ارزیابی تاثیر گردشگری هوشمند بر تجربه گردشگران (مطالعه موردی: پارک ائل گلی تبریز)
محورهای موضوعی : مربوط به گردشگری
سعید امانپور
1
,
مجید گودرزی
2
,
زهرا سلطانی
3
,
ابتسام آل بوبالدی
4
1 - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2 - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
3 - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
4 - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
کلید واژه: گردشگری هوشمند, تجربه گردشگران, پارک ائلی گلی تبریز , مدل ISM و ANP.,
چکیده مقاله :
امروزه توسعه سریع فناوری، هوشمندی را به همه سازمان‌ها و جوامع معرفی کرده است. مفهوم گردشگری هوشمند تلفیقی از فناوری اطلاعات و ارتباطات با صنعت گردشگری برای پاسخگویی به نیازها و خواسته‌های فردی گردشگران قبل، حین و بعد از سفر است که می‌تواند، سطح رقابت‌پذیری مقصدها را افزایش دهد. گردشگری هوشمند، بهبود کارایی مدیریت منابع، به حداکثر رساندن رقابت و افزایش پایداری از طریق استفاده از نوآوری‌ها و روش‌های فناور است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی تأثیر گردشگری هوشمند بر تجربه گردشگران (پارک ائلی گلی تبریز) میباشد. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش انجام، توصیفی– تحلیلی میباشد. در این پژوهش از مدل ISM و ANP برای تحلیل پژوهش استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد. با استفاده از مدل‌های ISM و ANP، عوامل کلیدی مؤثر بر تجربه گردشگری هوشمند، از جمله دسترسی به اطلاعات، امکانات دیجیتال، خدمات شخصی‌سازی شده و زیرساخت‌های هوشمند، شناسایی و اولویت‌بندی شده‌اند. نتایج نشان می‌دهد که وجود زیرساخت‌های هوشمند و دسترسی به اطلاعات به‌صورت آنلاین، نقش کلیدی در ارتقای تجربه گردشگران دارند. این پژوهش با ارائه یک مدل عملیاتی، راهکارهایی برای بهبود تجربه گردشگری در پارک ائل گلی و سایر فضاهای مشابه ارائه می‌دهد و نشان می‌دهد که چگونه گردشگری هوشمند می‌تواند تجربه گردشگران را بهبود بخشد. مطالعه موردی پارک ائل گلی، نمونه‌ای از پیاده‌سازی فناوری‌های نوین در حوزه گردشگری است.
The rapid advancement of technology has introduced the concept of “smartness” to organizations and communities worldwide. Smart tourism represents the integration of information and communication technologies (ICT) with the tourism industry to address the individual needs and preferences of tourists before, during, and after their trips. This integration enhances destination competitiveness by improving resource management, maximizing efficiency, and promoting sustainability through technology-driven innovation. This study aims to evaluate the impact of smart tourism on tourist experiences, using El Goli Park in Tabriz as a case study. The research is applied in purpose and descriptive–analytical in method. Data were analyzed using Interpretive Structural Modeling (ISM) and the Analytic Network Process (ANP). Findings reveal that access to information, digital facilities, personalized services, and smart infrastructure are key factors influencing smart tourism experiences. The presence of smart infrastructure and online access to information play a pivotal role in enhancing tourists’ experiences. By presenting an operational model, the study provides practical strategies for improving the tourism experience in El Goli Park and similar destinations, demonstrating how smart technologies can significantly enrich visitors’ overall experiences.
1- ایرانی، حمید رضا، اسماعیلی مهیاری، مصطفی، نورمندی پور، وحید، (1400)، مرور کتاب سنجی بر پژوهش‌های گردشگری هوشمند، فصلنامه گردشگری و اوغات فراغت، دوره 6، شماره 12.
2- تیموری، ایرج، قلی زاده، یاسر، حیدری چیانه، رحیم، (1402)، تحلیلی بر مقالات گردشگری هوشمند در ایران، نشریه فضای شهری و حیات اجتماعی، سال 2، شماره 7.
3- حافظ رضا زاده، معصومه، امیری، سید جواد، شیبانی، زهره، (1403)، بررسی وضعیت گردشگری هوشمند در شهر چابهار، فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی، سال سیزدهم، شماره پنجاه و یک.
4- خانی، ناصر، آبیلی، مریم، گندمکار، امیر، بهرامی، مژگان، (1401)، ایجاد امنیت هوشمند در مقصد گردشگر جهت توسعه گردشگری (مطالعه موردی: بندر شانگهای)، فصلنامه چشم‌انداز شهرهای آینده، دوره سوم، شماره سوم.
