تحلیل مفهوم شایستگی دیجیتال در نظام تربیت عمومی
محورهای موضوعی : پژوهش در برنامه ریزی درسی
حسن حذرخانی
1
(عضو هیات علمی، گروه شیمی، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی)
فاطمه زهرا احمدی
2
(عضو هیئت علمی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی)
مینو آیت اللهی
3
(رئیس گروه هنر،سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی)
کلید واژه: شایستگی دیجیتال, خرده ابعاد شایستگی, فضای دیجیتال, مدیریت دسترسی, اطلاعات و فناوری.,
چکیده مقاله :
دانش‌آموزان برای بهره‌مندی از فرصت‌های موجود در دنیای دیجیتال و به حداقل رساندن تهدیدهای آن، باید به شایستگی تازه‌ای به نام شایستگی دیجیتال مجهز شوند. چیستی مفهوم شایستگی دیجیتال در میان صاحب نظران مورد مناقشه است و استفاده از مفاهیم نادرست در حوزه تعلیم و تربیت سبب می‌شود کاربست آن با اشکال روبرو شود. از این رو، این پژوهش با هدف شناسایی ابعاد و خرده‌ابعاد مفهوم شایستگی دیجیتال در دانش‌آموزان انجام شده است. این پژوهش با رویکرد کیفی و به روش مطالعۀ چندموردی صورت گرفت. شش چارچوب شناخته شده جهانی در زمینه شایستگی‌هایی که دانش‌آموزان در حوزه فناوری باید از آن برخوردار باشند انتخاب و تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که دانش‌آموز برخوردار از شایستگی دیجیتال، پنج بُعد برجسته شامل مدیریت دسترسی به دانش، اطلاعات و محتوای دیجیتال؛ استفاده تعاملی از دانش، اطلاعات و فناوری؛ تولید محتوای دیجیتال؛ ارتقا سلامت و امنیت خود و دیگران در فضای دیجیتال و نگاه انتقادی به آن را در رفتار خود نشان می دهد.
Students will benefit from digital world and minimize its threats provided that they are equipped with digital competency. Digital competency is a loose concept and its meanings varies based on different users. The utilization of poorly defined concepts in the field of general education will result in questionable of the usage. This research aimed to identify the dimensions and sub-dimensions of this concept in general education students. It was conducted with a qualitative approach and a multiple case study method. Six internationally recognized frameworks related with competencies that students in the field of technology should have were selected and analyzed. The findings showed that a digitally competent student demonstrates five dimensions: managing access to digital content, information, and knowledge; interactive use of knowledge, information and technology; producing digital content; Improving the health and safety of oneself and others in the digital world; and a critical engagement with the digital world.
