نقش استراتژیهای توسعه شهری CDS در ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی با تلفیق مدلهایANP و SWOT (مطالعه موردی: شهرک بهار شیراز)
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ایمحمدرضا رضایی 1 , ببراز کریمی 2
1 - استادیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
2 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران
کلید واژه: سکونتگاههای غیررسمی, ANP, استراتژیهای ساماندهی, کلان شهر شیراز,
چکیده مقاله :
اسکان غیررسمی نمودی از روند رو به رشد نابرابریهای فضایی در شهرهاست، که ناشی از رشد سریع و نامتعادل شهرها میباشد و پیامدهای نامطلوب اقتصادی، اجتماعی، کالبدی را به همراه دارد. استراتژیهای توسعه شهر از دیدگاههای جدید و تأثیرگذار در بهبود روند برنامهریزی سکونتگاههای غیررسمی میباشد. مهمترین هدف تحقیق بررسی شرایط و مشکلات سکونتگاههای غیررسمی شهرک بهار شیراز با رویکرد CDS در جهت ساماندهی شرایط آنهاست، و با بررسی شاخصهای کالبدی، اجتماعی- اقتصادی، زیستمحیطی و برخورداری از خدمات اساسی به تحلیل سکونتگاه غیررسمی شهرک بهار شیراز میپردازد. پژوهش حاضر با ماهیت کاربردی و روش تحقیق ترکیبی (پیمایش و توصیفی- تحلیلی) به بررسی نقش استراتژیهای توسعه شهری در ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی با تلفیق مدلهای ANP و SWOT در شهرک بهار شیراز میپردازد. جامعه آماری متخصصان و مدیران شهری شیراز می باشد، حجم نمونه 100 نفر برآورد شد و از طریق روش نمونهگیری چند مرحلهای شناسایی و پرسشنامههای تحقیق تکمیل گردید، سپس با استفاده از مدل تحلیل شبکه و از طریق نرمافزار تصمیمگیری چندمعیاره SuperDecisons اوزان هر یک از استراتژیهای ساماندهی مسکن در سکونتگاه غیررسمی شهرک بهار به دست آمد و همه معیارها با توجه به هدف بهبود وضعیت ساکنان شهرک بهار نیز به ترتیب مشخص گردید. نتایج تحقیق نشان میدهد که بخش عمده سکونتگاه غیررسمی شهرک بهار ناشی از مهاجرتهای روستا -شهری است که از احساس تعلق شهروندی پایینی برخوردار بوده و برای سکونتگاه غیررسمی شهرک بهار شیراز، ایجاد اشتغال ساکنین و بهبود کیفیت مصالح و ساخت و سازها با 86/22 درصد اهمیت، استراتژی برتر، حکمروایی خوب محلی با1/18 درصد استراتژی دوم و بهبود و افزایش کیفیت خدمات با 12درصد در اولویت سوم استراتژی قرار دارد.
Informal settlement is a manifestation of growing process of spatial disparities in urban districts, which is the result of rapid and imbalanced growth of towns leading to adverse implication for economic, social and frame consequences. Urban development strategies are new and effective viewpoints for improving the planning process of the informal settlements.The most important purpose of this research is to study the conditions and problems of informal settlements of Bahar town in Shiraz. It has SDS approach to organize their conditions. By considering physical, social-economic, environmental indices and having basic services, this research analyses the informal settlements in Bahar town. This aim of this applied research with compound methodology (scaling and descriptive-analytical) refers to study the role of urban development strategies in organizing informal settlements by combining SWOT and ANP models in Bahar town of Shiraz. Statistical society of this research is professionals and managers in Shiraz. The sample size was 100 respondents identified through multi-stage sampling. Research questionnaires were completed. Then, using network analysis and multi-criteria decision-making software (Super Decisons) for obtaining the weights of each strategy related to organize housing in informal settlements of Bahar town. All criteria were specified by attention to the purpose of improving the settler’s situations. The results show that the main part of informal settlement of Bahar town arises from rural-urban migrations which have poor sense of citizenship. Three strategies were considered for overcoming this informal settlement (Bahar town in Shiraz): the superior strategy is creating job for residents, improving the quality of materials and constructions with the importance of %22/86, the second strategy is good local governance with the importance of %18/1, and the third strategy is improving and increasing the quality of services with the importance of %12.