5- خرازی محمدوندی آذر، زهرا، زنگوئی، فرنوش، صالحی صدقیانی، جمشید، (1399)، شناسایی مولفه‌های هوشمندسازی صنعت گردشگری در ایران، نشریه علمی مطالعات مدیریت کسب و کار هوشمند، سال هشتم، شماره 32.
6- ذوالفقاری، مجتبی، حشمت نژاد، احمد، (1400)، فن‌آوری‌های نوین و هوشمند در صنعت گردشگری، چالش‌ها و فرصت‌ها، سومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، گردشگری و تکنولوژی.
7- رجب زاده قطری، علی، شفیعی، ساناز، حسن زاده، علیرضا، جهانیان، سعید، (1399)، مقاصد گردشگری هوشمند: مرور سیستماتیک تحقیقات با استفاده از رویکرد قیف پارادایم، فصلنامه علمی مطالعات مدیریت گردشگری، سال پانزدهم، شماره 49.
8- زینالی عظیم، علی، بابازاده اسکوئی، سولماز، (1401)، تحلیلی بر ایجاد شهر هوشمند قابل زندگی در شهر تبریز، فصلنامه اقتصاد و برنامه‌ریزی شهری، دوره 3، شماره 4.
9- سلطانی فر و همکاران، (1402)، ارائه مدل گردشگری هوشمند با عاملیت رسانه‌های اجتماعی (مورد کاوی: همدان)، فصلنامه گردشگری و اوقات فراغت، دوره 8، شماره 16.
10- شیرمحمدی، یزدان، قوسی یان، حمیده، (1403)، بررسی اثرات استفاده از خدمات هوشمند بر نوع تجربه گردشگران در فضای شهری (مورد مطالعه: شهر تهران)، فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری، سال سیزدهم، شماره 50.
11- ضرغام بروجنی، حمید، صدیق بازکیا گوراب، مهسا، (1404)، تبیین مدل مقصد هوشمند گردشگری (مطالعه موردی: شرکت‌های گردشگری شهر تهران)، دو فصلنامه مدیریت گردشگری عصر هوشمند، دوره دوم، شماره اول.
12- علیقلی، منصوره، دشت لعلی، زهرا، نوربخش، سید کامران، (1399)، ارائه الگوی کاربردی گردشگری هوشمند در مناطق شهری مطالعه موردی: شهر اصفهان، فصلنامه گردشگری شهری، دوره 7، شماره 2.
13- غفوریان، مهسا، (1402)، راهبردهای تحقق گردشگری هوشمند در شهر مشهد با رویکرد سناریونویسی، فصلنامه آینده پژوهی شهری، دوره 3، شماره 1.
14- کرمی، اسلام، بصیری، مصطفی، زینالی عظیم، علی، (1400)، تحلیل دلبستگی به مکان و متغیرهای وابسته به آن در مکان‌های سوم شهری (نمونه موردی: پارک ائل گلی تبریز)، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، دوره 9، شماره 3.
15- کنجکاو منفرد، امیر رضا، رئیسی سرتشنیزی، حسینی، الهه، (1401)، تأثیر عوامل منتخب فناوری‌های گردشگری هوشمند بر رضایت از استفاده از فناوری در سفر (مورد مطالعه: گردشگران شهر یزد)، دو فصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری، سال دهم، شماره نوزدهم.
16- مهاجر مشهدی، کرامت، (1403)، تجارب گردشگری هوشمند: مفاهیم، ابعاد اصلی و راهبردهای تحقیقاتی، هفتمین کنگره ملی در علوم انسانی.
17- میرابی، وحید رضا، بهرام خو، رسول، کریم زند، مهدی، شاهرودی، مهدی، (1402)، ارائه الگوی برند آفرینی به منظور توسعه آموزش گردشگری هوشمند، فصلنامه‌ی مرکز مطالعات و توسعه‌ی آموزش علوم پزشکی، سال چهاردهم، شماره 0.
18- نصیری یزدی، علی اصغر، (1402)، تجربه گردشگری هوشمند: کاربرد هوش مصنوعی و فناوری اطلاعات در بهبود تجربه گردشگران، هفتمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، گردشگری و تکنولوژی.
