ارائه برنامه آموزش حل مسئله خانواده محور برای والدین کودکان با نشانگان داون
محورهای موضوعی : مطالعات اسلامی ایرانی خانوادهمریم صیدی 1 , غلامعلی افروز 2 , لیلا کاشانی وحید 3 , علی اکبر ارجمندنیا 4 , کیوان کاکابرایی 5
1 - دانشجوی دکتری تخصصی، گروه روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استاد ممتاز گروه روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی دانشگاه تهران
3 - استادیار گروه روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
4 - روانشناسی کودکان استثنایی، روانشناسی کودکان استثنایی، روانشناسی و علوم تربیتی ،دانشگاه تهران، تهران،ایران
5 - کیوان کاکابرایی دانشیار گروه روانشناسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی ، کرمانشاه، ایران
کلید واژه: والدین, حل مسئله, کودکان با نشانگان داون, خانواده,
چکیده مقاله :
هدف: این مطالعه با هدف ارائه برنامه آموزش حل مسئله خانواده محور برای والدین کودکان با نشانگان داون تدوین شده است. به نظر می رسد برای ارتقای کیفیت زندگی همه افراد خانواده اصلاح ساختاری شیوه های والدگری از اهمیت فراوانی برخوردار است. اصلاح ساختار کارکردی خانواده های دارای کودکان با نیازهای ویژه از جمله کودکان با نشانگان داون به دلیل ویژگی های متفاوت روانی- اجتماعی شان ضروری به نظر می رسد. بر این اساس توانمندسازی والدین از طریق روی آوردهای نوین شناختی – رفتاری مانند برنامه های حل مسئله خانواده محور از اولویت های مهم جوامع رشد یافته قلمداد می شود. روش: در این پژوهش نظامند نخست ماهیت و اهمیت این مهم بررسی شد سپس چگونگی آماده سازی برنامه آموزشی حل مسئله خانواده محور ویژه والدین کودکان با نشانگان داون که تلفیقی نوآورانه از برنامه های"من می توانم مسئله ام را حل کنم" و "تربیت کودک/ نوجوان اندیشمند" است، ارائه شد. یافته ها: مرور شواهد تجربی موجود نشان می دهد که کاربست برنامه حل مسئله خانواده محور بر تغییر رفتاری کودکان و نوجوانان با نیازهای ویژه و والدین آنها اثر مثبت دارد. نتیجه گیری: بنابراین لزوم توجه به بهزیستی خانواده از طریق تدوین برنامه های کارآمد بومی شده بر اساس الگوی ایرانی- اسلامی ضروری است. کاربست برنامه آموزش حل مسئله خانواده محور به وسیله والدین کودکان با نشانگان داون تا حد زیادی انگیزه یادگیری توانش های عملی میان فردی آنها افزایش داده و والدین با اتخاذ سبک مقابله مسئله گشایی شرایط بهزیستی روانی- اجتماعی خود و کودکان شان را فراهم نمایند.
Aim: This study was developed with the aim of providing a family-oriented problem solving training program for parents of children with Down syndrome. It seems that structural modification of parenting practices is very important to improve the quality of life of all family members. It seems necessary to modify the functional structure of families with children with special needs, including children with Down syndrome, due to their different psycho-social characteristics. Based on this, empowering parents through new cognitive-behavioral approaches such as family-oriented problem solving programs is considered one of the important priorities of developed societies. Methods: In this organized research, first the nature and importance of this issue was investigated, then how to prepare a family-oriented problem solving educational program for parents of children with Down syndrome, which is an innovative combination of "I can solve my problem" and "Education of a thinking child/teenager" program was presented. Results: A review of the available empirical evidence shows that the application of the family-oriented problem solving program has a positive effect on the behavioral change of children and adolescents with special needs and their parents. Conclusion: Therefore, it is necessary to pay attention to the well-being of the family through the formulation of efficient localized programs based on the Iranian-Islamic model. The application of the family-oriented problem-solving training program by the parents of children with Down syndrome has greatly increased their motivation to learn practical interpersonal skills, and parents can provide psychological and social well-being conditions for themselves and their children by adopting a problem-solving coping style.
_||_