اثرات فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تولید ناخالص داخلی در ایران و مجموعه کشورهای حوزه خلیج فارس

محورهای موضوعی : اقتصاد کاربردی

اسماعیل سرآمد قرانقیه ¹ (دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر)
فرید عسکری ² (استادیار گروه اقتصاد، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران.)
فرزانه خلیلی ³ (استادیار گروه اقتصاد، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران.)
عبدالرحیم هاشمی دیزج ⁴ (استادیار، گروه اقتصاد، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.)

تاریخ دریافت : 1402/06/14 تاریخ پذیرش : 1402/08/03 تاریخ انتشار : 1402/09/01

کلید واژه: گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM), اقتصاد مقاومتی, فناوری اطلاعات و ارتباطات, خود توضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL),

چکیده مقاله :

هدف: اخیراً نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) به‌عنوان یکی از نیروهای محرکه رشد اقتصادی موردتوجه اقتصاددانان قرار گرفته است. لذا هدف از این مقاله، بررسی تأثیر شاخص‌های ICT بر تولید ناخالص داخلی در دو نمونه ایران و کشورهای حوزه خلیج ‌فارس است.روش: این تحقیق با استفاده از رویکرد خود توضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL) برای نمونه ایران و گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) برای نمونه کشورهای حاشیه خلیج‌فارس انجام شد.یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد تأثیر واردات و صادرات کالا و خدمات ICT در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس در کوتاه‌مدت و بلندمدت مثبت و معنادار است. تأثیر این شاخص برای ایران در کوتاه‌مدت بی‌معنا به دست آمد. شاخص‌های دولت الکترونیک و تعداد کاربران اینترنت در هر دو نمونه تحقیق هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت مثبت و معنادار به دست آمد. همچنین تأثیر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و دولتی در ICT در کوتاه‌مدت و بلندمدت بر تولید ناخالص داخلی در ایران تأثیرگذار به دست آمد؛ اما این تأثیر در کوتاه‌مدت در نمونه کشورهای حاشیه خلیج‌فارس بی‌معنا شد. تأثیر سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در ایران هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت مثبت و معنادار به دست آمد.نتیجه‌گیری: شاخص‌های ICT در بلندمدت منجر به تولید ناخالص داخلی می‌شود و اقتصاد مقاومتی عاملی اثرگذار بر تولید ناخالص داخلی در حوزه ICT است.