محضر مولانا (تأملی در کمّ و کیف سرایش مثنوی)

محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسی

احمد خاتمی ¹ , نیلوفر توکلی ²

1 - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران
2 - دانش آموختة کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشگر.

تاریخ دریافت : 1389/11/30 تاریخ پذیرش : 1390/02/28 تاریخ انتشار : 1390/06/01

کلید واژه: مثنوی, مولوی, Masnavi, Molana, سرایش مثنوی, Composition of Masnavi,

چکیده مقاله :

بررسی و تأمل در مثنوی مولانا جلال‌الدین از ابعاد گوناگون می‌تواند به درک بهتر این کتاب شریف کمک کند. از مهم‌ترین موضوعاتی که از دیرباز دربارة مثنوی مطرح بوده و هست، چگونگی سرایش آن است. آنچه مشهود است این است که مولانا، مثنوی را فی‌البدیهه سروده است امّا کم و کیف آن، آن‌گونه که باید و شاید معلوم نیست. مقالة حاضر می‌کوشد تا با بررسی مثنوی، نکاتی را که می‌تواند به چگونگی شکل‌گیری مثنوی و عوامل سرایش آن کمک کند استخراج و در ذیلِ اوقات، مخاطبان، روش مولانا، حالات مولانا و... مدون نماید.

چکیده انگلیسی:

  Considering and analyzing Molana (Rumi)’s Masnavi through different approaches can be very helpful to understand this great book. The process of composing Masnavi has been always an interesting subject for Molana researchers and scholars. What is obvious is that Molana has written Masnavi intuitively but there is a little known about the quality of the process. The present paper attempts to reveal as much as possible of the process of composing Masnavi by Molana under different titles such as times, addressees, Molana’s method, Molana’s states, and etc.  

منابع و مأخذ:

1. خاتمی، احمد، 1384، ترجمه، تکمله و بررسی احادیث مثنوی، چ اول، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

1. زرین‌کوب، عبدالحسین،‌ 1368، سرّ نی، چ سوم، تهران، علمی.


2. ــــــــــ ،‌ ــــــــــ ، 1370، عبدالحسین، پله‌پله تا ملاقات خدا، تهران، علمی.


3. مولوی، جلال‌الدّین،1366، مثنوی معنوی، به تصحیح رینولد نیکلسون، تهران، مولی.

5. نیکلسون، رینولد الّین، 1378، شرح مثنوی معنوی مولوی، چ اول، تهران، انتشارات علمی، فرهنگی.