مقایسه تطبیقی هنجارگریزی و شگردهای کاربرد آن در شعر فرخی یزدی، عارف قزوینی و میرزادۀ عشقی

محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

اعظم اکبری رکن آباد ¹ (دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.)
محبوبه خراسانی ² (دانشیارگروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، واحدنجف آباد.دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.)
شهرزاد نیازی ³ (استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.)

تاریخ دریافت : 1400/01/08 تاریخ پذیرش : 1400/01/08 تاریخ انتشار : 1399/12/01

کلید واژه: شعر مشروطه, فرخی یزدی, میرزاده عشقی, عارف قزوینی, ساختار صرفی,

چکیده مقاله :

نهضت مشروطه، با ایجاد تغییرات اساسی در تمامی ساختار جامعه، ادبیات دورۀ قاجار را متحوّل ساخت. عواملی چون ارتباط با دنیای غرب، سفرنامه ها، تأسیس مدارس جدید، ترجمۀ آثار غربی، مطبوعات و غیره. زمینه های تجددطلبی ایرانیان را فراهم کرد و این تجددخواهی در آثار دورۀ مشروطه به لحاظ زبانی، ادبی و محتوایی تأثیر گذاشت و مهم‌ترین تغییرات سبکی را در پی داشت. در این پژوهش که به شیوۀ توصیفی-تحلیلی و روش کتاب خانه ای است؛ مطالبی در مورد اوضاع اجتماعی و ادبی، شعر مشروطه و شاعران مورد بحث (فرخی، عارف و میرزاده عشقی) بیان شده و در ادامه ویژگی‌های سبکی، دستوری و ساختار صرفی این شاعران، مورد بررسی قرار می‌گیرد. در بخش صرف به تجزیه و تحلیل واژگان پرداخته شده است. پژوهش در ساختار دستوری شعر مشروطه از این جهت حائز اهمیـت اسـت کـه از سویی شعر مشروطه زمینه را برای تغییر محتوایی و ساختاری فراهم نمود و بعد از این دوره، جنبشی در شعر ایجاد شد و آن آغاز شعر نیمایی بود و از سویی دیگر شاعران عصر مشروطه و بعد از آن تحت تأثیر ترجمه با آثار منثور و منظوم اروپا آشنا شدند و از یکدیگر تأثیر پذیرفتند. با ذکر شواهد و نمونه‌هایی از آثار این شاعران به این نتیجه می رسیم که عامیانه گرایی در شعر مشروطه، بسامد بالایی دارد و اگرچه شاعران داعیه تجدد و نوگرایی را در ادبیات به‌ویژه شعر دارند؛ اما هنوز کهنه گرایی در آثارشان دیده می شود و با قواعد دستوری آشنایی کافی ندارند؛ لذا غلط های نحوی و زبانی در اشعارشان به‌وفور دیده می شود

چکیده انگلیسی:

The constitutional movement revolutionized the literature of the Qajar period by dramatically changing the entire structure of society. Factors such as connecting with the Western world, travelogues, establishing new schools, translating Western works, the press and more. It provided the Iranian modernization grounds, and this modernization influenced the works of the constitutional period in terms of linguistic, literary, and content, resulting in the most important stylistic changes. In this research, descriptive-analytical and library methods have been attempted; articles on social and literary situation, constitutional poetry and poets (Farrokhi, Aref and Mirzadeh Eshghi) have been presented and more on style, grammatical and structural features Just consider these poets. The mere section deals with vocabulary analysis. Research in the grammatical structure of constitutional poetry is important because on the one hand constitutional poetry has provided the context for structural and content change. And then, influenced by translation, they became acquainted with and influenced each other's European prose and poetry. Citing evidence and examples from the works of these poets, we conclude that populism has a high frequency in constitutional poetry, and although poets have a claim to modernity and modernity in literature, especially poetry; They are not well versed in grammar rules, so syntax and linguistic errors are abundantly evident in their poems.