ارتقاء تعامل والدین و فرزندان با استفاده از آموزش روش های نوین فرزند پروری

محورهای موضوعی : روش ها و مدل های روانشناختی

محسن شکوهی یکتا ¹ (دانشیار دانشگاه تهران)
سعید اکبری زردخانه ² (دانشجوی دکتری سنجش و اندازه گیری دانشگاه علامه طباطبایی)
اکرم پرند ³ (پژوهشگر فوق دکتری روان شناسی و آموزش کودکان استثنائی دانشگاه تهران)
فاطمه پوران فاطمه پوران ⁴ (کارشناس ارشد روان شناسی بالینی کودک)

تاریخ دریافت : 1392/06/24 تاریخ پذیرش : 1392/06/24 تاریخ انتشار : 1391/10/01

کلید واژه: حل مسئله, آموزش والدین, شیوه های تربیتی, رابطه والد- کودک,

چکیده مقاله :

خانواده اولین و مهم­ترین نظام ارتباطی برای کودکان به شمار می­رود و استفاده از شیوه­های مناسب حل­مسئله در این محیط می­تواند تاثیر قابل توجهی بر رشد روانی و اجتماعی کودکان داشته باشد. این پژوهش، با هدف بررسی اثربخشی آموزش حل مسئله به والدین بر شیوه­های تربیتی و تعاملی آنها با فرزندان­شان انجام شده است. روش پژوهش نیمه­آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس­آزمون تک‌گروهی است. گروه نمونه شامل 28 نفر از مادران دانش­آموزان پیش­دبستانی و دبستانی مدارس غیر­انتفاعی شهر تهران بوده است که با روش نمونه­گیری در دسترس، انتخاب شده بودند. مادران در کارگاه­های آموزش تربیت فرزندان با روش حل­مسئله شرکت کردند که هفته­ای یک بار در 9 جلسه 2 ساعته برگزار شدند. قبل از شروع و بعد از اتمام هر کارگاه، والدین پرسش­نامه­روش­های تربیتی والدین و سیاهه رابطه والد- کودک را تکمیل کردند. یافته­های حاصل از تحلیل اندازه­گیری­های مکرر نشان داد شرکت در کارگاه آموزش روش تربیتی مبتنی بر حل­مسئله به افزایش میانگین روش تعامل بر اساس حل­مساله و کاهش میانگین روش تنبیه و توبیخ در پرسش­نامه روش­های تربیتی والدین منجر شده است. داده­های حاصل از سیاهه رابطه والد- کودک نیز نشانگر افزایش میانگین ایجاد محدودیت می­باشد. آموزش مهارت حل­مسئله به والدین می­تواند باعث افزایش به­کارگیری سبک تربیتی مبتنی بر حل­مسئله و کنترل کودکان به­وسیله والدین از راه ایجاد قانونمندی در خانواده شود.

چکیده انگلیسی:

Family is the first and the most important communicative system for children; therefore, using appropriate parenting methods could have considerable effects on the psychological and social development of children. This study investigated the effectiveness of problem solving training on parent's interactive style with their children. This research used pseudo- experimental method, single group with pre & post tests design, on 28 subjects selected via available sampling procedure from mothers of elementary students in the city of Tehran. Mothers participated in the problem solving training workshops held for 9 sessions once a week, 2-hours each. Parents completed two instruments of Parenting Style and Parent-Child Relationship Inventory before and after the workshop. Results of the repeated measure analysis of variance indicated that participation in the problem solving workshop increased the mean of problem solving subscale and reduced the punishment subscale of the Parenting Style Questionnaire. Data obtained from the Parent- Child Relationship Inventory showed a significant increase in the mean of Limit Setting subscale. Problem solving skills training for parents can increase the use of problem solving strategies as a parenting style and may control children in the family through the rule setting