بررسی جایگاه ابعاد و مؤلفه های هوش فرهنگی در محتوای کتاب های درسی حوزه مطالعات اجتماعی دوره دوم متوسطه ایران

محورهای موضوعی : علوم تربیتی

حسن نجفی ¹ , فاطمه شکرانی ² , علیرضا صادقی ³

1 - دانشگاه علامه طباطبایی
2 - دانشگاه شاهد تهران
3 - دانشگاهخ علامه طباطبایی

تاریخ دریافت : 1394/07/30 تاریخ پذیرش : 1395/12/12 تاریخ انتشار : 1382/10/01

کلید واژه: تحلیل محتوا, هوش فرهنگی, کتاب‌های درسی, مطالعات اجتماعی, دوره دوم متوسطه,

چکیده مقاله :

پژوهش با هدف، تحلیل جایگاه ابعاد و مؤلفه های هوش فرهنگی در محتوای کتاب‌های درسی حوزه مطالعات اجتماعی دوره دوم متوسطه ایران به روش توصیفی، از نوع تحلیل محتوا انجام شد. جامعه پژوهشی، کلیه کتاب‌های درسی حوزه مطالعات اجتماعی دوره دوم متوسطه در سال تحصیلی 94- 1393 است که با توجه به ماهیت موضوع پژوهش و محدودیت جامعه آماری از نمونه‌گیری صرف نظر شده و کل جامعه آماری به عنوان نمونه در نظر گرفته شده‌اند. ابزار اندازه‌گیری، چک لیست تحلیل محتوای محقق ساخته بوده و نتایج پژوهش با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند. عمده‌ترین یافته‌های پژوهش بیان گر آن می باشد که کتاب های حوزه مطالعات اجتماعی دوره دوم متوسطه 747 مرتبه به ابعاد و مؤلفه های هوش فرهنگی، توجه کرده بودند که میزان آن در پایه های اول، دوم، سوم و چهارم به ترتیب 119، 167، 208 و 253 مرتبه بود. همچنین در بین ابعاد مورد بررسی بعد فراشناختی با میزان بار اطلاعاتی 986/0 و ضریب اهمیت 266/0 بیش ترین و بعد رفتاری با میزان بار اطلاعاتی 785/0 و ضریب اهمیت 212/0 کم ترین توجه را به خود اختصاص داده اند.

چکیده انگلیسی:

This research objective is analysis of the position of cultural intelligence dimensions and components in the educational textbooks content of secondary high school course of Iran in the social studies scope. Research method is descriptive-content analysis. Statistical society includes all educational textbook of secondary high school course in the social studies scope in 2014-15 academic year, that due to the nature of research issue and limitation of statistical society, we passed up sampling and whole statistical society considered as a sample. Measurement tool was researcher made content analysis check list, and research results were examined and analyzed by using indicators of descriptive statistics in Shannon entropy analysis process. The main findings of research indicates that the books of secondary high school course in social studies scope have been attended to cultural intelligence dimensions and components 747 times, that its amount in grades; first, secondary, third, fourth courses were 119,167,208 and 253 times respectively. Also among the examined dimensions; meta-cognition dimension with 0.986 and importance coefficient 0.266, have been allocated maximum attention to itself, and behavioral dimension with information load rate 0.785 and importance coefficient 0.212 have been allocated minimum attention to itself.