مطالعه اثر پیش تیمار بذر با سالسیلیک اسید در شرایط تنش شوری و خشکی بر جوانه زنی و خصوصیات رشدی گیاهچه بادرنجبویه (Melissa officinalis L)

محورهای موضوعی : تکنولوژی بذر

مادح احمدی ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد، گیاهان دارویی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان)
مراد شعبان ² (دانشجوی دکتری، علوم و تکنولوژی بذر، عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد)
رضا یاری ³ (دانشجوی دکتری، علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان)

تاریخ دریافت : 1394/04/24 تاریخ پذیرش : 1394/08/25 تاریخ انتشار : 1394/11/01

کلید واژه: جوانه زنی, اسیدسالیسیلیک, بادرنجبویه, (Melissa officinalis L), خشکی و شوری,

چکیده مقاله :

این آزمایش به منظور مطالعه اثر پیش تیمار بذر توسط اسید سالسیلیک‌ در شرایط تنش خشکی و شوری بر جوانه‌ زنی و خصوصیات رشدی گیاهچه بادرنجبویه در سال 1393 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع‌طبیعی گرگان انجام شد. این مطالعه به‌صورت دو آزمایش مجزا با پیش تیمار مشترک اسید سالیسیلیک و تیمارهای جداگانه تنش خشکی و شوری انجام شد. هر دو آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش اول شامل اسید سالسیلیک در 3 سطح (0، 0/1 و 0/5 میلی‌مولار) و خشکی در 4 سطح (0، 0/1-، 0/3- و 0/5- مگاپاسکال) بود. تیمارهای آزمایش دوم نیز شامل اسید سالیسیلیک در 3 سطح ( 0، 0/1 و 0/5میلی‌مولار) و شوری در 4 سطح (0، 0/2-، 0/4- و 0/8- مگاپاسکال) بود. در پایان 12 روز شمارش، صفات جوانه زنی و رشدی گیاهچه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در هر دو آزمایش اثرات فاکتورها بر روی صفات درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه ‌چه و ساقه‌ چه و بنیه بذر معنی‌دار بود. در بین سطوح ‌اسید سالسیلیک، پیش تیمار با غلظت 0/1میلی‌مولار بیشترین درصد و سرعت جوانه‌ زنی، طول ریشه‌ چه، طول ساقه‌ چه و بنیه‌ بذر را دارا بود. در تیمار عدم خشکی پیش تیمار با سالسیلیک اسید منجر به افزایش معنی دار صفات مورد بررسی در مقایسه با عدم پیش تیمار نشد، و در تیمار تنش خشکی پیش تیمار باعث افزایش معنی‌ دار تمامی صفات مورد بررسی شد. همچنین بین سطوح ‌اسید سالیسیلیک، پیش تیمار با غلظت 0/5 میلی مولار بیشترین درصد و سرعت جوانه‌ زنی را ایجاد نمود. سطح اسید سالیسیلیک با غلظت 0/1میلی مولار بیشترین طول ریشه‌ چه و ساقه‌ چه را دارا بود و در تیمار عدم شوری پیش تیمار با اسید سالیسیلیک منجر به افزایش معنی دار صفات مورد بررسی در مقایسه با عدم پیش تیمار نشد. در مجموع نتایج نشان داد پیش تیمار بذر توسط اسید سالسیلیک در مناطق مستعد تنش خشکی و شوری می‌تواند باعث تسریع در جوانه زنی بذور گیاه بادرنجبویه می شود.