آثار تجزیه‌ناپذیری دعوا در امر استرداد، در فرض تعدد طرفین در قانون آیین‌دادرسی مدنی و فقه امامیه

ایرج جمشیدی ¹ ( گروه حقوق ، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران. )
مسعود البرزی ورکی ² ( گروه حقوق، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران. )
عبدالله کیایی ³ ( استادیار، گروه حقوق، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان،ایران. )

تاریخ ارسال : 1400/07/14 تاریخ تایید : 1402/06/13

کلید واژه: تعدد طرفین, , , , , تجزیه‌ناپذیری دعوا, , , , , استرداد دعوا,

چکیده مقاله :

در فرض تعدّد طرفین دعوا در دعاوی اصلی و طاری، در مواردی که احتمال دارد اقدامات بعضی در دعاوی قابل تجزیه یا غیر قابل تجزیه نسبت به حقوق و منافع دیگران اثر منفی یا مثبت داشته باشد در قانون آیین‌دادرسی ما راهکاری پیش‌بینی نشده، تعریف و معیاری ازاین نوع دعاوی نیزارایه نگردیده است. در حالی که آثار این اقدامات در امر استرداد دعوا، به طریق اولی نسبت به دعوای تجزیه ناپذیر در فروض مختلف متفاوت است. گرچه در فقه ایده تجزیه ناپذیری تعهّدات در انحلال عقد مطرح شده، و در مباحث قانون مدنی در مواردی مد نظر بوده، امّا احکام آن جامع نیست. دعوای غیر قابل‌تجزیه از مصادیق دعاوی میان طرفین متعدّد با حقوق و نفع مشترک است و در فرض تعدّد بدهکار استرداد نسبت به برخی از خواندگان قابل استماع نمی‌باشد و در مرحله اقامه دعوا، باید دعوا به طرفیت همه خواندگان مطرح شود، و در فرض تعدّد طلبکار پذیرش درخواست استرداد از جانب برخیخواهانها، قابل ترتیب اثّر نخواهد بود، مگر بصورت جمعی اقدام نمایند. دعوای تجزیه‌ناپذیر که منجر به صدور حکم شده اثّر آن به اشخاصی که در مرحله منتهی به صدور حکم حضور نداشته‌اند، تسّری می‌یابد. در پژوهش حاضر به مفهوم و مصادیق این نوع دعاوی و آثار حقوقی آنها در امر استرداد خواهیم پرداخت.

چکیده انگلیسی :

Abstract Assuming that there are multiplicity litigants in a litigation, our Procedure Code law does not explicitly provide a solution in cases where the actions of some litigants in divisible or indivisible litigation may have a negative or positive effect on the rights and interests of others. There is no definition or criterion for this type of litigation by the legislator, while its effects on the extradition of the litigation is different in the type of court decision and the rights of the litigants indivisible litigation is one of examples of litigation between various litigants with common rightsand interests. An indivisible litigation with assuming multiplicity of the debtor or defendant, causes that extradition cannot be heard by some of the defendants, and at the stage of filing a litigation, the litigation must be filed on behalf of all the defendants. Assuming the multiplicity of creditors or plaintiffs, the acceptance of extradition by some of them will not be effective, unless they act collectively. In indivisible litigation that has led to the issuance of a verdict, its effect extends to persons who were not present at the stage leading up to the verdict. In the present study, we will deal with the concept and examples of divisible and indivisible litigations and its legal effects on extradition.