نقش صفت به عنوان یک هنرسازه در زیبایی شناسی شعرنو

محورهای موضوعی : ادبیات فارسی

هادی حیدری نیا ¹ , عالیه مهرابی ²

1 - گروه ادبیات فارسی ،دانشکده علوم انسانی ،داشگاه ازاد اسلامی یزد، ایران
2 - دانشگاه آزاد اسلامی یزد، دانشجوی دکتری

تاریخ دریافت : 1399/06/17 تاریخ پذیرش : 1399/10/07 تاریخ انتشار : 1399/07/01

کلید واژه: صفت, هنرسازه, دستور, شعرنو, زیبایی شناسی,

چکیده مقاله :

< p>شعر در پی رسیدن به زیباترین نوع سخن است و شاعر از تمام ظرفیت‌های زبانی و موسیقیایی و بلاغی بهره می‌برد تا سخن خود را از منظر زیبایی‌شناسی به اوج برساند. زیبایی‌شناسی شعر در دو ساحت بیرونی، شامل زبان، موسیقی، تخیل و ساحت درونی شامل محتوا ، عاطفه و اندیشه بررسی می‌شود. در این میان نقش هر یک از عناصر متن در زیبایی شناسی اثر می‌تواند مورد توجه قرار گیرد چرا که در یک متن، تمامی اجزا و بخش‌ها و عناصر مختلف آن در خلق زیبایی اثر نقش آفرینند. صفتها نیز در شعر علاوه بر نقش دستوری و نحوی خود، بار عاطفی و گفتمانی و بلاغی را در جهت زیبایی اثر به دوش می-کشند پس می توان به صفت‌ها در یک قطعه ادبی و شعر، با توجه به نقشی که ایفا می‌کنند، نام هنرسازه را نهاد که به تمام عناصر شعری که در جمال‌شناسی متن موثرند اطلاق می‌شود. روش این پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی است که مطالب آن از طریق کتابخانه‌ای جمع‌آوری شده است. نتایچ این تحقیق نشان می دهد خلاقیت شاعر در کاربرد صفت علاوه بر ایجاد موسیقی معنوی در شعر نو، می تواند تأثیر فراوانی در ایجاد فضای احساسی و عاطفی شعر نیز داشته باشد. همچنین با توجه به بسامد بالای میزان بهره گیری شاعران از صفت در شعر نو برای تقویت موسیقی درونی و معنوی، در کنار استفاده ایشان از شگرد ترکیب‌سازی و خلق صفت‌های مرکب ؛‌ بر طراوت و پویایی زبان شعری آنها در مقایسه با شعر سنتی افزوده شده است.

چکیده انگلیسی:

< p >Poetry seeks to achieve the most beautiful kind of speech and poet uses all his linguistic, musical, and eloquent abilities to elevate his speech from the aesthetics point of view. The aesthetics of poetry is examined in two aspects. External aspect including language, music, imagination, and internal aspect including content, emotion, and thought. In the Meanwhile, the role of each text''s element in the aesthetics of the work can be noticed because in one text all its components and different elements have a role in the creation of work''s beauty. Adjectives in poetry, in addition to their grammatical and syntactic roles, also have emotional, discursive, and eloquent meaning in direction of work''s beauty. Therefore, adjectives in literary piece or poetry, according to the role they have, can be named as device which applies to all the elements of poetry that are effective in the aesthetics of the text. The results of this study show that the poet''s creativity in using adjective, in addition to creating spiritual music in the modern poetry, can have a great effect on the creation of emotional atmosphere of modern poetry., due to the high frequency of poets'' use of adjectives in new poetry to strengthen internal and spiritual music, in addition to their use of the technique of creating compound adjectives; on the freshness and dynamism of their poetic language in comparison with poetry Traditional has been added. Adjectives play an important role in the field of imagination

منابع و مأخذ:

ماخذ و مآخذ

1ـ آتشی، منوچهر. (1375). گزینه اشعار آتشی. چاپ سوم، تهران: مروارید.

2ـ اخوان ثالث. (1361). مهدی، بدعتها و بدایع و عطا و لقای نیما. چاپ دوم، تهران: بزرگمهر.

3ـ ــــــــــ . (1369). آخر شاهنامه. چاپ نهم، تهران: مروارید.

4ـ ــــــــــ . (1369). از این اوستا. چاپ هشتم، تهران: مروارید.

