حمایت از بزه‌دیدگان قاچاق کالاهای سلامت محور در سیاست جنایی ایران و اسناد بین‌المللی
محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللی
بابک پورقهرمانی
1
(
دانشیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران. (نویسنده مسئول).
رایانامه: pourghahramani@iau-maragheh.ac.ir
)
فاطمه احدی
2
(
استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران. رایانامه: fatemeh.ahadi1394@gmail.com
)
سونیا علیزاده سامع
3
(
دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران. رایانامه: sonya.alizadeh@yahoo.com
)
کلید واژه: حمایت, اسناد بین‌المللی, بزه‌دیدگان, کالاهای سلامت‌محور, سیاست جنایی افتراقی,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: قاچاق کالاهای سلامت‌محور یکی از مصادیق جرایم اقتصادی است که در رسته جرایم تهدیدکننده سلامت بشمار می‌آید و موجبات قربانی شدن انسان‌ها را فراهم می‌آورد. ازاین‌رو واردات و تولیدات کالاهای سلامت‌محور باید تحت کنترل و نظارت دقیق قرار گیرد.روش: مطالعه حاضر به روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام‌گرفته است.یافته‌ها و نتایج: نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که سیاست جنایی اتخاذی ایران در مورد قربانیان قاچاق کالاهای سلامت‌محور یک سیاست جنایی افتراقی است که در مواد ۲۶ و ۲۷ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب ۱۳۹۲ و بند پ از ماده ۷ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور مصوب ۱۳۹۶ مورد اشاره مقنن قرار گرفته است. پیش‌بینی پرداخت دیه و جبران خسارات در ماده ۲۷ علاوه بر مجازات قاچاق کالای ممنوعه یک حمایت کیفری فرق‌گذاری است و با بررسی اسناد بین‌المللی نیز مشخص گردید که حمایت از بزه‌دیدگان برخی جرایم جنبه‌ای تک‌بعدی دارد و حمایتی از بزه‌دیدگان قاچاق کالاهای سلامت‌محور به صورت روشن و کامل دیده نمی‌شود. لکن انتظار می‌رود متولیان این جرم در مقررات ملی و فراملی در جهت حمایت همه‌جانبه از بزه‌دیدگان، تمهیدات و تدابیر ویژه‌ای را اتخاذ نمایند. مسئولان و مراجع ذی‌ربط نیز با پیش‌بینی حمایت‌های پزشکی، مالی و اجتماعی، بزه‌دیدگان ناشی از قاچاق کالاهای سلامت‌محور را زیر چتر حمایتی قرار دهند.
Field and Aims: Health-oriented Goods smuggling is an example of economic crimes, which is categorized in health threatening crimes group, causing humans’ death all over the world. Hence, importation and production of health-oriented goods should be carried out under severe control and supervision. The aim of the present research study is protecting victims of smuggled health-oriented goods in Iranian criminal policy and international documents.Method: the present study was carried out using descriptive-analytical method with library Sources.Finding and Conclusion: Findings of the present research study indicated that Iran’s criminal policy toward the victims of Smuggled Health-oriented Goods is a different approach, which can be seen in the articles 26 and 27 of the Law of Fighting against goods and currency smuggling acted in 2013, and paragraph C of article 7 of Law of fixed Rules of the country’s development acted in 2017. Prediction of atonement and compensation of loss in the article 27, in addition to being a punishment for the banned goods’ smugglers, is a discriminatory criminal victims’ protection. Investigation of the international documents indicated that protecting victims of some of the crimes has a one-dimensional aspect and no clear and complete protection is seen in these documents. Hence, it is expected that proctors of this crime consider special measurements and steps in their national and international rules in line with all-dimensional protection of the victims. Authorities and the officials in charge should protect Smuggled Health-oriented Goods’ victims through consideration and prediction of medical, financial and social supports.
- آقالر، شهرام؛ خسروشاهی، قدرت‌اله. (۱۳۹۷). تأثیر آموزه‌های بزه‌دیده‌شناسی حمایتی بر تحولات آیین دادرسی کیفری با نگرشی بر اسناد بین‌المللی. فصلنامه دانش انتظامی اصفهان، (۱۷)، ۴۶-۶۲.
- بازهوایی، عبدالرضا؛ پورخاقان، زینب؛ رئیسی دزکی، لیلا. (1399). تحلیل وضعیت قاچاق کالا از منظر حقوق بین‌الملل اقتصادی با تأکید بر وضعیت حقوقی ایران. فصلنامه پژوهش‌های سیاسی و بین‌المللی، 11(45)، 234-201.
