فرآیند بهسازی در بافت فرسوده شهراردکان با رویکرد برنامه‌ریزی محیط‌زیست

محورهای موضوعی : معماری و شهرسازی

سیدکاظم موسوی ¹ , اخترالسادات موسوی ²

1 - دکتری مدیریت محیط‌زیست، دانشکده منابع‌ طبیعی و محیط‌زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران. *(مسوول مکاتبات)
2 - دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشکده‌ی پژوهش‌های عالی هنر و کارآفرینی، دانشگاه هنر اصفهان، ایران.

تاریخ دریافت : 1395/10/15 تاریخ پذیرش : 1396/03/20 تاریخ انتشار : 1401/01/01

کلید واژه: بهسازی, محیط‌زیست, بافت فرسوده, مدل SWOT,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: امروزه کمتر شهری در جهان وجود دارد که دارای پهنه‌هایی از بافت‌های فرسوده نباشد. در بافت‌های فرسوده وضعیت کالبدی، عملکردی، خدمات و زیر ساخت‌های شهری، اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی بسیار نامطلوب است و با فرسودگی بیشتر کیفیت زندگی افت کرده و لازم است با توجه به شاخص‌های بهبود کیفیت محیط‌زیست با یک برنامه‌ریزی بر مبنای اصول زیست‌محیطی به بهسازی این بافت‌ها همت گمارده شود.روش بررسی: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی پیمایشی است. نحوه جمع‌آوری اطلاعات در بخش معرفی مفاهیم اولیه از روش کتابخانه‌ای و در بخش جمع‌آوری مستندات از مطالعات میدانی(پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده) استفاده شده است. در این پژوهش در ابتدا برای برنامه‌ریزی محیط‌زیست در احیاء و بهسازی بافت‌های فرسوده، معضلات زیست‌محیطی این بافت‌ها شناسایی شده است و در پایان راهبردهای موثر جهت احیاء و بهسازی بافت‌های فرسوده در قالب مدل تحلیلی SWOT تبیین شده است.یافته ها: به طور کلی نتایج تحقیق بیانگر آن است که مشکلات کالبدی و پس از آن، به ترتیب مشکلات زیست‌محیطی، معضلات اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی بیشترین درصد معضلات را به خود اختصاص داده است. همچنین در بررسی ابعاد کالبدی، پایین بودن کیفیت ابنیه، ریزدانگی قطعات و نفوذناپذیری معابر از جمله مهمترین مشکلات بافت مورد مطالعه بوده است.بحث و نتیجه گیری: براساس تحلیل‌های نهایی در این پژوهش، راهبردهای اساسی در راستای بهره‌برداری از نقاط قوت، فرصت‌ها، به‌منظورکاهش ضعف‌ها و تهدیدات در قالب راهبردهای رهگشای مدل SWOT برای بهسازی بافت فرسوده مرکزی شهر اردکان آورده شده است.

چکیده انگلیسی:

Background and Objective: There are few cities in today’s world where there is no worn-out texture. The physical, functional and service providing as well as urban, social, economic and environmental status of worn-out infrastructures is really undesirable. With the growing decay, the quality of life has also declined and it is necessary to improve the condition of these textures by an environmentally-based plan and according to the indexes of Rehabilitation the quality of the environment.Material and Methodology: The current study is a practical one in terms of purpose, and regarding the method, it is descriptive-survey. In the basic concepts introduction section, the method of gathering data is library method, and in the part about documentation collecting, field studies (questionnaire, interview and observation) were done. At first, the environmental problems of worn-out textures have been identified for the aim of planning for their revival and in the end, some strategies for improving and reviving the worn-out textures are introduced.Findings: the results of the study show that physical problems and then environmental, social, economic and management ones in order comprise the main portion of problems. Also, in studying the physical aspects, it was noticed that the low quality of the buildings, superfineness of the pieces and impenetrability of passageways are among the most important problems of the studied texture.Discussion and Conclusion: Based on the final analyses, some strategies for the purpose of strengthening the positive points and opportunities and also eliminating the weaknesses were provided in the form of SWOT models to improve the worn-out texture at the center of Ardakan.

منابع و مأخذ:

1. Saraei, M. H., & Mohrehkesh, S. (2015). Assessment of Exhaustion Rate for Tissue Quarters of Zone 3 in the City of Isfahan and Residents Participation Status in the Ordering Process. Spatial Planning, 5(3), 63-84. (In Persian)


2. Kalantari Khalil Abad, D., Pourahmad, D., Mousavi, S., Shiripour, M. (2017). Strategic Planning of Improvement and Renewal of Urban Old Textures Case Study: Qiam and Kowsar Neighborhood, District No. 12 Tehran. Geography and Territorial Spatial Arrangement, 7(22), 207-226. (In Persian)


3. Ahmadi, B., Afrouz, M., & Mohammad Hashemi, S. (2015). Applying Environmental Design Approach (CPTED) to Improve Security in Urban Worn Out Texture: Case Study: Urmia Downtown, Iran. Journal of Civil Engineering and Urbanism, 5(2), 94-101.


