بررسی فیتوشیمیایی عصاره اندام های مختلف گیاه دارویی سیلن هرز (Silene conoidea. L) با استفاده از کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی در منطقه سبزوار
سمیرا اقبالی
1
(
گروه فارماکوگنوزی و داروسازی سنتی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، ایران
)
مینو قالیچی
2
(
1- گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران
)
اکرم طالقانی
3
(
عضو هیات علمی دانشکده علوم پایه و فنی مهندسی دانشگاه گنبد کاووس،گنبد، ایران.
)
کلید واژه: ترکیبات فعال بیولوژیکی, سلین هرز, فرکشن دی کلرومتانی , فرکشن کلروفرمی,
چکیده مقاله :
گیاه سیلن هرز (Silene conoidea. L) از خانواده میخکیان (Caryophyllacea) یک گیاه دارویی و خوراکی می‌باشد. این گیاه در طب سنتی و مدرن در ، درمان عفونت‌های پوستی، انعقاد خونریزی استفاده می گردد که خواص دارویی آن به ترکیبات فنولی نسبت داده می شود. در این پژوهش اندام‌های گل، ساقه، برگ و ریشه گیاه سیلن هرز از منطقه سبزوار در بهار 1401 جمع آوری گردید و برای اولین بار ترکیبات شیمیایی فرکشن‌های کلروفرمی و دی کلرومتان توسط GC-MS گزارش شد. به منظور تهیه فرکشن‌های مورد نظر در شرایط یکسان برای تمامی اندام‌ها به ترتیب از حلال‌های آلی اتردوپترولیوم جهت چربی زدایی و کلروفرم و دی کلرومتان جهت استخراج مواد موثره به روش خیساندن ( ماسراسیون) استفاده شد. آنالیز GC-MS فرکشن‌های کلروفرمی نشان داد که مشتقات ترپنی، مشتقات فنولی، هیدرو کربن‌ها، اسیدهای چرب، مشتقات هتروسیکل، فنیل پروپان‌ها، مشتقات سیلان و استروئیدها ترکیبات اصلی تشکیل دهنده در تمام اندام‌ها هستند. مشتقات هیدروکربنی (16/69 درصد) در اندام گل، مشتقات ترپنی (46/40 درصد) در اندام ساقه و مشتقات اسید چرب به ترتیب (46/40 درصد و 98/63 درصد) در اندام برگ و ریشه بیشترین درصد ترکیبات را تشکیل می دهند . همچنین آنالیز GC-MS فرکشن‌های دی کلرومتانی نشان داد مشتقات ترپنی به ترتیب (62/47 درصد و 53/40 درصد) در اندام برگ و ساقه و مشتقات سیلانی (70/52 درصد) در اندام ریشه به عنوان بیشترین ترکیبات تشکیل دهنده می‌باشند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد عصاره غیر قطبی کلروفرم و ساقه گیاه دارای مواد موثره با ارزش به خصوص ترکیبات ترپنی به منظور اهداف دارویی می‌باشد.این نتایج نشان می دهد که سایر منابع ژنتیکی S. conoidea را می توان برای غربال کردن ترکیبات بیولوژیک و خالص سازی ترکیبات فیتوشیمیایی که برای تولید، گسترش و توسعه آنتی اکسیدان های طبیعی در تولید دارو و مواد غذایی ارزشمند هستند، کاوش کرد.
چکیده انگلیسی :
Silene weed plant (Silene conoidea. L) is a medicinal and edible plant from the Caryophyllacea family. The medicinal properties of this species are mostly attributed to its phenolic chemical compounds. This plant in traditional and modern medicine, used for treatment of skin infections, and blood coagulation which its medicinal properties are attributed to phenolic compounds. In this research, flower, stem, leaf and root of S. conoidea collected from Sabzevar in Spring 2022, the chemical compositions of chloroform and dichloromethane fractions were reported by GC-MS. In order to preparation of fractions for all the organs under the same conditions, petroleum ether was used for defatting, and chloroform and dichloromethane were used to extract the effective phytochemicals by maceration method. Analysis GC-MS of chloroform fractions showed that terpene derivatives, phenolic derivatives, hydrocarbons, fatty acids, heterocyclic derivatives, phenylpropanes, silane derivatives and steroids are the main constituent compounds in all organs. Hydrocarbon derivatives (69.16%) in flower, terpene derivatives (40.46%) in stem and fatty acid derivatives (40.46% and 63.98%) respectively in leaf and root are the most constituent compounds in chloroform fractions. Also, the analysis GC-MS of dichloromethane fractions showed that terpene derivatives (47.62% and 40.53%) in leaf and stem and silane derivatives (52.70%) in root are the most constituent compounds, respectively. The properties of solvents play an important role in determining the extraction of phytochemical compounds with unique biological properties. In general, the results of this research show that the non-polar extract of chloroform and the stem of plant have valuable effective substances, especially terpene compounds for medicinal purposes. These results suggested that other genetic resources of S. conoidea can be further explored to screen high bioactive compounds and purification of phytochemical compounds, which are valuable to produce, expand, and develop natural antioxidants in production of bio-medicine and food.
