حدود اعتبار و اثر ضمانت از نفقه آینده زوجه

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات میان رشته ای فقه

شکرالله نیکوند ¹ , حسین جلالی ²

1 - استادیار گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی،واحد ورامین ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران[e-mail]
2 - استادیار گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد کرج ،دانشگاه آزاد اسلامی ،البرز ،ایران [e-mail]

تاریخ دریافت : 1399/10/16 تاریخ پذیرش : 1399/10/30 تاریخ انتشار : 1399/12/01

کلید واژه: نفقه زوجه, انتقال دین, ضمانت,

چکیده مقاله :

چکیدهعقود ضمان و نکاح در مقایسه با دیگر قراردادها دارای ویژگی‌های خاص و استثنایی هستند و موضوع ضمانت از نفقه زوجه ترکیبی از ویژگیهای هر دو عقد را داراست. در فرضی که شخص ثالثی هنگام عقد از شوهر نسبت به نفقه آینده زوجه ضمانت می‌کند، بطلان یا صحت این ضمانت و اثر آن مورد سوال است زیرا معمول است گاهی چنین شرطی ضمن عقد قرار می‌دهند. یکی از شرایط صحت عقد ضمان، وجود دین یا مورد معامله است و به استناد ماده 691 قانون مدنی وجود سبب دین برای صحت ضمانت کافی است. نویسندگان حقوق معتقدند از شوهر می‌توان نسبت به نفقه آینده زن ضمانت نمود زیرا عقد نکاح سبب دین شوهر نسبت به نفقه آینده زن است. اثر عقد ضمان در قانون مدنی به تبع فقه امامیه انتقال دین است یعنی ذمه مدیون بری و ذمه ضامن مشغول (مدیون) می‌شود. اما نفقه آینده زوجه دارای ویژگیهایی است که آن را از دیگر دیون متمایز و جدا می‌کند. تعهد شوهر نسبت به نفقه با دیگر تعهدات زوجین مثل حسن معاشرت، سکونت مشترک و تمکین در ارتباط است و این تعهدات قابل واگذاری (انتقال) نیستند. از نظر نویسنده ضمانت از شوهر نسبت به نفقه آینده زوجه نمی‌تواند اثر عقد ضمان و انتقال دین را داشته باشد. با چنین ضمانتی تعهد شوهر در خصوص نفقه که با دیگر تعهدات زوجین در ارتباط است، از بین نمی‌رود ولی به استناد شرط ضمنی و عرف در صورت عدم پرداخت نفقه توسط شوهر می‌توان از ضامن مطالبه نمود.

چکیده انگلیسی:

AbstractContracts of guarantee and marriage have special and exceptional features in comparison with other contracts and the issue of the wife's alimony guarantee has a combination of features of both contracts and the annulment or authenticity of this guarantee and its effect is questionable.One of the conditions for the authenticity of guarantee contract is the existence of debt or object of transaction and according to Article 691 of the civil code, the existence of debt cause is sufficient for the authenticity of guarantee.Some lawyers believe that a husband can be guaranteed by wife's future alimony because the marriage contract causes the husband's debt to wife's future alimony.The effect of the guarantee contract in Iran's civil code is the cession of debt but the wife's future alimony has features that distinguish it from other forms of debts. The husband's obligation to alimony is related to other obligations of spouses, such as good relations, common habitation and submission and these obligations are not transferable.Guaranty for the husband on wife's future alimony cannot have the effect of the guarantee contract and the cession of debt and the obligation of husband about alimony will not be wasted but by virtue of the implicit condition and the custom if the husband doesn’t pay alimony, it can be claimed from the guarantor.