4. Khademi, A., jokar sarhanmgi, I. (2018). Comparative Study of Quality of Life in The Worn out Texture and Amol City. Geography and Territorial Spatial Arrangement, 8(29), 159-178. (In Persian)


5. Ghane, M., Arvin, M., Maleki, S. (2020). Measuring the Capacity to Utilize Urban Development Stimulants in Regeneration of distressed urban fabric (Case study: Shahjogh neighborhood of Semnan). Geography and Territorial Spatial Arrangement, 10(34), 1-22. (In Persian)


6. Sedaghat Rostami, K., Etemad, G., Bidram, R., Molaz, J. (2011). Drawing up some indexes to recognizing blighted fabrics. Spatial Planning, 1(1), 103-120. . (In persian)


7. Gorji, M., Khademalhosseini, A., Azani, M., Saberi, H. (2021). An Investigation of Social Resilience of Old Urban Fabric with the Use of PLS Structural Equations (Case Study: District 3 of Isfahan City). Spatial Planning, 11(3), 145-166. (In Persian)


8. Mohseni fard Naghani, M., Masnavi, M., zebardast, L. (2019). Ecological Reclamation of Distressed Urban Fabric through Open and Green Space Networks to Enhance the Urban Vitality Based on Graph Theory and Gravity Models (Case of District 9, Tehran). Journal of Environmental Studies, 45(3), 525- (In Persian)


9. Alimardani, M., Vaezi, M. (2019). Surveying the Level of Quality and Identity of Islaamshar Urban Sight from the Citizens’ Viewpoint. Journal of Environmental Science and Technology, 21(1), 183-200. (In Persian)


10. Masnavi, M., Salehi, E., Baghbani, M. (2015). Environmental Rehabilitation of Urban Distressed areas for improving the Quality of open and green spaces through integrating Brownfields into the green infrastructure systems in the framework of sustainable. Journal of Environmental Studies, 41(2), 483-498. (In Persian)


11. Rafiee, V., vahidzadegan, F., abdollahi, R. (2019). Natural-Historical Landscape Regeneration of Urban Green Infrastructures based on AWOP and Gravity Models (Case study: District 3, Isfahan). Journal of Environmental Studies, 45(3), 453-469. (In Persian)


12. Shobeiri, S. M., & Ghorbani, N. (2014). Evaluating worn tissue repair-experts’ awareness of environmental issues. (In Persian)


13. Amanpoor, S., Hosseini Amini, H., & Ebadi, H. (2019). Explaining Strategic Crisis Management with Urban Resilience Approach (Case Study: The Worn-out Texture of Ahvaz City). Journal of Geography and Environmental Hazards, 8(2), 183-209. (In Persian)


14. Kalantari, K. H., & Aghasafari, A. (2009). Approaches to The Restoration Of The Historical Context Of Ardakan By Ahp Technique. (In Persian)


15. Iran Statistics Center, (2016). General population and housing census of Ardakan city.


16. Kajanus, Miika, Kangas, Jyrki, Kurttila, Mikko (2004). The use of value focused thinking and the A’WOT hybrid method in tourism management, Journal of Tourism Management, Vol 25, pp 499–506.


17. Hatefi, S. M. (2018). Strategic planning of urban transportation system based on sustainable development dimensions using an integrated SWOT and fuzzy COPRAS approach. Global Journal of Environmental Science and Management, 4(1), 99-112.


18. Ramaloo, P., Siwar, C., Liong, C. Y., & Isahak, A. (2018). Identification of strategies for urban agriculture development: A SWOT analysis. Planning Malaysia, 16.


19. Olgun, R., & Yilmaz, T. (2019). A'wot method in determination of sustainable strategic objectives towards open green areas in the medium sized cities: The case of Nigde, Turkey. Fresenius Environmental Bulletin, 28(7), 5188-5194.


20. Gao, Chang-Yuan and Peng, Ding-Hong (2011). Consolidating SWOT analysis with nonhomogeneous uncertain preference information, Journal of Knowledge-Based Systems, Vol 24, pp 796–808.


21. Gorener, Ali, Toker, Kerem, Ulucay, Korkmaz (2012). Application of Combined SWOT and AHP: A Case Study for a Manufacturing Firm, Journal of Procedia - Social and Behavioral Sciences, Vol 58, pp 1525 – 1534.