5ـ ــــــــــ . (1376). زمستان. چاپ پانزدهم، تهران: مروارید.

6ـ ــــــــــ . (1379). در حیاط کوچک پاییز در زندان. چاپ یازدهم، تهران: زمستان.

7ـ ــــــــــ . (1379). زندگی می‏گوید: اما باز باید زیست. تهران: زمستان.

8ـ ــــــــــ . (1379). دوزخ اما سرد. چاپ نهم، تهران: زمستان.

9ـ ابن رشیق، قیروانی، (1955). العمده فی محاسن الشعر و آدابه و نقده. تحقیق محمد محی‏الدین عبدالحمید، جلد دو، قاهره.

10ـ بارت، رولان، (1384). درجه صفر نوشتار. ترجمه شیرین دخت دقیقیان، چاپ دوم، تهران: هرمس.

11ـ بهره‏مند، زهرا، «آیرونی و تفاوت آن با طنز و صنایع بلاغی مشابه»، دوره 14، شماره 45، پاییز 1389، صفحه 39-36.

12ـ پرین، لارنس. (1373). درباره شعر. چاپ اول، ترجمه فاطمه راکعی، تهران: اطلاعات.

13ـ پورنامداریان، (1380). در سایه آفتاب. تهران: سخن

14ـ تادیه، ژان، (1378). نقد ادبی در قرن بیستم. ترجمه مهشید نونهالی، چاپ اول، تهران: نیلوفر.

15ـ ترابی، ضیالدین. (1386). زخمه بر زخم. تهران: تکا.

16ـ حمیدیان، سعید. (1383). داستان دگردیسی روند دگرگونی‏های شعر نیما یوشیج. تهران: نیلوفر.

17ـ رستگار فسایی، منصور. (1380). «شعر رندانه یا معنی گردانی‏های حافظ»، نامه انجمن، شماره 2،
صص 63-39.

18ـ رویایی، یدلله. (1379)، گزیده اشعار. تهران: مروارید.

19ـ سپهری، سهراب. (1363). هشت کتاب. چاپ چهارم، تهران: طهوری.

20ـ شاملو، احمد. (1380). دشنه در دیس. چاپ دوم: تهران: مروارید.

21ـ ــــــــــــ . (1376). شعر زمان ما. چاپ چهارم، گرداورده: محمد حقوقی، تهران: نگاه.

22ـ ــــــــــــ . (1372). هوای تازه. چاپ هشتم، تهران: زمانه.

23ـ شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1385). موسیقی شعر. چاپ نهم، تهران: آگاه.

24ـ ـــــــــــــــــــــــــ . (1386). صورخیال در شعر فارسی. تهران: آگاه.

25ـ صهبا، فروغ. (1384). «مبانی زیباشناسی شعر»، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره 22، شماره سوم.

26ـ علیپور، مصطفی. (1386). باران انگورهای سوخته. تهران: تکا.

27ـ ـــــــــــــــ . (1387). ساختار زبان شعر امروز. چاپ سوم، تهران: فردوس.

28ـ فرخزاد، فروغ. (1364). گزیدة اشعار. تهران: مروارید.

29ـ فرخزاد، فروغ. (1383). مجموعة اشعار. تهران: شادان.

30ـ فتوحی، محمود. (1385). بلاغت تصویر. تهران: سخن.

31ـ ــــــــــــــ . (1391). سبک‏شناسی. چاپ اول، تهران: سخن.

32ـ فتوحی رود معجنی، محمود. (1384). «تصویر کلاسیک»، فصلنامه هنر، شماره 64، ص22.

33ـ فروخ، عمر. (1988). تاریخ الادب العربی. بیروت: دارالعلم الملایین.

34ـ کریمیان، کاظم. (1385). سیر تحول در شعر امروز. تهران: فیروزه.

35ـ موحد، ضیا. (1378). سعدی. چاپ سوم، تهران: طرح نو.

25ـ موسوی ساداتی، معصومه، پاشایی فخری، کامران. (1395). «زیبایی‏شناسی محتوایی شعر فروغ فرخزاد»، فصلنامه زیبایی‏شناسی ادبی، سال سیزدهم، شماره 29.

37ـ یوشیج، نیما. (1363). حرف‏های همسایه. چاپ پنجم، تهران: دنیا.