سازوکارهای حاکم بر کاربست داوری آنلاین (برخط) با رویکردی به اسناد فراملی تجاری
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات میان رشته ای فقه
مهدی ناظمی زاده
1
(پژوهشگر دورۀ دکتری حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد.mlawyer1382@gmail.com)
محمد شمعی
2
(دانش آموخته دکتری حقوق عمومی و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی. (نویسنده مسئول):
shamei_shamei@yahoo.com)
کلید واژه: اختلاف, داوری, داوری آنلاین, اسناد فراملی,
چکیده مقاله :
در تجارت الکترونیک، بند داوری اغلب در شروط عمومی قرارداد جای می‌گیرد که به‌واسطۀ ابزارهای الکترونیک ایجاب شده و مورد قبول قرار گرفته‌اند. ازاین‌رو در سنجش اعتبار بند داوری، این پرسش مطرح می‌شود که آیا ماهیت و رویۀ الکترونیک قرارداد به‌واقع کسب رضایت آگاهانۀ طرفین را مقدور می‌کند و بند داوری که با استفاده از صفحۀ رایانه و بدون داشتن نسخۀ واقعی ارسال‌شده الزامات رسمی و شکلی یک سند مکتوب را برآورده می‌کند؟ هدف غایی اما حلوفصل مؤثر اختلاف‌ها به روش‌های کم‌هزینه و سریع است. یکی از روش‌های مؤثر برای برطرف‌نمودن معضل تأخیر در سیستم‌‌های قضایی، سرعت‌بخشیدن و مقرون‌به‌صرفه‌بودن، استفاده از سازوکار داوری است. داوری به زبان ساده به معنای حلوفصل اختلاف‌ها خارج از دادگاه است که به دلایل مذکور با استقبال زیادی مواجه شده است. داوری نیز همانند تمامی حوزه‌‌های زندگی مدرن کنونی، نیازمند توسعه و بازسازی، همگام با پیشرفت علم و فناوری است و در این راستا قوانین مختلف و نظام‌‌های حقوقی خاصی تدوین شده‌اند تا حلوفصل اختلاف‌ها با استفاده از داوری آنلاین را میسر کنند. در این نوشتار به‌صورت توصیفی‌تحلیلی-تحلیلی از طریق مطالعات کتابخانه ای به تبیین ساز و کارهای برخط اشاره می‌شود. طرح‌های داوری برخط بُعد جدیدی از داوری سنتی است که هر دو در یک چارچوب قانونی مشترک قرار دارند. بدیهی است که با شرایط کنونی، مشکلات قانونی موجود نمی‌توانند به‌عنوان مشکلات جدی بر سر راه رشد و توسعۀ داوری برخط مطرح باشد. با توجه به ادبیات تحقیق موجود، بسیاری باور دارند که داوری برخط، در بلندمدت، تبدیل به یکی از پدیده‌‌های مهم در رژیم داوری تجاری بین‌المللی خواهد شد و قطعاً بیشتر مؤسسه‌‌های داوری در این مورد سرمایه‌گذاری خواهند نمود. به‌هرروی، اگر چه در کوتاه‌مدت، شک‌ها و تردیدهایی وجود دارند و تمام مشکلات قانونی مرتبط با داوری برخط به آسانی حلوفصل نمی‌شوند، درمجموع می‌توان این گونه نتیجه‌گیری نمود که در چارچوب کنونی قانون و رژیم داوری تجاری بین‌المللی، مشکلات غیرقابل‌حلی پیش روی داوری برخط وجود ندارند.
The administration of justice within a reasonable period of time can be considered as one of the basic human rights; But in practice, we are witnessing that severe pressure on the judicial system and, as a result, delays in processing cases. The ultimate goal is the effective resolution of disputes in low-cost and quick ways. One of the effective ways to solve the problem of delay in judicial systems, to speed up and be cost-effective, is to use the arbitration mechanism. Arbitration, in simple language, means resolving disputes outside the court, which has been widely welcomed for the reasons mentioned above. Arbitration, like all areas of modern life, needs to be developed and reconstructed, in line with the progress of science and technology, and in this regard, various laws and special legal systems have been formulated to facilitate the resolution of disputes using online arbitration. In electronic commerce, the arbitration clause is often included in the general terms of the contract, which are requested and accepted by electronic means. Therefore, in assessing the validity of the arbitration clause, the question is raised whether the nature and electronic procedure of the contract actually enables the informed consent of the parties, and whether the arbitration clause that was sent using a computer screen without having a real copy meets the formal and formal requirements of a written document. he does? In this article, the explanation of this issue is mentioned in a descriptive and analytical way.
_||_
