتایج 75.54 درصد از این اراضی پتانسیل احیای متوسط به بالا دارند و این درصد نشان دهنده توان بالای منطقه برای مرتع کاری و احیای اراضی دیم کم بازده و رهاشده است. لذا می توان از این روش در تعیین مناسب ترین اراضی دیم‌ مستعد احیا و علوفه کاری و بازگشت این اراضی به مرتع استفاده نمود تا موفقیت پروژه های تبدیل دیم‌زار بیشتر گردد. پرونده مقاله

This research aimed to determine the potential habitats of Vaccinium arctostaphylos as a rare species using the MaxEnt method. For this purpose, sampling was performed from the areas of V. arctostaphylos at eight habitats in Namin rangelands, Ardabil, Iran in 2020. Also, latitude and longitude as well as physiographic factors were recorded using GPS. Soil samples were collected from depth of 0-30 cm. Then, some physicochemical properties of soil such as pH, electrical conductivity, soil texture, lime, soluble potassium, magnesium, soluble sodium, particulate organic matter, absorbable phosphorus, soluble bicarbonate and clay, silt and sand percentage were measured in the laboratory. The MaxEnt model was used to determine the relationship between environmental factors and the distribution of V. arctostaphylos. The map of environmental factors affecting the distribution of the species was prepared using IDW geostatistical method in Arc-GISver.10.8 software. Kappa index was used to evaluate the conformity of the forecast map with the actual map. Results of the Jackknife efficiency index showed the variables of elevation, rainfall and temperature were the most important variables in the distribution of V. arctostaphylos, respectively. Results of response curves showed this species is likely to be present in the altitude range of 1500-1900 m. Also, the precipitation range in the presence habitats of species is 350-450 mm and the average annual temperature range is about 7-10 °C. Results showed that the accuracy of maximum entropy modeling with a Kappa index of 0.64 is acceptable and this model has good accuracy in predicting the presence of species with main habitat. Generally, results showed MaxEnt model could be used as a prediction tool to determine the distribution area of V. arctostaphylos. Moreover, the prepared forecast map can be used for better conservation of species and rangelands management and improvement of the regions and similar areas. پرونده مقاله

- - - - Abstract. Improper Seed Germination (SG) of plants is an undesirable factor in agriculture, pasture and rangeland restoration operations. Therefore, researchers are trying to examine different techniques to facilitate germination and improve seedling establishment. Facilitators play an important role in managing and improving growth processes, through accelerating SG. Towards this, the key aim of this study is to review different types of facilitators and their effects on the germination, growth, and establishment of plants. Results showed that: firstly, the most used method by various facilitators was seed pretreatment. Secondly, most of the germination tests for nanoparticles have been done in laboratory environments. It is necessary to examine these facilitators in the field and natural environments to determine their real efficiency and effectiveness. Thirdly, it seems that the use of effective microorganisms is much more cost-effective than nanoparticles due to the ease of use in large areas, cheaper price and higher efficiency. The general positive effects of facilitators include improving environmental stress resistance, plant growth, surface coverage, root depth, root length, the fresh and dry weight of root, SG, crop quality, and yield. Their adverse effects also differ depending on the various characteristics of both facilitators and plants. پرونده مقاله