بررسی قاعده فقهی تسبیب در ایجاد ضمان برای اشخاص ثالث در حوادث وسائط نقلیه
محورهای موضوعی : فقه و مبانی حقوق اسلامیرامز عابدی 1 , پروین اکبرینه 2 , علی غریبه 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه حقوق خصوصی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران، Email:abedi.ramez@yahoo.com
2 - استادیار گروه حقوق، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران ،
Email: pakbarineh@iau-ahar.ac.ir
3 - دکترای حقوق خصوصی، استادیار بازنشسته دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران Email: gharibelawyer@gmail.com
کلید واژه: سبب, شخص ثالث, ضمان, حوادث رانندگی, وسیله نقلیه,
چکیده مقاله :
در حوادث ناشی از رانندگی، اصولاً ضمان (مسئولیت)، برعهده شخصی می‌باشد که به‌طور مستقیم در زنجیره واقعه حقوقی دخالت‌دارد و مرتکب تقصیر (بی‌احتیاطی، بی‌مبالاتی، عدم‌مهارت، عدم‌رعایت مقررات و نظامات دولتی) گردیده‌است. بعبارتی مبتنی‌بر نظریه تقصیر می‌باشد و استثناء نیز وجوددارد. مسئولیت‌مدنی اشخاص ثالث (مالک، متصرف، کارفرما، متبوع و...) که وسیله‌نقلیه را در اختیار شخص فاقدپروانه‌رانندگی قرارمی‌دهند، در حقوق‌ایران پیش‌بینی نشده‌است، در حالیکه مسئولیت‌مدنی برمبنای قاعده‌فقهی تسبیب برای چنین‌اشخاص ی متصورمی‌باشد که این سبب در طول اسباب دیگر وقوع حادثه، یا مباشر می‌باشد. بعبارتی چنین اشخاص ی به‌طور مستقیم هرچند در حادثه نقش ندارند، ولی اقدام آن‌ها در اختیار گذاردن وسیله نقلیه، مقدمه و سببی برای تحقق‌حادثه می‌باشد در این مقاله بررسی جایگاه چنین سببی، در طول اسباب دیگر، وفق قاعده فقهی تسبیب مورد مطالعه واقع گردیده است. نتیجه پژوهش حاضر نشان می‌دهد اصولاً اشخاص ثالث (مالک، متصرف، کارفرما، متبوع و ...) مسئولیت در بروز حادثه و به تبع آن مسئولیت در جبران خسارت‌وارده براساس و مبنای حقوقی و فقهی دارند و به‌عنوان سببی در طول اسباب حادثه می‌باشد.
In traffic accidents , liability is attributed to the person who is directly involved in the chain of legal acts , and is the perpetrator of the offence ( recklessness, negligence, lack of skills , and failure to observe governmental rules) according to the doctrine of fault ( with certain exceptions) . There are no provisions in Iranian Law for civil liability of third parties(owner, possessor, contractor , etc. ) who provides the vehicle to a person without a driving license . However , civil liability for such persons is expected according to the religious principle of "causation ,” which follows the sequence of other causes . In other words , although these persons were not directly involved in the accident, their action in “providing the vehicle” is a prelude and cause for the act . This article will evaluate such a cause in a sequence of other causes according to the religious principle of causation.The result of the present research shows that basically third parties (owners, occupiers, employers, dependents, etc.) are responsible for the occurrence of an accident and, accordingly, they are responsible for compensating for the damage caused by the legal and jurisprudential basis and as a cause during the causes. It is an accident.
_||_
