حماسه و پایداری یکی از خصایص غزل‌های سیمین بهبهانی

محورهای موضوعی : فصلنامه بهارستان سخن

جعفر محمدی ¹ , آرش مشفقی ²

1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.

تاریخ دریافت : 1395/06/04 تاریخ پذیرش : 1395/11/02 تاریخ انتشار : 1397/03/01

کلید واژه: پایداری, حماسه, جنگ, غزل, کلید واژه‌ها: بهبهانی, وقایع انقلاب,

چکیده مقاله :

چکیده از آن جایی که یکی از مهم‌ّترین رسالت های شاعر در دوران جنگ و بیداد، ایستادگی و مقاومت در مقابل زشتی و پلشتی است، کمتر شاعری را می توان یافت که در چنین دورانی زیسته باشد امّا در زمینة ادبیّات پایداری، نوشته ای از خود به یادگار نگذاشته باشد. سرشت انسان، بدی را برنمی تابد، از این رو ناسازگاری اش با بیداد و جور و ستم، به اشکال مختلفی بروز می یابد. جنبش‌های انقلابی در سال های 56 و 57، زمینه را تا حدّی برای صراحت و روشنگری در گفتار نویسندگان و شاعران ایرانی میسّر ساخت. سیمین بهبهانی یکی از غزل سرایان معاصری است که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، حوادثی را که به طور مستقیم در شکل گیری انقلاب اسلامی ایران و به پیروزی رسیدن آن تأثیر مهمّی داشته، به صراحت بیان نموده است. او در بحبوحة به وقوع پیوستن انقلاب اسلامی ایران، غزل هایش را آیینه حوادث و وقایع روز قرار داده است. بهبهانی پس از انقلاب نیز به بیان موضوعاتی دیگر در زمینه ادبیّات پایداری پرداخته است که در این پژوهش اهمّ شاخص‌های ادبیّات پایداری در غزل های سیمین بهبهانی، در زمان پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، پس از پیروزی آن و زمان وقوع جنگ ایران و عراق مورد بررسی و تحقیق قرار خواهد گرفت.

چکیده انگلیسی:

Abstract         Since resistance against ugliness and darkness imposes an obligation on poets during the war and oppression time, few ones can be named in these eras who have not shared their works in the field of resistance literature. Human nature does not tolerate evil; therefore, civil disobedience to tyranny and oppression arises in different forms. Revolutionary movements from 1978 to 1979 to some extent made openness and enlightenment speech possible for Iranian poets . Simin Behbahani is one of the contemporary ghazal poets who before the Islamic revolution explicitly stated the events that had significant impact on the formation of the revolution. Her Ghazals reflected the events of the day. Following that, Behbahani reflected other topics in the field of resistance literature and in this research the most important indicators of resistance literature in Simin Behbahani's ghazals during and post revolution periods, an during Iran and Iraq war, will be discussed.

منابع و مأخذ:

• اقدسی، مجیدرضا، (1391)، انقلاب اسلامی ایران از دی 1356 تا بهمن 1357، تهران، مؤسّسة فرهنگی هنری و انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ دوم.


• آرکی دی، نیکی، (1385)، ریشه های انقلاب ایران، عبدالرّحیم گواهی، تهران، نشر علم، چاپ ششم.


• بهبهانی، سیمین، (1362)، شعر «دوباره می سازمت، وطن»، تهران، نشر زوّار.


• _________، (1379)، یکی مثل اینکه، تهران، نشر البرز، چاپ اوّل.


• _________، (1384)، مجموعه اشعار، تهران، انتشارات نگاه.


• _________، (1385)، مجموعه اشعار، تهران، انتشارات نگاه.


• تندروصالح، شاهرخ، (1382)، ادبیّات جنگ و موج نو، تهران، فرهنگ سرای پایداری.


• دهباشی، علی، (1383)، زنی با دامنی شعر، تهران، مؤسسه انتشارات نگاه.


• دهخدا، علی اکبر، (1334)، لغت نامه، تهران، مؤسّسة لغت نامة دهخدا.


• رادفر، ابولقاسم، (1373)، «دگرگونی‌ها و ویژگی­های ادبیّات انقلاب اسلامی در یک نگاه»، مجموعه مقاله‌های سمینار بررسی ادبیّات انقلاب اسلامی.


• ربانی، جعفر، (1377)، دفاع مقدّس در کتاب های درسی دانش آموزان ، تهران، نامة‌پژوهشی (فصل نامه) شماره 9، سال 9، صص: 233 –


• رستگار، منصور، (1372)، انواع شعر فارسی، شیراز، انتشارات نوید.


• سیاهپوش، حمید، (1376)، باغ تنهایی، تهران، انتشارات نگاه.


• شاملو، احمد، (1377)، دربارة هنر و ادبیّات، به کوشش ناصر حریری، بابل، انتشارات آویشن.


• شکری، غالی، (1366)، ادب مقاومـت، ترجمة محمّدحسیـن روحانی، تهـران، انتشارات نشر نو.