دستور زبان روایت در داستان دژ بهمن بر اساس نظریه آلژیرداس گریماس

محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

محبوبه زمانی بروجنی ¹ , اصغر رضاپوریان ²

1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران. نویسنده مسئول.

تاریخ دریافت : 1402/07/17 تاریخ پذیرش : 1402/07/17 تاریخ انتشار : 1401/06/01

کلید واژه: سبک‌شناسی, نقد ادبی, روایت جادو, نظریه گریماس, دژ بهمن,

چکیده مقاله :

با استفاده از الگوی روایی گریماس می‌توان انواع داستان‌ و روایت را تحلیل کرد و مطابقت یا عدم تطبیق داستان‌ها با نظریه روایی گریماس سنجید و حتی به عناصر درون متن نیز دست‌یافت. داستان‌ دژ بهمن یکی از داستان‌های جادویی شاهنامه است. در این مقاله پژوهشگر قصد دارد با کمک یافته‌های رساله مذکور، این داستان را بر اساس نظریه روایی آلژیرداس گریماس نقد و تحلیل کرده، مطابقت الگوی گریماس با آن را بسنجد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد تمامی داستان‌های جادویی شاهنامه از جمله داستان دژ بهمن با الگوی روایی گریماس مطابقت دارند و کنشگرهای مورد نظر گریماس، در این داستان‌ها وجود دارند و ایفای نقش می‌کنند؛ اما در همان حال، داستان‌های جادویی شاهنامه ویژگی‌های منحصربه‌فردی نیز دارند که بررسی این خصوصیات ویژه می‌تواند اصالت برخی از داستان‌ها را زیر سؤال ببرد یا اصالت داستان‌هایی که محل تردید هستند را قوت ببخشد.

چکیده انگلیسی:

Narrative research is one of the methods of literary criticism that researchers in the field of literature have been busy with. One of the methods of analyzing narrative texts is Grimas' narrative theory entitled "narrative grammar". By using this narrative pattern, it is possible to analyze the types of stories and measure the compatibility or non-compatibility of the stories with Grimas's narrative theory and find the elements in the text. The story of Bahman fortress is one of the magical stories of Shahnameh. In this article, which is taken from the author's doctorate thesis entitled "narrative grammar in the magical stories of the Shahnameh based on the theory of Algirdas Grimas", the researcher intends to criticize this story based on the narrative theory of Algirdas Grimas with the help of the findings of the said thesis. Measure the grimace with it.