حریت، قرآن، عبد و حر در شعر و اندیشۀ اقبال لاهوری

محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسی

غلام محمد ¹ ( کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران )

تاریخ دریافت : 1388/05/06 تاریخ پذیرش : 1388/09/16 تاریخ انتشار : 1388/12/01

کلید واژه: قرآن, freedom, حریت, عبد و حرّ, تیپوسلطان, Holy Quran-Slave & Liberal, Tipu Sultan-Mysore,

چکیده مقاله :

مقالۀ حاضر درباره معنی و مفهوم خاصی است که "حریّت، قرآن، عبد و حّر" را در اشعار و افکار اقبال لاهوری برای خوانندگان گرامی شرح می دهد. کلمات ظاهراً به شکل واژه هایی هستند و لیکن هر کدام، جای خودش موضوعی است و دارای "پیام اقبال"، این پیام اقبال در زمان خودش پیامی بود که برای به دست آوردن استقلال و آزاد کردن کشور از چنگال حکمران انگلیس برای هندیان، به ویژه مسلمانان هند و تشکیل یک کشور جداگانۀ جدید، برای مسلمانان هند به نام "پاکستان" بود. پیام اقبال فقط برای مسلمانان هند نبود، بلکه برای نسل های آینده و نبرد تمامی آزادی خواهان جهان بوده است. در پایان باید گفت که پیام اقبال، در حقیقت همین فرمایشات حضرت امام حسین (ع) و گفته های تیپوسلطان، برای نجات بشریت و ملت ها و نسل های آینده است. اقبال گفته است: در جهان نتوان اگر مردانه زیست همچون مردان جان سپردن زندگی است

چکیده انگلیسی:

The present article describes "The Concept of "Freedom, Holly Quran, Slave & Liberal;” in the thoughts and poems of Iqbal-e- Lahore-ri to the readers. Each word of the above-said itself is a topic indicating Iqbal's message. This was a message at Iqbal's time for the Indian Muslims and Indian people to make India free from the British rulers. The words of Iqbal represent also a message for the coming generations and to all freedom fighters of the world. It should be mentioned that a quoted line of Iqbal’s poetry:     در جـهـان نـتـوان اگر مـردانـه زیسـت    همچون مردان جان سپردن زندگیست -“If  you can not lead a manly life,/ To die like a man is itself life”- contains the famous words of Imam Hussein (Peace Be Upon Him) and Tipu Sultan of Mysore-India.  

منابع و مأخذ:

 – احیای فکر دینی در اسلام، نوشتۀ محمد اقبال لاهوری ترجمه احمد آرام.

2 – اقبال، شاعر شرق (مقاله) به قلم دکتر عبدالحسین زرین کوب در کلیات اقبال لاهوری.

3 – اقبال لاهوری شاعر پارسی گوی پاکستان، تألیف مجتبی مینوی.

4 - دانای راز با مقدمه: دکتر غلامحسین یوسفی، تألیف احمد احمدی، چاپ­خانۀ زوّار – مشهد، تاریخ ثبت 1349 ش.

5 – ذکر جمیل اقبال (مقاله) به قلم محیط طباطبایی در مجله سپید و سیاه، ش مسلسل 671.

6 - شاعر زندگی (مقاله) به قلم : دکتر غلامحسین یوسفی، در کتاب دانای راز.

7 – کلیات اشعار فارسی مولانا اقبال لاهوری با مقدّمه، از انتشارت کتاب­خانۀ سنائی، احمد سروش.

8 – کلیات اقبال لاهوری به همراه اشعار تازه یاب / به کوشش اکبر بهداروند، با مقدمه آیت اله خامنه ای، دکتر زرین کوب، دکتر محمد ریاض، دکتر جاوید اقبال، انتشارت زوّار، چاپ اول، 1382 ش.

9 – مسلمانان در نهضت آزادی هندوستان. تألیف و ترجمه: آﻳﺔ الله سیدعلی خامنه­ای.