بررسی رویای جریره در شاهنامۀ فردوسی، بر پایۀ نظریۀ ناخودآگاهی یونگ و خواب‌گزاری سنتی
محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسی
سیده زهرا صابری نیکو
1
(
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی بندرانزلی
)
کلید واژه: شاهنامه, خواب‌گزاری, جریره, یونگ, ناخودآگاه,
چکیده مقاله :
یکی از موارد مشترک بین ادبیات و روان‌شناسی، مقولۀ رویا و خواب‌گزاری است و مهم‌ترین وجه اشتراک این دو، به‌کارگیری زبانی نمادین در آن‌ها است. روایت رویا در بسیاری از آثار ادبی اقوام و ملل مختلف وجود دارد که در ادامه، گاهی منجر به بحث تعبیر و تفسیر و خواب‌گزاری نیز می‌شود. در شاهنامۀ فردوسی نیز به عنوان یک اثر فاخر در ادبیات حماسی، مشاهده می‌شود که امر خواب‌گزاری، یکی از موارد تکرار شونده در این کتاب است؛ به گونه ای که می‌توان از آن به عنوان یک بن‌مایه یاد کرد. این رویاها از جهت تصاویر و تحقق آن‌ها، چند گونه‌اند: بعضی از این رویاها عینا به وقوع می‌پیوندد، بعضی نیمی نمادین و نیمی حقیقی‌اند و رویاهایی نیز هستند که تماما نمادین‌اند. در این جستار، تعبیر رویای جریره در شاهنامه، از دو منظر خواب‌گزاری سنتی و مباحث ناخوداگاه فردی و جمعی یونگ مورد بررسی قرار گرفته و با تعبیر مدنظر روایت داستانی مقایسه شده است.
There are various narrations of dreams in different historical and literary works from different nations amd tribes which were interpreted by interpreters which turned into reality. What relates dreams to literature is symbolic and portrayal language in a dream again these factors have beem used in interpreting dreams by Jung's analytic-psychologic method. One of the common acpects between literature and psychology is dreams and dream interpretation and the most important equality thing of them is their symbolic language. In the numerous literary and historical works of different nations, there are dreams which have been interpreted by the dream interpreters and have occurred. Shahnameh, as a work, is not empty of this issue, and dream interpretation is one of the repetitive cases in it. These dreams sometimes occur exactly as what the viewer has dreamed, and sometimes are entirely symbolic. In this essay, the interpretation of Jarireh's dream in Shahnameh has been studied from two aspects of traditional interpreting dream and Jung's individual and collective unconscious, and has been compared with the meaning of the story. As a result, in this dream, the symbols have been completely explained and stayed together which in both approaches, the phrase of traditional and psychological exploration lead to an acceptable answer and according to natural process of the story of Shahnameh.