19- نکوئی زاده، مریم، کاوه، خدیجه، علیمحمدلو، مسلم، (1403)، شناسایی عوامل مؤثر بر پیاده سازی اینترنت اشیاء برای هوشمندسازی مقاصد گردشگری با رویکرد آینده‌‌پژوهی (مورد مطالعه: استان فارس)، فصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری، سال دوازدهم، شماره بیست و پنجم.
20- Aranda, C, Fernandez, S & Manzano, B (2021), Tourism research after COVID-19 outbreak: Sustainable Cities and Society.
21- Barr, S. et al (2021). Smart cities and behavioural change :(Un) sustainable mobilities in the neo-liberal city. Geoforum. 125, 140-149.
22- Başer, G. , Doğan, O. , & Al-Turjman, F. (2019). Smart Tourism Destination in Smart Cities Paradigm: A Model for Antalya. In: Al-Turjman, F. (eds) Artificial Intelligence in IoT. Transactions on Computational Science and Computational Intelligence. 63–83. Springer, Cham.
23- Buhalis, D. , O’Connor, P. , & Leung, R. (2023). Smart hospitality: from smart cities and smart tourism towards agile business ecosystems in networked destinations. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 351, 369-393.
24- Chou, Y. C. , Sun, C. C. , & Yen, H. Y. (2012). Evaluating the criteria for human resource for science and technology (HRST) based on an integrated fuzzy AHP and fuzzy DEMATEL approach. Applied Soft Computing, 12(1), 64-71.
25- El Archi, Y. , Benbba, B. , Nizamatdinova, Z. , Issakov, Y. , Vargáné, G. I. , & Dávid, L. D. (2023). Systematic Literature Review Analysing Smart Tourism Destinations in Context of Sustainable Development: Current Applications and Future Directions. Sustainability, 15(6), 5086.
26- Femenia-Serra, F. & Neuhofer, B. & Ivars-Baidal, J. A. (2019) Towards a conceptualisation of smart tourists and their role within the smart destination scenario, The Service Industries Journal, Vol. 39, No. 2, pp. 109-133.
27- Govindan, K. , Palaniappan, M. , Zhu, Q. and Kannan, D. , 2012. Analysis of third party reverse logistics provider using interpretive structural modeling. International Journal of Production Economics, 140(1), pp. 204-211.
28- Hsieh, T. Y. , Lu, S. T. and Tzeng, G. H. , (2004). Fuzzy MCDM approach for planning and design tenders selection in public office buildings. International journal of project management, 22(7), pp. 573-584.
29- Huang, C. D. , Goo, J. , Nam, K. , & Yoo, C. W. (2017). Smart tourism technologies in travel planning: The role of exploration and exploitation. Information & Management, 54(6), 757- 770.
30- Ionescu, A. & Aurelian Sarbu, F. (2024). Exploring Impact of Smart Technologies on the Tourism Industry.
31- Ishtiaq, M. (2019). Book Review Creswell, JW (2019). Research Design: Qualitative, Quantitative and Mixed Methods Approaches. Thousand Oaks, CA: Sage. English Language Teaching, 12(5), 40.
32- Kontogianni, A. , & Alepis, E. (2020). Smart tourism: State of the art and literature review for the last six years. Array, 6, 100020.
33- Lee, P. , Hunter, W. C. , & Chung, N. (2020). Smart Tourism City: Developments and Transformations. Sustainability, 12(10), 3958.
34- Lee, Pam, Cannon Hunter, William, Chung, Namho. 2020. Smart Tourism City: Developments and Transformations, Sustainability 2020, 12, 3958; doi:10. 3390/su12103958.
35- Petit, E. P. (2022). Smart City Technologies plus Nature-Based Solutions: viable and valuable resources for urban resilience. In Smart Cities Policies and Financing. (pp. 377-398). Elsevier.
36- Shafiee, S. , Rajabzadeh, G. A. , Hasanzadeh, A. , & Jahanyan, S. (2018). Studying The Effect Of It On Sustainable Development Of Tourism Destinations Toward Developing Smart Tourism Destinations (Based On The Meta Synthetize Approach).
37- Wang, X. , Li, X. , Zhen, F. & Zhang, J. 2021. How smart is your tourist attraction? Measuring tourist preferences of smart tourism attractions via a FCEM-AHP and IPA approach. Tourism Management, No. 54, P. 309-320.
38- Yoo, C. W. , Goo, J. , Huang, C. D. , Nam, K. , & Woo, M. (2017). Improving travel decision support satisfaction with smart tourism technologies: A framework of tourist elaboration likelihood and self-efficacy. Technological Forecasting and Social Change, 123, 330-341.