- پورقهرمانی، بابک؛ علیزاده سامع، سونیا. (۱۳۹۸). بازشناسی عوامل مؤثر در مبارزه با قاچاق دارو. پژوهش‌های اطلاعاتی و جنایی، ۱۴ (۵۴)، ۲۶-۹.
- حاجی‌تبار فیروزجانی، حسن. (۱۳۹۰). دلایل توجیهی حمایت افتراقی از بزه‌دیدگان آسیب‌پذیر در پرتو آموزه‌های علوم جنایی. دانشنامه حقوق و سیاست، (۱۶)، 28-11.
- حسن‌زاده، رعنا. (1390). بررسی شیوه‌های حمایت از بزه‌دیدگان در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی. راهنما: اسمعیل رحیمی‌نژاد.[ پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز].
- خلیل‌پور چالکیاسری، سیدعباس. (1399). سیاست تقنینی ایران در قبال مبارزه با قاچاق داروهای تقلبی و فاقد اعتبار از منظرحقوق کیفری. نشریه قانون یار، 4(15)، 440-401.
- رایجیان اصلی، مهرداد؛ نیازمند، ندا. (۱۳۹۸). حق جبران و ترمیم برای بزه‌دیده و چالش‌های فراروی آن در دیوان جنایی بین‌المللی. فصلنامه آموزه‌های حقوق کیفری، ۱۶(۱۷)، ۱۶۰-۱۲۹.
- رایجیان اصلی، مهرداد. (۱۳۹۰). بزه‌دیده‌شناسی-تحولات بزه‌دیده‌شناسی و علوم جنایی. جلد اول، چاپ اول، تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
- شاملو، باقر، محتشمی، ندا. (۱۳۹۱). مطالعه تطبیقی دو نظریه تعامل‌گرایی و پنجره‌های شکسته و آثار آنها بر سیاست جنایی، نشریه حقوق کیفری، ۱ (۲)، 126-158.
- صادقی، میرمحمد؛ عدومی‌زاده، محمدرضا. (1397). قاچاق سازمان‌یافته کالا در حقوق کیفری ایران. آموزه‌های حقوقی گواه، 4(2)،156-131.
- فیلیزولا، ژینا؛ لوپز، ژرار. (۱۳۸۸). بزه‌دیده‌شناسی. ترجمه روح الله کردعلیوند، چاپ دوم، تهران: انتشارات مجد.
- قوام، میرعظیم. (۱۳۹۰). نقش پلیس در حمایت از بزه‌دیده و کاهش آسیب‌های ناشی از جرم، چاپ اول، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ناجا.
- لوک‌بچر، ژان؛ کلوز، نیکلا. (۱۳۸۶). جرم اقتصادی و کنترل آن. ترجمة شهرام ابراهیمی، مجله حقوقی دادگستری، ۷۱ (۶۱)، 148-134.
- نجفی ابرندآبادی. علی حسین؛ حبیب‌زاده، محمد‌جعفر؛ شمس ناتری، محمدابراهیم. (۱۳۷۹). جرم سازمان‌یافته در جرم‌شناسی و حقوق جزا. فصلنامه مدرس، ۴ (۴)، ۷۳-۵۳.
- نجفی ابرندآبادی، علی حسین. (۱۳۷۳). تقریرات درسی جرم‌شناسی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، به کوشش فاطمه قناد.
- نجفی ابرندآبادی، علی حسین. (۱۳۹۶). جهانی‌شدن قاچاق کالای سلامت‌محور، جهانی‌شدن سیاست جنایی. مجموعه مقالات و سخنرانی‌های همایش ملی پیشگیری از قاچاق کالای سلامت‌محور، چاپ اول، شیراز: انتشارات فرهنگ پارس.
- ویانو، امیلییو. (۱۳۷۶). بزه‌دیده‌شناسی. ترجمه نسرین مهرا. مجله تحقیقات حقوقی، (۱۹ و۲۰).
Akinyandenu, O. (2013). Counterfeit drugs in Nigeria: A threat to public health. African journal of pharmacy and pharmacology, 7(36), 2571-2576.
- Gautam, C. S., Utreja, A., & Singal, G. L. (2009). Spurious and counterfeit drugs: a growing industry in the developing world. Postgraduate medical journal, 85(1003), 251-256.
_||_