تحلیل داستان وامق و عذرا بر اساس نقد کهن‌الگویی

محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

پیمان نیکنامی ¹ (دانشجو دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد انار)
دکترپوران یوسفی پور کرمانی ² (استادیار گروه ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد انار(استاد راهنما و نویسنده مسئول))
دکتر فاطمه غفوری مهدی اباد ³ (استاد مدعو دانشگاه آزاد اسلامی واحد انار کرمان ایران)

تاریخ دریافت : 1399/06/16 تاریخ پذیرش : 1399/06/16 تاریخ انتشار : 1399/06/01

کلید واژه: آنیما, کهن‌الگو, سایه, پیر خرد, وامق و عذرا,

چکیده مقاله :

نقد کهن الگویی از انواع نقد اسطوره ای است که بیشتر بر نظریات یونگ در مورد ناخودآگاه جمعی و صور ازلی تاکید دارد. در نظر یونگ، کهن الگوها آن دسته از صور ازلی ونوعی اند که در عمق ناخودآگاه جمعی انسان ها، به صورت بالقوّه وجود دارند و خفته اند. این صور کهن و اساطیری، می توانند در هنر و ادبیّات تجلّی یابند. منظومه های عاشقانه، یکی از عرصه هایی است که می تواند بستر ظهور کهن الگوها گردد. از آن جا که ادبیّات هر ملّت، ریشه در فرهنگ و باورهای آن سرزمین دارد و مطالعۀ داستان های کهن، نه تنها از جنبۀ ادبی، هنری یا سرگرمی، بلکه از نظر آشنایی با افکار و ارزش های فردی و اجتماعی مردم یک سرزمین حائز اهمیّت است؛ پژوهش حاضر، با تببین نمادها و کهن الگوهای داستان وامق و عذرا و نقش آن ها در تعالی عاشق، می کوشد جایگاه معشوق تعالی بخش را در منظومۀ مذکور مورد بررسی قرار دهد؛ تا آشکار شود که آیا در داستان عاشقانه، اتّحاد کهن الگوها می تواند نقش معشوق در تعالی عاشق را نشان دهد؟ مشاهده می شود؛ اتّحاد و ارتباط کهن الگوها در این منظومه در جهت رشد و شناخت و رسیدن به کمال انسانی عاشق است.

چکیده انگلیسی:

Ancient critique is a model of mythological critique that emphasizes Jung's theories of collective unconsciousness and primordial forms. According to Jung, archetypes are those eternal and various forms that exist potentially in the depths of the collective unconscious of human beings and are dormant. These ancient and mythical forms can be manifested in art and literature. Romance poetry is one of the areas that can serve as the backdrop for the emergence of archetypes. Since the literature of every nation is rooted in its culture and beliefs and the study of ancient stories is important not only from the literary, artistic or entertainment point of view, but also from the familiarity with the individual and social thoughts and values of the people of a nation. The present study attempts to analyze the status of the transcendent beloved in the abovementioned poem by explaining the symbols and archetypes of the story of the Wameq and Ozra and their role in the transcendence of the lover.so, it tries to reveal if in romantic story, the union of archetype models can show the beloved role in transcendence of the lover. It is observed that the unity and connection of the archetypes in this poem is in the direction of the growth and recognition and achieving human perfection for the lover.