مقدمه و هدف پژوهش: پیاده‌راه‌های گردشگری پیوند دهنده فضاهای پویای شهری و گردشگران هستند و می توانند علاوه بر نقش اقتصادی و اجتماعی، عامل اصلی توسعه گردشگری و حضور فعال گردشگران در فضاهای شهری محسوب شوند. شهر همدان به ویژه تپه هگمتانه علی رغم دارا بودن ظرفیت‌های گسترده، به امکانات رفاهی بیشتری برای گردشگری شهری نیاز دارد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تجارب موفق بین‌المللی و مقایسه پیاده‌راه‌های شهری و شناسایی این قابلیت‌ها در فضای کالبدی پیاده راه‌های محوطه هگمتانه می باشد. روش پژوهش: این پژوهش به تجزیه و تحلیل کیفی این پیاده راه‌ها می پردازد تا ببیند چه اندازه توانسته است زمینه ساز ارتقای کیفیت زندگی شهری و جذب گردشگر در این منطقه باشد و از سوی دیگر زمینه استفاده از تجارب مثبت خود در سایر مناطق مشابه پیاده راهی را فراهم سازد. یافته‌ها: برگزاری انواع مراسم، آیین‌ها و جشنوار ه‌های متناسب با محوطه و میراث فرهنگی در مجموعه می تواند به جذب مخاطب و ارتباط دادن محوطه با شهر کمک شایانی نماید. از لحاظ زمان حضور گردشگران در مجموعه تفاوت معنی‌داری بین گردشگران داخلی و خارجی وجود دارد، به نحوی که گردشگران داخلی بیشتر از همه در تعطیلات نوروز و پس از آن در تابستان، به ترتیب در ماه‌های شهریور، مرداد و تعداد کمتری در تیرماه از این محوطه بازدید می کنند. پس از آن، مجموعه در ماه‌های فروردین، اردیبهشت و آبان به ترتیب بیش از سایر ماه‌ها میزبان گردشگران خارجی بوده است. نتیجه گیری: تجارب موفق جهانی نشان داده اند که برنامه‌ریزی و طراحی فضاهای پیاده راه ها‌، زمانی موفق خواهند بود که علاوه بر درنظر گرفتن عوامل کالبدی، شرایط اجتماعی فرهنگی، اقلیمی‌، الگوهای روانی رفتاری مردم، به نیازهای و سلایق مردم محلی توجه شود. بنابراین در برنامه‌ریزی و ساماندهی پیاده راه‌ها لازم است روابط متقابل نظام حرکتی افراد پیاده با دیگر جنبه‌های پایداری محوطه همگام با توازن و تعادل زندگی انسان‌ها موردشناسایی و تحلیل ساختاری و کیفی قرار گیرد. از این رو باید برای ساماندهی پیاده راه‌ها، نگرشی جامع و اصولی مانند کوتاه کردن دسترسی‌ها، پوشش کامل امنیتی و بهداشتی معابر پیاده، رعایت الزامات اسایشی و تنوع در مسیر، بدنه سازی و ایجاد مناظر (چشم اندازهای) مطلوب تامین تجهیزات لازم برای حرکت در شبانه روز و فراهم کردن زمینه‌های اجتماعی مشارکت پایدار محلی به کار گرفته شود. پرونده مقاله