بررسی پایداری عملکرد 28 ژنوتیپ گندم نان در مناطق گرمسیری ایران با استفاده از دو مدل AMMI و GGE
محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعیمهران خاکی 1 , مهدی چنگیزی 2 , محسن اسماعیل زاده مقدم 3 , شهاب خاقانی 4 , مسعود گماریان 5
1 - گروه اصلاح نباتات، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران
2 - گروه اصلاح نباتات، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران mchangizi47@gmail.com
3 - موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
4 - گروه اصلاح نباتات، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران
5 - گروه اصلاح نباتات، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی
کلید واژه:
چکیده مقاله :
اثر متقابل ژنوتیپ و محیط یکی از مهم ترین مباحث و چالش های پژوهشگران اصلاح نباتات می باشد. این پژوهش برای بررسی پایداری عملکرد بیست و هشت ژنوتیپ گندم نان (Triticum aestivum)، در شش مکان مختلف و در دو سال متوالی (95-94 و 96-95)، انجام شد. این آزمایش به صورت طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس مرکب، اثرات متقابل دو جانبه ژنوتیپ × سال و سال × مکان و اثرات سه جانبه ژنوتیپ × سال × مکان در سطح یک درصد، معنی دار گردید. تجزیه پایداری عملکرد با استفاده از روش های پارامتری چند متغیره (AMMI و GGE biplot) انجام گردید. اثر اصلی ژنوتیپ و محیط در نتایج تجزیه AMMI در سطح یک درصد معنی دار شدند. از دو مولفه اصلی PC1 و PC2 برای رسم بای پلات استفاده گردید. بر اساس پارامترهای تجزیه پایداری مدل AMMI، ژنوتیپ های 25،16،27 و 6 به عنوان ژنوتیپ های پایدار انتخاب شدند. بر اساس نتایج تجزیه گرافیکی، اثر متقابل ژنوتیپ × محیط با استفاده از GGE biplot ژنوتیپ های 15،14،17،18 و 20 به عنوان ژنوتیپ های پایدار معرفی شدند که مکان زابل متفاوت از مکان های دیگر نشان داده شده اند.
Interaction of genotype and environment is one of the most important topics and challenges of plant breeding for researchers. This research was performed on twenty-eight bread wheat (Triticum aestivum) genotypes in six different environments in two consecutive years for investigation of performance stability in 2015-2016 and 2016-2017. The experiment was conducted as a randomized complete block design with four replications. Performance and stability analysis has performed by using multivariate parametric methods (AMMI and GGE biplot). The main effect of genotype and environment on the results of AMMI analysis was significant at the 1% level. The main components of PC1 and PC2 have used for biplot. Based on parameters of AMMI model stability analysis, genotypes 25, 16, 6 and 27 were selected as stable genotypes. Based on the results of graphical analysis of genotype interactions × environment using GGE-biplot, genotypes 18, 17, 14, 15 and 20 was selected as stable genotypes, where the location of Zabul has been shown to be different from the other sites.
_||_